Văn bản ngữ liệu

ĐÓN TẾT

Để chuẩn bị đón lễ Tết này, người Việt Nam cũng như người Trung Quốc phải chuẩn bị rất nhiều thứ. Những người phụ nữ thì lo chuẩn bị thực phẩm cho những mâm cỗ cúng quan trọng ngày Tết, người đàn ông trong gia đình thì cùng các thành viên khác dọn dẹp, trang hoàng nhà cửa.

Vào dịp Tết, người Việt Nam thường mua quất, đào, những cây tượng trưng cho ngày tết để bày trong phòng khách, hoặc chơi hoa hải đường - những loài hoa đặc trưng của mùa xuân. Còn người Trung Quốc lại chơi hoa thuỷ tiên (tượng trưng cho tài lộc), hoa hướng dương (tượng trưng cho một năm mới tốt lành), cây kim quất (tượng trưng cho tài lộc), hoa mơ (tượng trưng cho may mắn), [...]

Người dân đi mua đào chuẩn bị đón tết.

Bữa cơm tất niên chiều ba mươi Tết ấm cúng và thiêng liêng, với cả hai dân tộc, đó là bữa cơm sum họp, là bữa cơm mà con cháu đi làm ăn xa cũng cố gắng về quây quần chung vui.

Với nhân sinh quan, bản sắc văn hoá và môi trường sống của mỗi quốc gia, mỗi dân tộc khác nhau, bữa cơm tất niên tuy có chung một ý nghĩa nhưng các món ăn lại rất riêng, thấm đậm nhân sinh quan và phản ánh rõ nét cuộc sống của người dân hai nước.

Mâm cơm ngày Tết của người Việt Nam không thể thiếu bánh chưng. Bánh chưng có hình vuông tượng trưng cho đất. Lá xanh bọc ở ngoài và nhân bên trong ruột tượng trưng cho công ơn sinh thành, tình cha mẹ luôn yêu thương và đùm bọc con cái. Món ăn cũng thể hiện tấm lòng uống nước nhớ nguồn của nhân dân ta. Đồng thời, hương vị bánh cũng thay lời nhấn mạnh tầm quan trọng của cây lúa và thiên nhiên trong nền văn hoá lúa nước. Ngoài ra còn có thịt gà, thịt lợn, măng, miến, giò chả, bóng bì, thịt bò kho gừng, cá kho, thịt đông, … đều là những món ăn mang đặc trưng của hương vị quê hương, của một đất nước lấy nông nghiệp là chính.

Mâm cỗ Tết có ý nghĩa đặc biệt với mọi gia đình người Việt mỗi độ Tết đến Xuân sang. Bởi nó không chỉ thể hiện nét đẹp về “Công” trong “tứ đức” của người phụ nữ trong gia đình, mà mỗi món ăn đều là sự gửi gắm những mong ước cho một năm mới tốt lành hơn, và đặc biệt ăm ắp trong đó là bản sắc văn hoá của người Việt.

(Trích Ấm áp Tết Việt, Báo Nhân dân)

Xác định thể loại của văn bản trên?

Phương thức biểu đạt: thuyết minh.

Tác dụng: hình ảnh giúp minh họa trực quan, làm nội dung sinh động, dễ hiểu và dễ ghi nhớ. Đồng thời nhấn mạnh các chi tiết quan trọng, thu hút sự chú ý của người đọc.

Nội dung: Những công việc mà người Việt làm để chuẩn bị cho ngày tết.

Mâm cỗ Tết thể hiện nét đẹp về sự đảm đang (“Công” trong “tứ đức”) của người phụ nữ, gửi gắm những mong ước cho một năm mới tốt lành và thể hiện bản sắc văn hoá của người Việt.

- Ngày Tết Việt tươi đẹp, có ý nghĩa và mang đậm bản sắc dân tộc.

- Tết là nét đẹp văn hóa cổ truyền của Việt Nam.

- Trân trọng nét đẹp văn hoá dân tộc, có ý thức giữ gìn và phát huy…

- Tích cực tham gia vào việc dọn dẹp nhà cửa, trang hoàng đón tết…

Gợi ý:

a. Đảm bảo yêu cầu về hình thức, dung lượng

- Viết đúng hình thức đoạn văn (diễn dịch, quy nạp, móc xích…).

