NÔNG NGHIỆP CHÍNH XÁC

(Richard Watson)

(1) “Nông nghiệp chính xác” là thuật ngữ được sử dụng để mô tả việc ứng dụng hệ thống định vị toàn cầu siêu chi tiết (hyper – specific GPS) và kĩ thuật bản đồ số hoá để kiểm soát chính xác công tác gieo hạt, phun thuốc trừ sâu hay tưới nước cho cây trồng và, đôi khi, quản li gia súc. Ví dụ, hình ảnh vệ tinh chính xác của cánh đồng cho phép nông dân có thể điều chỉnh độ sai khác khi rải hoá chất xuống khoảnh ruộng nhỏ đến 2,5 cm – hoặc cho một cây trồng duy nhất. Điều này không chỉ làm giảm tối thiểu chất thải và dư lượng thuốc trừ sâu phát tán ra môi trường sống xung quanh mà còn giúp tối đa hoá lợi nhuận. Việc ứng dụng GPS kể trên còn được cải tiến trở nên chính xác hơn nhờ áp dụng công nghệ động học thời gian thực: bản chất là lắp đặt các bộ thu GPS cố định có kinh độ và vĩ độ riêng nhằm cung cấp thêm thông tin về địa hình khu vực và tăng độ chính xác của vệ tinh. Trong vài trường hợp, hệ thống đó chuẩn xác đến mức những hạt giống được gieo ở chính vị trí mà phân bón đã được rải từ hàng tháng trước.

(2) Vậy tương lai của nền nông nghiệp có công nghệ hỗ trợ sẽ như thế nào? Ở Vương quốc Anh, 13% nông dân hiện nay đang sử dụng máy móc tự điều khiển trong canh tác và chúng ta sẽ sớm chứng kiến sự phát triển của những phương tiện tự động, không người lái làm việc độc lập trên những cánh đồng. Từ đó, tương của những người máy thu hoạch bản thông minh hoặc người máy có thể làm cỏ hay chăm sóc vật nuôi bị ốm sẽ không còn quá xa vời.

Mốc thời gian

Việc áp dụng tiến bộ khoa học công nghệ tân tiến cho chuỗi thực phẩm sẽ không chỉ bị giới hạn trên đất liền. Ở ngoài khơi, những kĩ thuật tương tự được ứng dụng để nuôi cá trên đại dương mênh mông. Ý tưởng ở đây là xây dựng những chiếc lồng khổng lồ chạy bằng động cơ, hoặc bằng cánh buồm, thả vào đó cả giống được sinh ra từ phòng thí nghiệm, rồi thả chúng trôi nổi trên biển. Thức ăn cho cả có thể đến từ đại dương mênh mông hoặc được rải vào trong lồng bằng các tàu tiếp tế, vốn biết chính xác địa điểm của những chiếc lồng nhờ công nghệ GPS. Những máy quay được kết nối với các thuật toán cho phép xác định kích cỡ và số lượng cả trong mỗi lồng, rồi tìm ra vị trí của khách hàng cuối. Từ đó, bạn có thể lại chiếc lồng đến điểm cuối, nơi nó được đón bằng tàu dắt và được kéo vào trong cảng. Không cần phải bỏ ra cước phí máy bay, chi phí vận chuyển đường dài hay quả trình làm lạnh tốn kém. “Nuôi trồng thuỷ sản ngoài khơi” sẽ mở đầu cho cuộc cách mạng hoả phương thức nuôi trồng và đánh bắt cá.

(Theo Richard Watson, 50 ý tưởng về tương lai, NXB Thế giới, Hà Nội, 2019, tr.50-52)

26.2. Câu hỏi đọc hiểu và viết

26.2.1. Câu hỏi đọc hiểu

Văn bản “Nông nghiệp chính xác” được viết nhằm mục đích gì?

Gợi ý:

- Đảm bảo yêu cầu về hình thức, dung lượng

+ Viết đúng hình thức bài văn đầy đủ ba phần Mở bài, Thân bài, Kết bài.

+ Đảm bảo dung lượng khoảng 600 chữ.

- Xác định đúng vấn đề nghị luận: trình bày suy nghĩ về câu nói: “Người trẻ hôm nay không chỉ về quê lập nghiệp, mà còn cần mang theo công nghệ.”

- Lựa chọn được các thao tác lập luận phù hợp; kết hợp nhuần nhuyễn lí lẽ và dẫn chứng; trình bày được hệ thống ý phù hợp theo bố cục ba phần của bài văn nghị luận. Có thể triển khai theo hướng:

* Mở bài:

- Giới thiệu khái quát về vai trò của nông nghiệp trong nền kinh tế, đặc biệt là trong bối cảnh hiện đại.

- Dẫn dắt từ cảm hứng của văn bản “Nông nghiệp chính xác” – nơi công nghệ đang làm thay đổi sâu sắc nền nông nghiệp truyền thống.

- Nêu vấn đề cần bàn luận: “Người trẻ hôm nay không chỉ về quê lập nghiệp, mà còn cần mang theo công nghệ.”

