ANH ĐỪNG KHEN EM

Lần đầu khi mới làm quen

Anh khen cái nhìn em đẹp

Trời mưa òa cơn nắng đến

Anh khen đôi má em hồng

Gặp người tàn tật em khóc

Anh khen em nhạy cảm thông

Thấy em sợ sét né giông

Anh khen: Sao mà hiền thế

Thấy em nâng niu con trẻ

Anh khen: Em thật dịu dàng

Khi hôn lên câu thơ hay

Át trang sách vào mái ngực

Em nghe tim mình thổn thức

Thương người làm thơ đã mất

Trái tim giờ ở nơi đâu?

Khi đọc một cuộc đời buồn

Lòng em xót xa ấm ức.

(Trích Anh đừng khen em - Lâm Thị Mỹ Dạ)

Bài thơ trên thuộc thể thơ nào?

Phương thức biểu đạt: biểu cảm.

Chủ thể trữ tình: anh và em.

- Lời khen của chàng trai khiến cô gái không nhận ra được nhược điểm của bản thân.

- Co gái muốn nhìn nhận để nhận ra nhược điểm của chính mình

- Giúp đỡ chàng trai vì những lời khen hoàn hảo của chàng trai dành cho cô gái.

Sử dụng điệp ngữ “Anh khen” nhằm nhấn mạnh sự lặp lại của những lời khen, qua đó bộc lộ tâm trạng của nhân vật em.

Ngay câu thơ mở đầu tác giả viết: “Lần đầu khi mới làm quen / Anh khen cái nhìn em đẹp”. 🡪 Như vậy, chàng trai đã khen cô gái ngay từ lúc mới quen, tức là lúc đầu gặp gỡ.

Qua những lời khen của chàng trai, tác giả không chỉ cho thấy sự trân trọng, biết ơn tình cảm mà còn gửi gắm ước muốn tình yêu là sự sẻ chia, nâng đỡ để cùng nhau tốt đẹp hơn.

Cô mong chàng trai đừng khen cô để cô có thể nhận ra nhược điểm của mình mà khắc phục. Cô sợ tình cảm chàng trai dành cho mình quá nhiều mà tình yêu mình cho đi lại chẳng đủ.

- Lời khen rất quan trọng trong đời sống của chúng ta, nó là động lực giúp mọi người cảm thấy hạnh phúc hơn và nỗ lực hơn. Nó thúc đẩy mọi người cố gắng và nỗ lực nhiều hơn.

- Tuy nhiên chúng ta phải biết sử dụng lời khen đúng lúc, đúng chỗ không nên khen ngợi những điều chưa thật sự tốt mà cần dành lời khen cho những người thật sự cố gắng, tránh những lời khen sáo rỗng. Tóm lại lời khe có ý nghãi rất quan trọng trong đời sống vì vậy mỗi chúng ta đừng tiết kiệm lời khen để cuộc sống ngày càng tốt đẹp hơn.

Hai câu thơ trên có có thể hiểu là người con gái được một người con trai khen về nhan sắc, tài năng... nhưng cô gái trẻ bỗng đâm ra lo sợ lo sợ sự sụp đổ của tâm hồn mới bừng sáng cùng nỗi héo hon của những tính cách của mình. Tác giả lo sợ lời khen đó sẽ mãi biến mất u tôi như sự hắt hiu của xế chiều.

Gợi ý:

a. Đảm bảo yêu cầu về hình thức, dung lượng

- Viết đúng hình thức đoạn văn (diễn dịch, quy nạp, móc xích…).

- Đảm bảo dung lượng khoảng 200 chữ.

b. Xác định đúng yêu cầu của đoạn văn: cảm nhận về bài thơ.

c. Hệ thống ý

- Nội dung chính: Nói về những lời khen của chàng trai khiến cô gái không nhận ra những nhược điểm của bản thân. Cô gái muốn nhìn nhận những nhược điểm để ngày càng hoàn thiện chính mình, giúp đỡ chàng trai thay vì những lời khen hoàn hảo của chàng trai luôn dành cho cô.

- Tình cảm của tác giả:

+ Thể hiện tấm lòng trân quý, yêu thương dành cho người yêu.

+ Bày tỏ sự biết ơn trước những lời khen ngọt ngào, chân thành.

+ Luôn mong muốn, hy vọng cùng nhau cố gắng, xây dựng tình yêu, hạnh phúc bền lâu.

+ San sẻ giúp đỡ lẫn nhau để cả hai trau dồi bản thân trở nên hoàn thiện hơn.

d. Chính tả, ngữ pháp: Đảm bảo chuẩn chỉnh, ngữ pháp Tiếng Việt.

e. Sáng tạo: Bố cục rõ ràng, lời văn giàu hình ảnh, cảm xúc.