- Đảm bảo dung lượng khoảng 200 chữ.

b. Xác định đúng yêu cầu của đoạn văn: ý nghĩa của bánh chưng trong mâm cỗ ngày Tết của người Việt Nam

c. Hệ thống ý

- Bánh chưng là món ăn truyền thống không thể thiếu trong mâm cỗ ngày Tết của người Việt Nam, mang ý nghĩa sâu sắc và giàu tính biểu tượng.

- Hình vuông của bánh tượng trưng cho đất, thể hiện sự hòa hợp với thiên nhiên trong văn hóa lúa nước.

- Lớp lá xanh bao bọc bên ngoài và phần nhân bên trong tượng trưng cho công ơn sinh thành, tình yêu thương, và sự đùm bọc của cha mẹ dành cho con cái. Không chỉ là một món ăn, bánh chưng còn thể hiện tấm lòng “uống nước nhớ nguồn” của dân tộc, nhấn mạnh vai trò quan trọng của cây lúa trong cuộc sống.

- Hương vị đặc biệt của bánh chưng không chỉ đem lại cảm giác thân thuộc mà còn gửi gắm thông điệp về sự tri ân và gắn bó với cội nguồn trong những ngày đầu năm mới.

d. Chính tả, ngữ pháp: Đảm bảo chuẩn chỉnh, ngữ pháp Tiếng Việt.

e. Sáng tạo: Bố cục rõ ràng, lời văn giàu hình ảnh, cảm xúc.

Đoạn văn tham khảo

Bánh chưng là món ăn truyền thống không thể thiếu trong mâm cỗ ngày Tết của người Việt Nam, mang ý nghĩa sâu sắc và giàu tính biểu tượng. Hình vuông của bánh tượng trưng cho đất, thể hiện sự hòa hợp giữa con người và thiên nhiên trong nền văn hóa lúa nước. Lớp lá xanh bao bọc bên ngoài và phần nhân bên trong tượng trưng cho công ơn sinh thành, tình yêu thương, sự đùm bọc của cha mẹ dành cho con cái. Không chỉ đơn thuần là một món ăn, bánh chưng còn gửi gắm tấm lòng “uống nước nhớ nguồn” của dân tộc, nhấn mạnh vai trò quan trọng của cây lúa trong đời sống người Việt. Hương vị đặc trưng của bánh chưng không chỉ đem lại cảm giác thân thuộc, ấm áp mà còn nhắc nhở mỗi người về truyền thống, nguồn cội và tình cảm gắn bó với gia đình, quê hương trong những ngày đầu năm mới. Qua bánh chưng, con người vừa thưởng thức ẩm thực, vừa cảm nhận giá trị văn hóa, tinh thần tri ân và ý nghĩa của sự đoàn tụ, sum vầy trong dịp Tết cổ truyền.

Gợi ý:

a. Đảm bảo cấu trúc bài văn thuyết minh

- Học sinh biết tạo lập một bài văn thuyết minh đảm bảo đủ cấu trúc 3 phần: Mở bài, Thân bài, Kết bài.

- Đảm bảo đúng dung lượng khoảng 400 chữ.

b. Xác định đúng vấn đề thuyết minh: một trò chơi dân gian.

c. Bài viết có thể triển khai theo nhiều cách khác nhau song cần đảm bảo các ý sau

* Mở bài:

- Giới thiệu trò chơi dân gian mà em yêu thích.

- Nêu lý do yêu thích: trò chơi vừa giải trí, vừa giúp rèn luyện sức khỏe, tinh thần đồng đội.

* Thân bài:

- Nguồn gốc và lịch sử (nếu có):

+ Trò chơi có từ lâu đời, gắn liền với văn hóa, phong tục của dân tộc.

+ Được chơi trong các dịp lễ hội, tết, hay ở làng quê.

- Cách chơi:

+ Chuẩn bị: dụng cụ, số lượng người tham gia, không gian chơi.

+ Luật chơi: các bước, cách thực hiện, điều kiện thắng/thua.