* Thân bài:

a. Giải thích câu nói

- “Về quê lập nghiệp”: chỉ xu hướng một bộ phận người trẻ rời thành phố, trở về quê hương để khởi nghiệp, phát triển kinh tế nông thôn.

- “Mang theo công nghệ”: không chỉ mang sức trẻ, ý chí mà còn cần đem theo tri thức hiện đại, kỹ thuật tiên tiến để áp dụng vào sản xuất.

- Câu nói thể hiện quan điểm tiến bộ: kết hợp giữa truyền thống (nông thôn, quê hương) và hiện đại (khoa học – công nghệ) trong hành trình lập nghiệp của người trẻ.

b. Bàn luận và phân tích

- Vì sao người trẻ nên về quê lập nghiệp?

+ Nông thôn còn nhiều tiềm năng phát triển về đất đai, tài nguyên, lao động.

+ Tránh được sự cạnh tranh khốc liệt, chi phí sinh hoạt cao ở thành thị.

+ Góp phần phát triển kinh tế quê hương, giải quyết việc làm tại chỗ.

- Tại sao “phải mang theo công nghệ”?

+ Công nghệ giúp tăng năng suất, tối ưu chi phí, hạn chế lãng phí.

+ Giúp người trẻ vượt qua hạn chế truyền thống (lao động thủ công, sản xuất nhỏ lẻ, phụ thuộc thời tiết…).

+ Công nghệ kết hợp dữ liệu (như GPS, trí tuệ nhân tạo, tự động hóa…) mở ra mô hình nông nghiệp thông minh.

+ Góp phần giải bài toán phát triển bền vững: bảo vệ môi trường, nâng cao chất lượng nông sản.

- Dẫn chứng thực tế:

+ Các mô hình “nông dân 4.0” ở Việt Nam ứng dụng drone, cảm biến, phần mềm quản lý trang trại…

+ Những thanh niên khởi nghiệp thành công nhờ kết hợp sản phẩm địa phương với thương mại điện tử, marketing số.

c. Phản biện nhẹ

- Không phải người trẻ nào cũng có điều kiện tiếp cận công nghệ cao, vốn đầu tư hay sự hỗ trợ ban đầu.

- Tuy nhiên, chính sách hỗ trợ từ nhà nước, các tổ chức xã hội, doanh nghiệp khởi nghiệp đang ngày càng mở rộng – vấn đề là ý thức chủ động và ham học hỏi của người trẻ.

* Kết bài:

- Khẳng định lại giá trị tích cực của việc kết hợp người trẻ – quê hương – công nghệ trong quá trình lập nghiệp.

- Câu nói là lời nhắc nhở thế hệ trẻ về trách nhiệm sáng tạo, đổi mới tư duy, và đóng góp thiết thực cho sự phát triển nông nghiệp và đất nước trong thời đại số.

Bài văn tham khảo

Trong bối cảnh thế giới đang bước vào cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, nông nghiệp – lĩnh vực tưởng như truyền thống và lạc hậu – lại trở thành tâm điểm của sự đổi mới. Văn bản Nông nghiệp chính xác của Richard Watson đã cho thấy một viễn cảnh sống động về nền nông nghiệp được vận hành bằng công nghệ cao: từ GPS siêu chi tiết, các hệ thống tưới tiêu thông minh cho đến người máy chăm sóc vật nuôi. Từ cảm hứng ấy, có thể thấy rõ rằng: “Người trẻ hôm nay không chỉ về quê lập nghiệp, mà còn cần mang theo công nghệ.” Câu nói ngắn gọn nhưng hàm chứa một thông điệp sâu sắc: kết hợp tinh thần trở về quê hương lập nghiệp với tư duy đổi mới, sáng tạo là chìa khóa cho sự phát triển nông nghiệp hiện đại.

“Về quê lập nghiệp” đang trở thành xu hướng của nhiều bạn trẻ. Sau thời gian học tập và làm việc ở thành phố, không ít người lựa chọn trở về vùng quê để khai thác tiềm năng địa phương, phát triển mô hình sản xuất riêng. Nông thôn với lợi thế về đất đai, tài nguyên và chi phí thấp tạo ra cơ hội rộng mở. Tuy nhiên, nếu chỉ dựa vào kinh nghiệm truyền thống và phương pháp canh tác thủ công, người trẻ khó có thể tạo ra bước đột phá. Chính vì vậy, việc “mang theo công nghệ” – mang theo tri thức mới, kĩ thuật hiện đại – là điều kiện tiên quyết để thành công.

