33.2.2. Câu hỏi viết

Từ văn bản Tác hại của thuốc lá điện tử trong học đường - Trương Thạo, anh/chị hãy viết một đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ) bàn về trách nhiệm của thanh niên đối với bản thân và cộng đồng trong việc phòng chống các tệ nạn xã hội.

Đoạn trích viết về tình trạng học sinh, sinh viên hút thuốc lá điện tử và những hệ lụy đi kèm.

Gợi ý:

- Đảm bảo yêu cầu về hình thức, dung lượng

+ Viết đúng hình thức bài văn đầy đủ ba phần Mở bài, Thân bài, Kết bài.

+ Đảm bảo dung lượng khoảng 600 chữ.

- Xác định đúng vấn đề nghị luận: trình bày quan điểm về việc “Ngăn chặn thuốc lá điện tử là bảo vệ thế hệ tương lai”.

- Lựa chọn được các thao tác lập luận phù hợp; kết hợp nhuần nhuyễn lí lẽ và dẫn chứng; trình bày được hệ thống ý phù hợp theo bố cục ba phần của bài văn nghị luận. Có thể triển khai theo hướng:

* Mở bài:

- Giới thiệu hiện tượng: Trong những năm gần đây, thuốc lá điện tử lan nhanh trong giới trẻ, thậm chí xuất hiện ở học sinh tiểu học.

- Liên hệ văn bản: Tác phẩm của Trương Thạo đã phản ánh rõ những tác hại nghiêm trọng của thuốc lá điện tử đối với sức khỏe, tâm lí và hành vi của học sinh.

- Nêu vấn đề nghị luận: Khẳng định quan điểm “Ngăn chặn thuốc lá điện tử là bảo vệ thế hệ tương lai”.

* Thân bài:

a. Giải thích ý kiến

- “Ngăn chặn thuốc lá điện tử”: Là hành động phòng ngừa, hạn chế, loại bỏ việc sử dụng và buôn bán thuốc lá điện tử, đặc biệt trong môi trường học đường.

- “Bảo vệ thế hệ tương lai”: Giữ gìn sức khỏe, nhân cách, trí tuệ cho lớp trẻ – lực lượng kế cận của đất nước.

- Ý nghĩa: Việc ngăn chặn này không chỉ là vấn đề cá nhân mà là nhiệm vụ cấp bách của gia đình, nhà trường, xã hội.

b. Phân tích – chứng minh

- Tác hại đối với sức khỏe:

+ Gây nghiện do chứa nicotine, ảnh hưởng nghiêm trọng đến phổi, tim mạch, não bộ.

+ Nguy cơ mắc bệnh hiểm nghèo: ung thư, đột quỵ, rối loạn hô hấp.

- Tác hại về tâm lí – hành vi:

+ Suy giảm trí nhớ, khả năng tập trung; dễ rối loạn cảm xúc, thay đổi tính cách.

+ Dễ bị lôi kéo vào các băng nhóm xấu, sa vào tệ nạn khác (rượu, ma túy).

- Tác hại xã hội:

+ Môi trường học đường mất an toàn, ảnh hưởng tiêu cực đến bạn bè và cộng đồng.

+ Tạo gánh nặng cho y tế, kinh tế và trật tự xã hội.

- Liên hệ: Văn bản của Trương Thạo đã cung cấp dẫn chứng thực tế, số liệu và cảnh báo y tế để cho thấy mức độ nghiêm trọng.

c. Bàn luận mở rộng

- Nếu không ngăn chặn, một thế hệ trẻ sẽ suy giảm cả thể chất lẫn tinh thần, mất năng lực cạnh tranh, ảnh hưởng đến tương lai đất nước.

- Việc ngăn chặn cần sự chung tay của:

+ Nhà nước: ban hành và thực thi nghiêm luật cấm, xử phạt mạnh tay.

+ Nhà trường: tăng cường giáo dục, tuyên truyền.

+ Gia đình: quản lí, hướng dẫn, làm gương.

+ Bản thân thanh thiếu niên: tự giác nói “không”, giúp đỡ bạn bè tránh xa cám dỗ.

d. Phản biện

- Một số ý kiến cho rằng thuốc lá điện tử là “ít hại hơn thuốc lá truyền thống” → Bác bỏ: Nghiên cứu và thực tế đều chứng minh nó vẫn chứa nhiều chất độc, gây nghiện và tác hại nghiêm trọng.

