Viết đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ), phân tích màu sắc cổ tích trong truyện Nàng Bua .

Truyện gồm mấy phần:

- Phần thứ nhất (từ đầu đến đến cuộc sống nghèo túng): Giới thiệu nhân vật nàng Bua và cuộc sống của nàng cùng đàn con).

- Phần thứ hai (tiếp đến các bà vợ nền nếp của mình): Cuộc đời nàng Bua với nhiều thay đổi từ khi nàng đào được hũ vàng.

- Phần thứ ba (còn lại): Nàng Bua và hạnh phúc không trọn vẹn.

Gợi ý:

- Đảm bảo yêu cầu về hình thức, dung lượng

+ Viết đúng hình thức bài văn đầy đủ ba phần Mở bài, Thân bài, Kết bài.

+ Đảm bảo dung lượng khoảng 600 chữ.

- Xác định đúng vấn đề nghị luận: Phân tích văn bản ngữ liệu “Nàng Bua” của Nguyễn Huy Thiệp.

- Lựa chọn được các thao tác lập luận phù hợp; kết hợp nhuần nhuyễn lí lẽ và dẫn chứng; trình bày được hệ thống ý phù hợp theo bố cục ba phần của bài văn nghị luận. Có thể triển khai theo hướng:

* Mở bài:

- Giới thiệu tác giả Nguyễn Huy Thiệp: cây bút tài năng, được xem là “hiện tượng văn học” cuối thế kỉ XX, với nhiều truyện ngắn giàu tính triết lí, nhân văn.

- Giới thiệu tác phẩm “Nàng Bua”: một truyện ngắn độc đáo, kết hợp hiện thực và màu sắc cổ tích, gợi nhiều suy ngẫm về thân phận con người và những giá trị nhân văn.

- Nêu vấn đề nghị luận: phân tích văn bản để thấy rõ vẻ đẹp nhân vật Bua, màu sắc cổ tích, và tư tưởng nhân văn nhà văn gửi gắm.

* Thân bài:

1. Khái quát về văn bản

- Hoàn cảnh ra đời: sáng tác năm 1971, sau in lại trong tập truyện của Nguyễn Huy Thiệp.

- Tóm tắt nội dung:

+ Bua – người đàn bà bị khinh rẻ vì sống một mình cùng chín đứa con không rõ cha.

+ Dù bị cả bản kì thị, nàng vẫn sống tự tin, yêu đời, nuôi con khôn lớn.

+ Nàng và con tình cờ đào được hũ vàng, từ đó trở thành người giàu có.

+ Sau cùng, Bua kết hôn với một người thợ săn hiền lành, nhưng lại mất khi sinh nở.

+ Đám tang nàng có cả cộng đồng Hua Tát đưa tiễn – như một sự tha thứ và đồng cảm muộn màng.

2. Phân tích văn bản

a) Hình tượng nhân vật Nàng Bua

- Bi kịch và sự cô độc: bị cả bản xa lánh, miệt thị (“quỷ dùi”), gia đình “quái gở” không chồng mà có đến chín con.

- Phẩm chất đáng quý:

+ Yêu đời, tươi cười, lạc quan.

+ Bao dung, không oán trách những người đàn ông bỏ rơi mình.

+ Tự trọng, không đòi hỏi trách nhiệm từ bất kì ai, không phá vỡ hạnh phúc gia đình khác.

+ Giàu lòng nhân ái, phóng khoáng (chia sẻ của cải khi trở nên giàu có).

- Khao khát tình yêu, hạnh phúc: chỉ khi đến với người thợ săn hiền lành nàng mới thực sự rơi lệ hạnh phúc.

→ Hình tượng Bua gợi vẻ đẹp nữ tính, nhân bản, đồng thời là sự phản kháng âm thầm với định kiến xã hội.

b) Màu sắc cổ tích trong truyện

- Không gian, thời gian phiếm chỉ: “Năm ấy…”, “Cuối năm ấy…”, “rừng Hua Tát”…

- Cốt truyện theo mô-típ cổ tích: “ở hiền gặp lành” – Bua chịu nhiều khổ cực nhưng sau đó được bù đắp (đào được hũ vàng, có được tình yêu đích thực).

- Nhân vật thuộc tuyến thiện: Bua thiện lương, bao dung, giàu tình yêu thương.

- Yếu tố kì ảo: hũ vàng xuất hiện bất ngờ – chi tiết quen thuộc trong truyện cổ tích.

→ Màu sắc cổ tích khiến truyện vừa lung linh huyền ảo, vừa thấm đẫm ý nghĩa nhân văn.

c) Giá trị và tư tưởng nhân văn

- Cảm thông sâu sắc với người phụ nữ bất hạnh, bị định kiến xã hội vùi dập.

- Đề cao phẩm chất cao đẹp của con người: nhân hậu, lạc quan, khao khát yêu thương.

- Gửi gắm niềm tin: cái thiện, cái đẹp cuối cùng sẽ được đền đáp.

- Lời nhắc nhở: cần bao dung, trân trọng và giải phóng con người khỏi định kiến cổ hủ.

