CHỈ TẠI CÁI TAI

NHÂN VẬT: Hai ông bà vừa lấy nhau, cả hai đều bị điếc

Lược dẫn: Sau khi cưới, hai ông bà chỉ có thể nói chuyện bằng việc đoán ý nhau, nhưng vì không nghe được nên thường xuyên “ông nói gà bà nói vịt”. Vì bận việc không thể tham dự lễ cưới của hai người, con trai của bà tặng họ mỗi người một chiếc máy trợ thính. Đoạn trích dưới đây là cảnh hội thoại của hai người sau khi đeo máy trợ thính.

Ông già: Này, bà có nghe thấy không?

Bà già: Nghe thấy rồi, nghe rõ mồn một.

Ông già: (say sưa) Giọng bà nói nghe hay quá.

Bà già: (ngượng) Già rồi, còn hay với hớm nỗi gì.

Ông già: Thật là mát dạ hả lòng.

Bà già: Từ nay thôi khỏi cần phải ra hiệu nữa.

(Hai ông bà rót trà, uống. Có máy nghe cả hai hào hứng hẳn lên)

Bà già: Vừa rồi ông nói chuyện gì mà hoa chân múa tay, sôi nổi thế?

Ông già: (ngần ngữ) Thôi, chả nói nữa.

Bà già: Ông cứ nói, để tôi nghe cho đỡ buồn.

Ông già: Cũng được. Tôi kể chuyện ngày xưa, cô vợ hồi trẻ có đôi mắt to, đen nhánh, long lanh, nom rất mê hồn.

Bà già: Ông nói cái gì thế hả? (vẻ bực dọc).

Ông già: (Tưởng máy nghe của bà già chưa hoạt động, đên điều chỉnh) Bây giờ bà nghe rõ chưa?

Bả giá: (vẫn tức) Nghe rõ rồi, mê... mê cái gì?

Ông già: (thấy nét mặt khó chịu của bà già, biết mình hớ) À, mê... hồn.

Bà già: Mê hồn? Thế sao bà ấy chết rồi ông không đi theo để mà mê luôn thể?

Ông già: (Tức) Sao bà ăn nói lạ thế? Nói chuyện vui mà bà cũng cáu, cũng không bằng lòng...

Bà già: (Ức) Phải, tôi biết mà, mắt nhỏ nên người ta chê, người ta mới khoe mắt vợ cũ vừa to, vừa đen nhánh, lại long lanh, nom rất mê hồn nữa. Ông nói xa nói xôi thế làm sao tôi không hiểu.

Ông già: (hối hận vì nhỡ lời) Tôi đâu có ý ấy, nhưng nói như thế là không được. Thôi, tôi không nói nữa, tôi nghe bà nói đây.

(Bà già quay mặt đi. Hai người ngồi im, buồn bực)

Ông già: (làm lành) Vừa rồi bà giơ chân giơ tay là nói chuyện gì vậy?

Bà già: Ngày xưa, chân tôi nhỏ. Chồng tôi thương tôi lắm nên đã bảo tôi không được bó chân nữa.

Ông già: (Khó chịu) Ờ! Thế là không được rồi!

Bà già: Sao lại không được? Không ông ấy thì ai, là ông à? Nếu ngày trước mà lấy ông thì có lẽ giờ này chân tôi vẫn còn bé tí tẹo, không thể đi nhanh được. (Làm điều bộ đi chậm chạp vì bị bó chân)

Ông già: Tôi bảo: bà nói “chồng tôi” là không được. Về mặt luật pháp, bây giờ chỉ có tôi mới là chồng bà.

Bà già: Ông lúc nào cũng chỉ nghĩ đến vợ cũ, chả coi tôi ra gì. Được, tôi chỉ tuân theo pháp luật khi còn sống thôi nhé. Khi nào tôi với ông chết đi, tôi sẽ lại về với chồng trước của tôi ở thế giới bên kia nhé. Ông còn có người đẹp mê hồn kia mà? Ai về nhà nấy. (Khóc)

Ông già: (tức) Lúc nãy bà khóc cũng là vì chuyện ấy phải không?

Bà già: Chứ sao?

Ông già: Thật chứ?

Bà già: Lại chả thật.

Ông già: Đã nói rồi thì sau đừng có hối hận nhé. Tôi cũng nói cho bà biết: bà nói thế cũng trúng ý của tôi. Mai kia, nếu phải sang thế giới bên kia tôi với bà sẽ ly dị.

Bà già: Việc gì phải mai kia, phải sang thế giới bên kia, ly dị thì ly dị ngay bây giờ đi.

Ông già: Ly thì ly...