* Kết bài:

- Khẳng định lại: Ngăn chặn thuốc lá điện tử chính là góp phần bảo vệ sức khỏe, nhân cách và trí tuệ của thế hệ trẻ.

- Gửi thông điệp: Mỗi cá nhân, tổ chức cần hành động ngay từ hôm nay để “chặn đứng” hiểm họa này, bảo đảm tương lai của đất nước không bị hoen ố bởi khói thuốc độc hại.

Bài văn tham khảo

Những năm gần đây, thuốc lá điện tử đã len lỏi vào đời sống học đường một cách nhanh chóng và đáng báo động. Không chỉ ở học sinh trung học, tình trạng này còn xuất hiện ở cả học sinh tiểu học, thậm chí ở nữ sinh. Văn bản Tác hại của thuốc lá điện tử trong học đường của Trương Thạo đã phản ánh rõ thực trạng này, đồng thời chỉ ra hàng loạt hậu quả nghiêm trọng đối với sức khỏe, tâm lí và hành vi của giới trẻ. Trước nguy cơ ấy, quan điểm “Ngăn chặn thuốc lá điện tử là bảo vệ thế hệ tương lai” không chỉ đúng đắn mà còn mang tính cấp thiết.

Ngăn chặn thuốc lá điện tử là hành động phòng ngừa, hạn chế và tiến tới loại bỏ việc sử dụng cũng như buôn bán loại sản phẩm này, đặc biệt trong môi trường học đường. Bảo vệ thế hệ tương lai đồng nghĩa với việc giữ gìn sức khỏe, nhân cách, trí tuệ của lớp trẻ – những người sẽ gánh vác trọng trách xây dựng đất nước. Hai vế của nhận định gắn bó chặt chẽ với nhau: muốn bảo vệ thế hệ mai sau, phải hành động mạnh mẽ để chặn đứng hiểm họa thuốc lá điện tử ngay từ hôm nay.

Tác hại của thuốc lá điện tử không hề “nhẹ” như nhiều người lầm tưởng. Về sức khỏe, thuốc lá điện tử chứa nicotine – một chất gây nghiện mạnh – cùng hàng loạt hóa chất độc hại như formaldehyd, acrolein, carbon monoxide… gây viêm phổi, tổn thương tim mạch, tăng nguy cơ ung thư. Nhiều vụ ngộ độc, cháy nổ thiết bị sạc đã khiến học sinh bị bỏng nghiêm trọng, thậm chí phải nhập viện cấp cứu. Về tâm lí – hành vi, nó làm suy giảm trí nhớ, khả năng tập trung, gây rối loạn cảm xúc và biến đổi tính cách, khiến các em dễ bị lôi kéo vào những nhóm bạn xấu hoặc tệ nạn nguy hiểm hơn. Về mặt xã hội, thuốc lá điện tử làm môi trường học đường trở nên bất ổn, ảnh hưởng tiêu cực đến bạn bè và cộng đồng, đồng thời tạo gánh nặng cho y tế và kinh tế quốc gia.

Nếu không ngăn chặn, hậu quả sẽ kéo dài nhiều thế hệ: một lớp trẻ suy giảm thể chất, thiếu ổn định tinh thần, yếu kém năng lực sáng tạo và hội nhập. Để tránh viễn cảnh ấy, cần sự chung tay của cả xã hội: Nhà nước phải ban hành và thực thi nghiêm các quy định cấm; nhà trường tăng cường giáo dục, tuyên truyền; gia đình quản lí, định hướng con cái; bản thân thanh thiếu niên tự giác nói “không” và giúp đỡ bạn bè tránh xa cám dỗ.

Có ý kiến cho rằng thuốc lá điện tử “ít hại hơn” thuốc lá thường nên có thể chấp nhận. Đây là quan điểm sai lầm, bởi các nghiên cứu y khoa và thực tế cho thấy nó vẫn chứa nhiều độc chất, vẫn gây nghiện và vẫn tàn phá sức khỏe như bất cứ dạng thuốc lá nào.

Ngăn chặn thuốc lá điện tử chính là góp phần bảo vệ sức khỏe, nhân cách và trí tuệ của thế hệ trẻ. Mỗi cá nhân, mỗi tổ chức cần hành động ngay từ bây giờ, không để “làn khói ngọt” che mờ tương lai. Bởi khi giữ được một thế hệ trẻ khỏe mạnh, bản lĩnh, chúng ta đã bảo vệ được chính tương lai của đất nước.