+ Lưu ý trong khi chơi: an toàn, công bằng, tuân thủ luật lệ.

- Ý nghĩa của trò chơi:

+ Giá trị văn hóa: bảo tồn truyền thống dân gian, gắn kết cộng đồng.

+ Giá trị giáo dục: rèn luyện sức khỏe, tinh thần đồng đội, tính kiên trì, khả năng phối hợp.

+ Giá trị giải trí: giúp xua tan mệt mỏi, mang niềm vui, tiếng cười.

* Kết bài:

- Khẳng định sự yêu thích và ý nghĩa của trò chơi trong đời sống.

- Có thể liên hệ việc duy trì trò chơi dân gian để bảo tồn văn hóa truyền thống.

d. Chính tả, ngữ pháp: Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp Tiếng Việt.

e. Sáng tạo: Diễn đạt trong sáng, bài viết thể hiện được sự sáng tạo, độc đáo riêng.

Bài viết tham khảo

Trong những buổi vui chơi ở làng quê Việt Nam, không khó để bắt gặp tiếng cười rộn rã của trẻ em khi tham gia các trò chơi dân gian. Trong số đó, trò chơi bịt mắt bắt dê luôn thu hút các em bởi tính hấp dẫn, kịch tính và những phút giây thư giãn đầy niềm vui. Trò chơi này không chỉ giải trí mà còn rèn luyện sự nhanh nhạy, khéo léo và tinh thần đồng đội của người tham gia, đồng thời là nét đẹp văn hóa được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác.

Bịt mắt bắt dê có nguồn gốc lâu đời, gắn liền với đời sống tinh thần của cộng đồng nông thôn Việt Nam. Trò chơi thường xuất hiện trong các dịp lễ hội, ngày hội làng hoặc những buổi vui chơi ngoài trời, đặc biệt là dịp Tết, giúp trẻ em vừa giải trí, vừa rèn luyện thể chất và kỹ năng quan sát, phản xạ. Trò chơi này phản ánh đời sống tinh thần phong phú, sự gắn kết cộng đồng và cách người dân nông thôn tạo ra niềm vui trong cuộc sống hàng ngày.

Để chơi bịt mắt bắt dê, cần chuẩn bị một khu vực rộng rãi, bằng phẳng và an toàn, thường là sân làng, sân trường hoặc sân vườn. Trò chơi cần từ bốn đến năm người trở lên. Một người được chọn làm “dê”, còn những người khác làm “người bắt”. Người làm dê di chuyển tự do trong khu vực chơi, trong khi người bắt bị bịt mắt phải tìm cách chạm vào dê để bắt. Người bắt phải dựa vào thính giác, cảm nhận hướng di chuyển của dê và phản xạ nhanh nhạy để hoàn thành nhiệm vụ. Khi bắt được dê, người đó sẽ trở thành dê hoặc lượt chơi tiếp theo sẽ tiếp tục, tùy theo luật đã thống nhất. Trò chơi yêu cầu sự khéo léo, nhanh nhẹn, tinh thần phối hợp nhóm và luôn đảm bảo an toàn cho tất cả người chơi.

Ý nghĩa của trò chơi bịt mắt bắt dê rất đa dạng. Về văn hóa, trò chơi là một phần di sản dân gian, phản ánh niềm vui và tinh thần cộng đồng trong các lễ hội truyền thống. Về giáo dục, trò chơi giúp trẻ rèn luyện thể chất, phát triển khả năng phản xạ, tập trung và định hướng không gian. Về mặt xã hội, trò chơi tạo ra niềm vui, gắn kết mọi người, đặc biệt giữa các thế hệ, đồng thời giáo dục tinh thần đồng đội, kiên nhẫn và sự tôn trọng luật chơi.

Bịt mắt bắt dê không chỉ là trò chơi giải trí mà còn là biểu tượng của văn hóa dân gian, giúp các em rèn luyện thể chất, trí tuệ và tinh thần tập thể. Những phút giây vui vẻ khi chơi trò này không chỉ đem lại tiếng cười mà còn khơi dậy sự gắn bó, sẻ chia giữa mọi người, góp phần bảo tồn những giá trị truyền thống trong đời sống hiện đại.