Bà già: Ly thì ly...

(Hai người tức tối bỏ đi, nhưng rồi cả hai cùng cảm thấy có điều gì không ổn)

Ông già: Tôi hỏi bà: chúng ta có thật là muốn... ly hôn không?

Bà già: (buồn bã) Từng này tuổi đầu rồi, chung sống với nhau đâu có phải chuyện dễ dàng gì...

Ông già: (tình tứ) Chúng mình cũng tâm đầu ý hợp đấy chứ?

Bà già: (nghẹn ngào, gật đầu) Từ lúc tôi với ông tìm hiểu nhau cho đến khi cưới, chúng mình có cái nhau bao giờ đâu, sao hôm nay tự nhiên lại thế nhỉ?

Ông già: Phải! Trước đây không có tai, nghe không rõ thì có thể sống chung với nhau. Bây giờ nghe rõ thì lại... (sờ chiếc máy nghe trên tai) Ờ? Tại cái trò khỉ này làm mình bực mình đây.

Bà già: Chỉ tại cái trò con tườu này thôi.

Ông già: Thế này nhé, ta cứ sống như trước đây, không thèm dùng đến cái của nợ này nữa.

Bà già: Đúng. Không thèm dùng cái của nợ này nữa. (Hai người tháo máy nghe ra để trên bàn)

Bà già: Đã nói không thèm dùng là không thèm dùng. Cấm không ai được dùng để nghe trộm.

Ông già: (nghe không rõ) Hà? (Vội đeo máy nghe)

Bà già: Không ai được dùng để nghe trộm.

Ông già: Đồng ý.

Bà già: Thế sau ông lại đang dùng? (Cũng đeo máy nghe).

Ông già: Không dùng thì sẽ không nghe được.

Cả hai: Một lời nhất quyết là không dùng.

(Cả hai thảo máy nghe ra, ngồi vào bàn rót nước mới nhau ần cần)

Ông già: Thực ra... trong lòng tôi... tôi rất quý mến bà...

Bà già: Ông nói gì thế?

Ông già: Trong lòng tôi...

Bà già: (nghe không rõ, đoán mò) Lại nói đến cô vợ thời trẻ có đôi mắt to, đen nhánh, long lanh, mê hồn rồi đây.

(Ông già nghe không rõ, lén đeo máy nghe)

Bà già: (phát hiện, cáu) Nói lời thì phải giữ lấy lời chứ, tháo ra.

Ông già: (tháo máy nghe ra) Người chết thì đã chết rồi, có nghĩ cũng chả ích gì. Còn tôi với bà đây, đang sống thì phải lo lắng, chăm sóc nhau chứ...

Bà già: (đoán) Thôi, ông đừng có mà khéo nịnh.

Ông già: Được, nói chuyện tử tế bà không muốn nghe thì thôi, không nói nữa. (Bực dọc quay lưng đi)

Bà già: (thấy ông già tức thật, đau lòng, dỗ) Thực ra, nếu có phải về thế giới bên kia, cũng không nhất thiết phải ai về nhà nấy. Ông thấy đấy, tôi với ông tâm đầu ý hợp, lại thương yêu nhau lúc tuổi già xế bóng ... Còn người ta, ở thế giới bên kia, biết đâu họ chả đã đi tìm người yêu mới rồi... Thôi, ta chả nên nghĩ tới chuyện xa xôi, chỉ biết khi nào chúng ta còn sống thì trái tim tôi với trái tim ông sẽ vẫn cùng một nhịp đập...

Ông già: (nghe không rõ, nghi ngờ) Bà nói cái gì thế? Cái gì thương yêu? Lại nghĩ tới cái ông chồng yêu bà, quý bà, không chê bà xấu chứ gì? (Bà già nghe không rõ, lên đeo máy nghe).

Ông già: (quát) Không giữ lời hứa nhé, tháo ra ngay.

Bà già: (giằng lại máy nghe) Không được. Không thể bỏ cái này được. Con người ta cần có tai để nghe chứ.

Ông già: Theo tôi, khi nào cần dùng thì hãy dùng. Còn khi không cần thì đừng dùng. Chuyện người khác, thì đừng có nghe. Chuyện đã qua thì chớ có căn vặn cặn kè, đến nơi đến chốn. Cái tai càng dài bao nhiều thì trong lòng lại càng không được thanh thản bấy nhiêu.

(Chỉ tại cái tai, Hằng Ưng, 19 hài kịch hay cực ngắn: “Đời cười”,

NXB Văn nghệ TP. Hồ Chí Minh)

Tình huống cơ bản tạo ra yếu tố hài trong truyện là gì?