* Kết bài:

- Khẳng định lại: “Nàng Bua” là một truyện ngắn giàu giá trị nghệ thuật và nhân văn, kết hợp hiện thực với màu sắc cổ tích.

- Tác phẩm không chỉ dựng lên hình tượng người phụ nữ đẹp đẽ, giàu lòng nhân ái, mà còn gợi ra những suy ngẫm về xã hội, về khát vọng hạnh phúc muôn đời.

- Liên hệ: Câu chuyện nhắc nhở mỗi người cần sống nhân ái, bao dung, vượt qua định kiến để hướng đến những giá trị tốt đẹp.

Bài văn tham khảo

Trong nền văn học Việt Nam hiện đại, Nguyễn Huy Thiệp được xem là một trong những cây bút tài năng, để lại dấu ấn đặc biệt với những truyện ngắn giàu tính hiện thực và nhân văn. Một trong những tác phẩm giàu sức gợi ấy là truyện Nàng Bua. Tác phẩm mang màu sắc cổ tích nhưng lại thấm đẫm nỗi đau nhân tình, qua đó nhà văn khắc họa số phận và vẻ đẹp tâm hồn của người phụ nữ, đồng thời gửi gắm tư tưởng nhân văn sâu sắc.

Truyện kể về Lò Thị Bua – người đàn bà bị cả bản Hua Tát xa lánh, miệt thị, gọi là “quỷ dùi”. Nàng sống một mình cùng chín đứa con không rõ cha là ai. Trong con mắt cộng đồng, gia đình ấy là một hiện tượng “quái gở”, đi ngược lại phong tục cổ truyền. Đàn bà thì khinh rẻ, đàn ông thì thèm thuồng, dè bỉu. Những lời đàm tiếu, những định kiến nặng nề đã biến cuộc sống của Bua và các con thành nỗi cô độc triền miên. Ấy vậy mà người đàn bà ấy vẫn tồn tại một cách hiên ngang, sống “trờ trờ trước mắt mọi người”, vừa kiêu hãnh, vừa bất cần, vừa âm thầm chịu đựng.

Đằng sau những lời miệt thị, ta thấy Bua hiện lên với nhiều phẩm chất đáng quý. Nàng có sức sống mãnh liệt, lúc nào cũng tươi cười, tràn trề sức hút. Nàng không oán trách những kẻ bỏ rơi mình, không đòi hỏi bất cứ trách nhiệm nào, cũng không phá vỡ hạnh phúc gia đình người khác. Với các con, nàng vừa là mẹ, vừa là cha, tận tụy nuôi nấng bằng đôi bàn tay của chính mình. Khi trở nên giàu có nhờ đào được hũ vàng, Bua không hẹp hòi, ích kỉ mà sẵn sàng chia quà cho những kẻ từng ruồng bỏ mình, để “làm vui lòng các bà vợ nền nếp”. Đặc biệt, khao khát hạnh phúc của nàng được thể hiện rõ khi nàng kết hôn với người thợ săn hiền lành. Chỉ khi ấy, Bua mới rơi những giọt nước mắt hạnh phúc, điều chưa từng có trong những cuộc tình trước. Đó là minh chứng cho một tâm hồn trong sáng, khát khao yêu thương chân chính của người phụ nữ.

Không chỉ xây dựng một hình tượng giàu tính nhân văn, Nguyễn Huy Thiệp còn khoác lên tác phẩm màu sắc cổ tích. Không gian, thời gian trong truyện mang tính phiếm chỉ: “Năm ấy…”, “Cuối năm ấy…”, “rừng Hua Tát…”. Cốt truyện cũng mang mô-típ quen thuộc “ở hiền gặp lành”: Bua chịu nhiều khổ cực, nhưng cuối cùng được bù đắp bằng của cải và tình yêu. Chi tiết hũ vàng xuất hiện bất ngờ là yếu tố kì ảo, quen thuộc trong truyện cổ tích. Chính màu sắc cổ tích ấy khiến câu chuyện vừa lung linh, vừa thấm đẫm ý nghĩa nhân văn: hạnh phúc sẽ mỉm cười với những người có tấm lòng thiện lương.

Vượt lên trên một câu chuyện đời thường, Nàng Bua gửi gắm những tư tưởng nhân văn sâu sắc. Nhà văn cảm thông với thân phận người phụ nữ bất hạnh, bị định kiến xã hội vùi dập. Ông đề cao phẩm chất cao đẹp: lạc quan, bao dung, giàu lòng nhân ái, khao khát tình yêu. Đồng thời, tác phẩm nhắc nhở con người cần sống vị tha, trân trọng nhau, giải phóng con người khỏi những định kiến khắt khe của cộng đồng.

Có thể nói, Nàng Bua là một truyện ngắn độc đáo, kết hợp nhuần nhuyễn hiện thực với màu sắc cổ tích. Hình tượng nhân vật Bua vừa đẹp đẽ, vừa bi kịch, gợi nhiều suy ngẫm về thân phận con người và giá trị nhân văn muôn đời. Đọc tác phẩm, ta càng trân trọng hơn khát vọng hạnh phúc chính đáng của người phụ nữ và thấy mình cần sống bao dung, nhân ái hơn trong cuộc đời.