Từ nội dung văn bản ở phần Đọc hiểu, viết đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ) trình bày cảm nhận của anh/ chị về vẻ đẹp của người anh hùng Đăm Săn.

Sử thi.

Gợi ý:

- Đảm bảo yêu cầu về hình thức, dung lượng

+ Viết đúng hình thức bài văn đầy đủ ba phần Mở bài, Thân bài, Kết bài.

+ Đảm bảo dung lượng khoảng 600 chữ.

- Xác định đúng vấn đề nghị luận: Phân tích vẻ đẹp của người anh hùng Đăm Săn trong đoạn trích Chiến thắng Mtao Mxây để nêu cảm nhận về khát vọng và tình cảm của cộng đồng Ê-đê gửi gắm qua hình tượng nhân vật này.

- Lựa chọn được các thao tác lập luận phù hợp; kết hợp nhuần nhuyễn lí lẽ và dẫn chứng; trình bày được hệ thống ý phù hợp theo bố cục ba phần của bài văn nghị luận. Có thể triển khai theo hướng:

* Mở bài:

- Giới thiệu văn bản Chiến thắng Mtao Mxây (trích sử thi Tây Nguyên) – tác phẩm tiêu biểu phản ánh đời sống tinh thần phong phú của người Ê-đê.

- Đoạn trích khắc họa không khí ăn mừng sau chiến thắng và tôn vinh vẻ đẹp của tù trưởng Đăm Săn.

* Thân bài:

a) Vẻ đẹp của Đăm Săn:

- Sức mạnh phi thường: thân hình vạm vỡ, bắp chân bắp đùi sánh với cây rừng, hơi thở vang dội như sấm, sức mạnh sánh ngang voi đực → biểu tượng cho sức mạnh cộng đồng.

- Tài năng, uy danh: “đánh đâu thắng đó”, “vay đâu phá nát đó”, danh tiếng lừng lẫy khắp miền Ê-đê → vị tù trưởng hùng mạnh, khẳng định bản lĩnh thủ lĩnh.

- Vị thế xã hội: tiệc mừng chiến thắng đông đảo, tù trưởng và dân làng từ khắp nơi đến → Đăm Săn là trung tâm đoàn kết, niềm tự hào của cộng đồng.

- Vẻ đẹp tinh thần: khát vọng giàu sang, mạnh mẽ, uy quyền nhưng gắn với niềm hạnh phúc chung của dân làng.

b) Nghệ thuật khắc họa:

- Ngôn ngữ giàu hình ảnh, đậm chất dân gian, phóng đại và so sánh độc đáo (bắp chân như cây xà ngang, hơi thở như sấm…).

- Lối trùng lặp, nhịp điệu sử thi hùng tráng → làm nổi bật khí thế, sức mạnh của nhân vật.

- Cách kể mang tính tập thể, cộng đồng ngợi ca → thể hiện niềm tự hào, tình cảm gắn bó với người anh hùng.

c) Ý nghĩa:

- Đăm Săn vừa mang vẻ đẹp cá nhân phi thường vừa là kết tinh sức mạnh cộng đồng.

- Tác phẩm thể hiện khát vọng của người Ê-đê về một tù trưởng lí tưởng: mạnh mẽ, dũng cảm, bảo vệ và đem lại phồn vinh cho buôn làng.

* Kết bài:

- Khẳng định: Đăm Săn là hình tượng anh hùng sử thi điển hình, mang vẻ đẹp vừa phi thường vừa cộng đồng.

- Giá trị: Tác phẩm góp phần làm giàu kho tàng văn hóa dân gian, nuôi dưỡng niềm tự hào và khát vọng sống mạnh mẽ của con người Tây Nguyên.

Bài văn tham khảo

Sử thi Tây Nguyên là một di sản tinh thần vô giá của dân tộc, phản ánh đời sống văn hóa, tâm hồn và khát vọng của đồng bào nơi núi rừng hùng vĩ. Trong số đó, Chiến thắng Mtao Mxây là một tác phẩm tiêu biểu, ghi dấu hình tượng tù trưởng Đăm Săn – người anh hùng lý tưởng của cộng đồng Ê-đê. Đoạn trích miêu tả khung cảnh ăn mừng chiến thắng đã khắc họa vẻ đẹp phi thường, giàu sức sống và giàu ý nghĩa cộng đồng của nhân vật trung tâm này.

Trước hết, Đăm Săn hiện lên với sức mạnh và tầm vóc phi thường. Những hình ảnh phóng đại như “bắp chân to bằng cây xà ngang”, “bắp đùi to bằng ống bễ”, “hơi thở ầm ầm tựa sấm dậy” đã tạo nên tầm vóc vũ trụ cho người anh hùng. Sức mạnh ấy không chỉ gợi liên tưởng đến uy lực tự nhiên mà còn trở thành biểu tượng cho khát vọng chinh phục, khẳng định vị thế của cộng đồng Ê-đê trước thiên nhiên và kẻ thù.

Không chỉ mạnh mẽ, Đăm Săn còn là người tù trưởng tài năng, bản lĩnh. Chàng “đánh đâu đập tan đó, vay đâu phá nát đó”, danh tiếng lẫy lừng khắp núi rừng, được cả miền Ê-đê ngợi ca là “một dũng tướng chắc chết mười mươi cũng không lùi bước”. Uy danh ấy cho thấy sự ngưỡng mộ tuyệt đối mà cộng đồng dành cho chàng – người thủ lĩnh gắn liền với sự phồn vinh, thịnh vượng của buôn làng.

Vẻ đẹp của Đăm Săn không chỉ nằm ở sức mạnh cá nhân mà còn tỏa sáng trong mối quan hệ gắn bó với cộng đồng. Tiệc mừng chiến thắng đông nghịt khách, tù trưởng từ khắp nơi về dự, cảnh ăn uống linh đình kéo dài suốt mùa khô đã khẳng định vị thế cao quý của Đăm Săn và niềm tự hào chung của cả cộng đồng. Hình tượng ấy thể hiện ước mơ của người Ê-đê về một tù trưởng lý tưởng – người dẫn dắt dân làng tới cuộc sống ấm no, hạnh phúc.

Đoạn trích cũng đặc sắc ở nghệ thuật khắc họa. Tác giả dân gian đã sử dụng hàng loạt biện pháp so sánh, phóng đại, trùng lặp để tôn vinh vẻ đẹp nhân vật. Cách kể lặp đi lặp lại, nhịp điệu hùng tráng cùng ngôn ngữ giàu hình ảnh đã dựng nên chân dung người anh hùng sử thi vừa gần gũi vừa phi thường. Qua đó, ta cảm nhận được niềm ngưỡng mộ, tự hào và tình cảm tha thiết của cộng đồng Ê-đê dành cho Đăm Săn.

Đoạn trích Chiến thắng Mtao Mxây đã dựng nên hình tượng người anh hùng Đăm Săn với sức mạnh, tài năng và uy tín rực rỡ – kết tinh vẻ đẹp, khát vọng và niềm tin của cộng đồng Ê-đê. Hình tượng ấy không chỉ tôn vinh sức mạnh của cá nhân mà còn ca ngợi sức mạnh đoàn kết của buôn làng, khẳng định khát vọng vươn lên chinh phục, khẳng định mình trước cuộc sống. Chính điều đó làm nên sức sống bền bỉ và giá trị nhân văn sâu sắc của sử thi Tây Nguyên trong nền văn hóa dân tộc.