ÔNG GIUỐC-ĐANH, NHỮNG TÊN HẦU

Ông Giuốc-đanh - À! Bác đã tới đấy à! Tôi đang sắp phát cáu lên với bắc đẩy Phó may. - Tôi không làm sao đến sớm hơn được, ấy là tôi đã cho hai chục chủ thợ ban xúm lại chiếc áo của ngài đấy.

Ông Giuốc-đanh... Bác đã gửi đến cho tôi đôi tất lụa chặt quá, tôi khổ sở vô cùng mới xô chân vào được, và đã đứt mất hai mắt rồi đấy.

Phó may - Rồi nó giãn ra, lo lại không rộng quả ấy chức

Ông Giuốc-đanh - Phải, nếu tôi cử làm đứt mắt mãi. Lại đôi giày bác bảo đóng

cho tôi, làm tôi đau chân ghê gớm.

Phó may - Thưa ngài, đâu có

Ông Giuốc-đanh - Đâu có là thế nào? Phó may - Không, không đau đầu mà. Ông Giuốc-đanh - Tôi bảo đau, là đau

Phó may - Ngài cứ tưởng tượng ra thể

Ông Giuốc-đanh - Tôi tưởng tượng vì tôi thấy đau. Lí với lẽ hay chưa kia!

Phó may - Thưa đây là bộ ảo lễ phục đẹp nhất triều, và thích hợp nhất. Sáng chế ra được một kiểu áo lễ phục trang nghiêm mà không phải màu đen), thật là một kì công tuyệt tác. Tôi thách các thợ may giỏi nhất mà làm nổi đẩy.

Ông Giuốc-đanh - Thế này là thế nào? Bác may hoa ngược mất rồi.

Phó may - Ngài có bảo là ngài muốn may xuôi hoa đậu Ông Giuốc-đanh - Lại còn phải bảo cái đó à?

{…}

Ông Giuốc-đanh - Ni-côn

Ni-côn - Da?

Ông Giuốc-đanh - Nghe đây!

Ni-côn - Hi, hi, hi, hi, hi!

Ông Giuốc-đanh - Mày cười cái gì?

Ni-côn - Hi, hi, hi, hi, hi, hi!

Ông Giuốc-đanh - Cái con mất dạy này, làm cái trò gì thế? Ni-côn - Hi, hi, hi! Trông ông ăn mặc đến hay! Hi, hi, hi! Ông Giuốc-đanh - Thế nào?

Ni-côn - Ôi! Ối giời ơi! Hi, hí, hi, hát

Ông Giuốc-đanh - Con ranh con, lạ chưa kìa? Mày trêu tao đấy hắn? Ni-côn - Không, thưa ông con đâu dám thế. Hi, hí, hí, hi, hi!

Ông Giuốc-đanh - Mày mà còn cười nữa thì tao vả cho vỡ mặt bây giờ Ni-côn - Thưa ông, con không thể nào nhịn được. Hí, lú, hi, hi!

Ông Giuốc-đanh - Mảy không thôi đi phỏng?

Ni-côn - Thưa ông, con xin lỗi ông, nhưng nom ông buồn cười quá, con không thể nào nín cười được. Hi, hí, hí!

Ông Giuốc-đanh - Cái con này mới láo chứ!

Ni-côn - Nom ông như thế kia, tức cười quá. Hi, hi!

Ông Giuốc-đanh - Tạo thì

Ni-côn - Xin ông bỏ quá cho. Hi, lí, hí, hi!

Ông Giuốc-đanh - Này, hễ mày còn cười một tí nào nữa, tạo thể sẽ cho mày một cái tát bằng trời giáng cho mà xem.

Ni-côn - Dạ vâng, thưa ông, thể là hết rồi, con không cười nữa ạ

Ông Giuốc-đanh - Cứ rở hồn đấy. Mày phải lau chủi ngay cho kịp... Ni-côn - Hí, hi.

Ông Giuốc-đanh - Tao bảo rằng phải lau chủ phòng khách, và … Ni-côn - Hi, hi!