Công nghệ giúp người trẻ làm nông không chỉ “bớt cực” mà còn “làm giàu”. Từ hệ thống cảm biến giám sát độ ẩm, các ứng dụng theo dõi thời tiết, phần mềm quản lý trang trại cho đến máy bay không người lái rải phân, phun thuốc – tất cả đều giúp tiết kiệm nhân lực, tăng năng suất và đảm bảo an toàn môi trường. Như trong văn bản của Richard Watson, những hạt giống được gieo đúng vị trí mà phân bón đã được rải trước đó cả tháng – một minh chứng sinh động cho sự chính xác và hiệu quả của công nghệ trong nông nghiệp. Ở Việt Nam, nhiều thanh niên đã thành công nhờ kết hợp công nghệ số với sản phẩm địa phương: bán nông sản qua mạng xã hội, livestream giới thiệu quy trình sản xuất, hay thiết kế bao bì thông minh truy xuất nguồn gốc. Những “nông dân 4.0” ấy không chỉ làm giàu cho bản thân mà còn truyền cảm hứng cho cả cộng đồng.

Dĩ nhiên, không phải ai cũng dễ dàng tiếp cận công nghệ hay có sẵn vốn để đầu tư ban đầu. Nhưng trong kỷ nguyên số, tri thức đã không còn là đặc quyền của số ít. Chỉ cần có ý chí học hỏi và khát vọng đổi thay, người trẻ hoàn toàn có thể tiếp cận công nghệ thông qua các chương trình hỗ trợ, khóa học trực tuyến, hoặc hợp tác cùng doanh nghiệp, nhà khoa học.

Câu nói: “Người trẻ hôm nay không chỉ về quê lập nghiệp, mà còn cần mang theo công nghệ” là một lời nhắn gửi thiết thực, giàu tính thời sự. Nó không chỉ định hướng con đường phát triển cho thế hệ trẻ mà còn mở ra một tương lai mới cho nông nghiệp Việt Nam – nơi truyền thống và hiện đại cùng song hành để tạo ra những giá trị bền vững.

Gợi ý:

- Đảm bảo yêu cầu về hình thức, dung lượng

+ Viết đúng hình thức đoạn văn (diễn dịch, quy nạp, móc xích…).

+ Đảm bảo dung lượng khoảng 200 chữ.

- Xác định đúng vấn đề nghị luận

+ Trình bày suy nghĩ về vai trò của công nghệ đối với sự phát triển nông nghiệp hiện đại.

- Hệ thống ý

+ Trong thời đại cách mạng công nghiệp 4.0, công nghệ đóng vai trò then chốt đối với sự phát triển của nền nông nghiệp hiện đại.

+ Văn bản “Nông nghiệp chính xác” của Richard Watson đã chỉ ra rằng việc ứng dụng công nghệ định vị GPS, bản đồ số hóa hay người máy tự động trong các hoạt động như gieo trồng, chăm sóc và thu hoạch không chỉ giúp giảm thiểu chất thải, tiết kiệm chi phí mà còn tối ưu hóa năng suất và chất lượng nông sản.

+ Trong bối cảnh biến đổi khí hậu và áp lực dân số gia tăng, nông nghiệp công nghệ cao chính là chìa khóa để phát triển bền vững.

+ Đầu tư vào nghiên cứu, ứng dụng và chuyển giao công nghệ trong nông nghiệp là xu thế tất yếu và cần được thúc đẩy mạnh mẽ.

- Phát triển đoạn văn logic, thuyết phục

+ Dẫn chứng từ thực tế để minh chứng cho nhận định.

+ Thể hiện rõ suy nghĩ về vai trò của công nghệ đối với sự phát triển nông nghiệp hiện đại.

- Đảm bảo ngữ pháp, liên kết:

+ Trình bày rõ ràng, mạch lạc, không mắc lỗi chính tả.

- Sáng tạo

+ Cách diễn đạt mới mẻ, có suy nghĩ sâu sắc về quan điểm.

Đoạn văn tham khảo

Trong thời đại cách mạng công nghiệp 4.0, công nghệ đóng vai trò then chốt đối với sự phát triển của nền nông nghiệp hiện đại. Văn bản “Nông nghiệp chính xác” của Richard Watson đã chỉ ra rằng việc ứng dụng công nghệ định vị GPS, bản đồ số hóa hay người máy tự động trong các hoạt động như gieo trồng, chăm sóc và thu hoạch không chỉ giúp giảm thiểu chất thải, tiết kiệm chi phí mà còn tối ưu hóa năng suất và chất lượng nông sản. Công nghệ đã góp phần thay đổi căn bản phương thức sản xuất nông nghiệp, từ phụ thuộc vào kinh nghiệm và lao động thủ công sang mô hình chính xác, dữ liệu hóa và bền vững. Không chỉ trên đất liền, công nghệ còn được áp dụng hiệu quả trong nuôi trồng thủy sản ngoài khơi, mở ra những khả năng mới về an ninh lương thực toàn cầu. Trong bối cảnh biến đổi khí hậu và áp lực dân số gia tăng, nông nghiệp công nghệ cao chính là chìa khóa để phát triển bền vững. Vì vậy, đầu tư vào nghiên cứu, ứng dụng và chuyển giao công nghệ trong nông nghiệp là xu thế tất yếu và cần được thúc đẩy mạnh mẽ.