Đoạn văn tham khảo

Trong đoạn trích Anh đừng khen em của Lâm Thị Mỹ Dạ, nhà thơ đã mang đến cho người đọc những cảm xúc thật dịu dàng, trong sáng về tình yêu đôi lứa. Bài thơ tái hiện hình ảnh một chàng trai luôn dành cho cô gái những lời khen ngọt ngào, từ ánh mắt, đôi má, đến sự dịu dàng, lòng trắc ẩn của nàng. Thế nhưng, ẩn sau những lời khen ấy là nỗi băn khoăn, trăn trở của cô gái: những lời khen quá hoàn hảo khiến nàng không thể nhận ra những khiếm khuyết của bản thân để tự hoàn thiện mình. Chính điều đó cho thấy tâm hồn người phụ nữ trong tình yêu rất tinh tế, chân thành, luôn mong muốn tình cảm không chỉ dừng ở ngợi ca mà còn cần sự sẻ chia, góp ý để cùng nhau tốt đẹp hơn. Qua bài thơ, ta cảm nhận được tình yêu thương tha thiết, tấm lòng trân quý và sự biết ơn của người con gái trước tình cảm chàng trai dành cho mình. Đồng thời, nàng cũng gửi gắm ước vọng về một tình yêu bền vững – nơi cả hai có thể san sẻ, nâng đỡ, khích lệ nhau hoàn thiện nhân cách. Bài thơ vì thế vừa ngọt ngào, vừa sâu lắng, gợi cho ta suy ngẫm về sự chân thành trong tình yêu.

Gợi ý:

a. Đảm bảo cấu trúc bài văn nghị luận

- Học sinh biết tạo lập một bài văn nghị luận đảm bảo đủ cấu trúc 3 phần: Mở bài, Thân bài, Kết bài.

- Đảm bảo đúng dung lượng khoảng 400 chữ.

b. Xác định đúng vấn đề nghị luận: cách sử dụng thời gian hợp lý trong học tập và sinh hoạt.

c. Bài viết có thể triển khai theo nhiều cách khác nhau song cần đảm bảo các ý sau

* Mở bài

- Dẫn dắt: Trong cuộc sống, mỗi người đều có những nguồn tài sản khác nhau, nhưng có một loại tài sản đặc biệt ai cũng sở hữu – đó là thời gian.

- Giới thiệu vấn đề: Thời gian là vô giá, một khi đã qua đi sẽ không bao giờ trở lại. Thế nhưng, nhiều bạn trẻ lại lãng phí thời gian vào những việc vô bổ. Vì vậy, cần có cách sử dụng thời gian hợp lý trong học tập và sinh hoạt.

* Thân bài

- Giải thích vấn đề

+ Thời gian là dòng chảy liên tục, đo bằng ngày, giờ, phút, giây.

+ Thời gian quý giá vì nó không thể mua được, không quay ngược lại.

+ Sử dụng thời gian hợp lý là biết sắp xếp công việc, học tập, nghỉ ngơi khoa học, tránh lãng phí.

- Thực trạng

+ Nhiều bạn trẻ biết quý trọng thời gian: chăm chỉ học tập, tham gia hoạt động bổ ích, rèn luyện kỹ năng.

+ Tuy nhiên, không ít bạn lãng phí thời gian: chơi game quá mức, “nghiện” mạng xã hội, trì hoãn việc học, sa đà vào thói quen xấu.

- Hậu quả của việc lãng phí thời gian

+ Kiến thức, kỹ năng bị hụt hẫng, không bắt kịp người khác.

+ Mất cơ hội phát triển, hối tiếc khi nhìn lại.

+ Dễ dẫn đến lối sống thụ động, kém hiệu quả.

- Ý nghĩa của việc sử dụng thời gian hợp lý

+ Giúp học tập hiệu quả, phát triển bản thân.

+ Rèn luyện tinh thần kỷ luật, tự giác.

+ Tạo ra sự cân bằng giữa học tập, công việc và nghỉ ngơi, giữ gìn sức khỏe.

- Giải pháp / Bài học nhận thức và hành động

+ Biết đặt mục tiêu rõ ràng, lập kế hoạch hằng ngày.

+ Ưu tiên công việc quan trọng, tránh trì hoãn.

+ Hạn chế lãng phí thời gian vào mạng xã hội, trò chơi vô bổ.

+ Chủ động rèn luyện thói quen đúng giờ, nề nếp.

* Kết bài

- Khẳng định: Thời gian là tài sản vô giá, mỗi người chỉ có một lần để sử dụng.