Ông Giuốc-đanh - Chưa thôi phỏng? K THỨC Ni-côn" - Thôi, thưa ông, thà là ông cử đánh con đi nhưng để cho con được cười bằng thích, còn hon. Hi, hi, hi, hi, hi!

(Mô-li-e, trưởng giả học làm sang, Tuấn Đỗ dịch, NXB Kim Đồng, Hà Nôi 2021)

Văn bản trên thuộc thể loại văn học nào?

Gợi ý:

a. Đảm bảo cấu trúc bài văn nghị luận

- Học sinh biết tạo lập một bài văn nghị luận đảm bảo đủ cấu trúc 3 phần: Mở bài, Thân bài, Kết bài.

- Đảm bảo đúng dung lượng khoảng 400 chữ.

b. Xác định đúng vấn đề nghị luận: nhiều bạn trẻ dành quá nhiều thời gian cho mạng xã hội mà bỏ bê học tập

c. Bài viết có thể triển khai theo nhiều cách khác nhau song cần đảm bảo các ý sau

* Mở bài

- Giới thiệu vấn đề: Công nghệ số và mạng xã hội đang ngày càng phổ biến, tác động mạnh mẽ đến giới trẻ.

- Nêu thực trạng: không ít bạn trẻ sa đà vào mạng xã hội, bỏ quên nhiệm vụ học tập.

* Thân bài

- Giải thích

+ Mạng xã hội: không gian trực tuyến để giao lưu, chia sẻ thông tin, hình ảnh, kiến thức.

+ Bỏ bê học tập: lơ là, thiếu tập trung, giảm sút kết quả học vì quá mải mê “sống ảo”.

- Thực trạng

+ Nhiều bạn trẻ dành hàng giờ lướt Facebook, TikTok, Instagram…

+ Tình trạng học tập sa sút, mất ngủ, ít vận động, lười rèn luyện.

- Nguyên nhân

+ Bản thân: thiếu ý thức, chưa biết quản lí thời gian, dễ bị cuốn hút bởi thế giới ảo.

+ Xã hội: mạng xã hội phát triển nhanh, nhiều nội dung hấp dẫn, chưa được định hướng đúng.

+ Gia đình, nhà trường: còn thiếu sự quản lí, nhắc nhở, định hướng.

- Tác hại

+ Ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả học tập, mất kiến thức nền tảng.

+ Gây nghiện mạng xã hội, ảnh hưởng sức khỏe tinh thần và thể chất.

+ Giảm khả năng giao tiếp thực tế, dễ sống ảo, xa rời mục tiêu học tập.

- Giải pháp

+ Mỗi học sinh cần tự giác quản lí thời gian, cân bằng giữa học và giải trí.

+ Lựa chọn nội dung tích cực trên mạng xã hội, hạn chế nội dung vô bổ.

+ Gia đình, nhà trường phối hợp giáo dục, nhắc nhở và tạo môi trường học tập lành mạnh.

+ Xã hội cần định hướng thông tin, kiểm soát nội dung độc hại.

* Kết bài

- Khẳng định: Mạng xã hội vừa có lợi vừa có hại, quan trọng là cách sử dụng.

- Nêu suy nghĩ: Người trẻ cần tỉnh táo, coi học tập là nhiệm vụ chính, biết dùng mạng xã hội một cách thông minh, tích cực.

d. Chính tả, ngữ pháp: Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp Tiếng Việt.

e. Sáng tạo: Diễn đạt trong sáng, bài viết thể hiện được sự sáng tạo, độc đáo riêng. 

Bài viết tham khảo

Trong thời đại công nghệ số, mạng xã hội đã trở thành một phần quen thuộc trong đời sống của con người, đặc biệt là giới trẻ. Không thể phủ nhận, mạng xã hội mang đến nhiều tiện ích như kết nối bạn bè, chia sẻ thông tin, học hỏi tri thức. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích ấy, vẫn tồn tại một thực trạng đáng lo ngại: nhiều bạn trẻ dành quá nhiều thời gian cho mạng xã hội mà lơ là, bỏ bê việc học tập – nhiệm vụ chính yếu của tuổi học trò. Đây là một vấn đề cần suy nghĩ nghiêm túc.