- Mở rộng: Tuổi trẻ càng cần biết trân trọng thời gian để học tập, rèn luyện, tạo dựng tương lai. Người biết sử dụng thời gian hợp lý sẽ làm chủ cuộc đời mình.

d. Chính tả, ngữ pháp: Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp Tiếng Việt.

e. Sáng tạo: Diễn đạt trong sáng, bài viết thể hiện được sự sáng tạo, độc đáo riêng.

Bài viết tham khảo

Trong cuộc sống, mỗi người đều có những nguồn tài sản riêng để tạo dựng tương lai. Có người may mắn được sinh ra trong một gia đình khá giả, có người lại sở hữu năng khiếu thiên bẩm. Thế nhưng, dù xuất phát điểm khác nhau, tất cả chúng ta đều sở hữu chung một loại tài sản quý báu – đó là thời gian. Khác với tiền bạc hay vật chất, thời gian một khi đã trôi qua thì không bao giờ có thể lấy lại được. Chính vì thế, việc sử dụng thời gian hợp lý, đặc biệt với tuổi trẻ, trở thành yếu tố quan trọng để quyết định sự trưởng thành và thành công sau này.

Thời gian là dòng chảy liên tục của đời sống, được đo đếm bằng ngày, giờ, phút, giây. Nó là món quà vô giá mà cuộc đời trao tặng cho mỗi con người. Nếu như tiền bạc có thể kiếm lại, vật chất có thể tạo dựng, thì thời gian lại không thể mua bán hay quay ngược trở lại. Sử dụng thời gian hợp lý có nghĩa là biết sắp xếp khoa học các công việc, dành đủ thời gian cho học tập, rèn luyện, nghỉ ngơi, đồng thời tránh sa đà vào những thói quen vô bổ.

Trong thực tế, nhiều bạn trẻ ngày nay đã ý thức được giá trị của thời gian. Họ chăm chỉ học tập, tích cực tham gia hoạt động ngoại khóa, rèn luyện kỹ năng mềm, đọc sách, tham gia thể thao… Nhờ biết tận dụng thời gian, các bạn ấy vừa phát triển trí tuệ, vừa hoàn thiện nhân cách. Tuy nhiên, bên cạnh đó cũng không ít bạn lãng phí thời gian vào những việc vô nghĩa: chơi game hàng giờ liền, lướt mạng xã hội không mục đích, trì hoãn việc học, ngủ nướng hoặc ngồi than thở thay vì hành động. Chính sự lãng phí này khiến tuổi trẻ trôi qua một cách vô ích, để rồi đến lúc nhìn lại chỉ còn cảm giác nuối tiếc và hụt hẫng.

Việc không biết quý trọng thời gian mang lại nhiều hệ quả. Trước hết, kiến thức và kỹ năng không được bồi đắp, dẫn đến tụt hậu so với bạn bè. Thứ hai, khi cơ hội đến, những người lười biếng, lãng phí thời gian sẽ không đủ năng lực để nắm bắt, bỏ lỡ những điều tốt đẹp. Thứ ba, sự lãng phí ấy hình thành thói quen sống thụ động, trì trệ, khiến con người dần đánh mất niềm tin và khát vọng sống. Ngược lại, biết sử dụng thời gian hợp lý sẽ đem lại nhiều giá trị to lớn: học tập hiệu quả, rèn luyện tính kỷ luật, xây dựng lối sống khoa học, cân bằng giữa lao động và nghỉ ngơi, từ đó tạo ra một tương lai bền vững.

Để sử dụng thời gian hợp lý, mỗi học sinh cần có kế hoạch cụ thể cho bản thân. Đặt mục tiêu rõ ràng cho từng giai đoạn, lập thời gian biểu hằng ngày để tránh trì hoãn. Ưu tiên những việc quan trọng và cần thiết, không để mạng xã hội hay trò chơi vô bổ chiếm mất khoảng thời gian đáng lẽ dành cho học tập và rèn luyện. Đồng thời, biết nghỉ ngơi hợp lý, giữ gìn sức khỏe để duy trì sự tỉnh táo và sáng tạo. Sống đúng giờ, tự giác và kỷ luật chính là thói quen quan trọng để không lãng phí quỹ thời gian của đời mình.

Thời gian là tài sản vô giá, ai biết trân trọng thì sẽ làm chủ được cuộc đời mình. Tuổi trẻ càng cần biết sử dụng thời gian hợp lý để học tập, rèn luyện và tạo dựng tương lai. Bởi vì, nếu chúng ta để thời gian trôi đi vô nghĩa, đến khi ngoảnh lại chỉ còn sự nuối tiếc thì đã quá muộn. Người biết tận dụng từng khoảnh khắc hôm nay chính là người đang gieo mầm cho một ngày mai tươi sáng.