Mạng xã hội vốn được hiểu là một không gian trực tuyến, nơi con người có thể giao lưu, chia sẻ, thể hiện bản thân. Nhưng khi quá sa đà, nó biến thành “chiếc lưới vô hình” giam giữ người dùng trong những cú lướt màn hình bất tận. Không ít học sinh ngày nay thức khuya để xem TikTok, YouTube, Facebook, bỏ mặc sách vở; có bạn vừa học vừa cầm điện thoại, không thể tập trung vào bài giảng. Hệ quả là kết quả học tập giảm sút, trí nhớ kém đi, cơ thể mệt mỏi vì thiếu ngủ.

Nguyên nhân của hiện tượng này đến từ nhiều phía. Trước hết là từ chính bản thân người trẻ: ở tuổi hiếu kỳ, ham vui, nhiều bạn dễ bị lôi cuốn bởi nội dung giải trí trên mạng. Thêm vào đó, ý thức tự giác chưa cao, kỹ năng quản lí thời gian còn hạn chế, khiến các bạn khó cân bằng giữa học và chơi. Mặt khác, mạng xã hội hiện nay phát triển quá nhanh, nội dung ngày càng đa dạng và hấp dẫn, vô tình trở thành “cái bẫy” khiến nhiều người khó thoát ra. Bên cạnh đó, gia đình và nhà trường đôi khi còn thiếu sự quản lí, chưa định hướng rõ ràng, để học sinh tự do sử dụng mạng xã hội mà không có giới hạn.

Tác hại của việc nghiện mạng xã hội là vô cùng lớn. Trước hết, nó trực tiếp ảnh hưởng đến kết quả học tập – vốn là nhiệm vụ quan trọng nhất của lứa tuổi học sinh. Tiếp đó, lạm dụng điện thoại khiến các bạn trẻ mất dần khả năng giao tiếp trực tiếp, thích “sống ảo” hơn là trải nghiệm thực tế. Về lâu dài, điều này ảnh hưởng xấu đến cả sức khỏe thể chất (mắt kém, mất ngủ, lười vận động) lẫn tinh thần (căng thẳng, lệ thuộc vào lượt thích và bình luận trên mạng). Rõ ràng, một khi để mạng xã hội chi phối, tuổi trẻ sẽ bị lãng phí vào những điều vô bổ.

Trước tình trạng ấy, giải pháp quan trọng nhất chính là sự tự giác của mỗi học sinh. Các bạn cần biết đặt học tập lên hàng đầu, sắp xếp thời gian khoa học, dành mạng xã hội cho mục đích giải trí vừa phải và học tập tích cực. Đồng thời, nên chọn lọc nội dung lành mạnh, tránh sa đà vào những video vô nghĩa. Gia đình cũng cần quan tâm, đồng hành và định hướng con cái; nhà trường cần giáo dục học sinh kỹ năng sử dụng mạng xã hội thông minh. Bên cạnh đó, xã hội nên kiểm soát và hạn chế những nội dung độc hại để giảm sức hút tiêu cực.

Mạng xã hội là công cụ của thời đại số, vừa mang lại cơ hội vừa tiềm ẩn nguy cơ. Quan trọng là mỗi người trẻ cần biết làm chủ bản thân, coi việc học là nhiệm vụ chính, còn mạng xã hội chỉ là phương tiện hỗ trợ và giải trí hợp lí. Chỉ khi sử dụng mạng xã hội một cách thông minh, chúng ta mới có thể phát huy được mặt tích cực, đồng thời xây dựng một lối sống lành mạnh, hướng tới tương lai tốt đẹp hơn.

Ông Giuốc-đanh giàu có, thuộc tầng lớp trưởng giả, giàu nhờ thương nghiệp, thích ăn diện theo “thượng lưu” nhưng thực chất thiếu học thức và hiểu biết về nghi lễ.