I. Đọc hiểu (4,0 điểm)

Đọc đoạn trích sau và thực hiện các yêu cầu bên dưới:

Trên mạng xã hội, mỗi người là một ông bầu của chính mình trong cuộc xây dựng cho mình một hình ảnh cá nhân. Chúng ta đã trở nên kỳ quặc mà không hề biết. Hãy hình dung cách đây mười năm, trong một buổi họp lớp, một người bỗng nhiên liên tiếp quẳng ảnh con cái, ảnh dã ngoại công ty, ảnh con mèo, ảnh bữa nhậu, ảnh lái ô tô, ảnh hai bàn chân mình, ảnh mình trong buồng tắm lên bàn – chắc hẳn người đó sẽ nhận được những ánh mắt ái ngại (…)

Chiếc smartphone đã trở thành một ô cửa nhỏ dẫn người ta thoát khỏi sự buồn chán của bản thân, và cái rung nhẹ báo tin có thông báo mới của nó bao giờ cũng đầy hứa hẹn. Nhưng càng kết nối, càng online, thì cái đám đông rộn ràng kia lại càng làm chúng ta cô đơn hơn. Chỗ này một cái like, chỗ kia một cái mặt cười, khắp nơi là những câu nói cụt lủn, phần lớn các tương tác trên mạng hời hợt và vội vã. Càng bận rộn để giao tiếp nhiều thì chúng ta lại càng không có gì để nói trong mỗi giao tiếp. Ngược với cảm giác đầy đặn, được bồi đắp khi chúng ta đứng trước thiên nhiên hay một tác phẩm nghệ thuật lớn, trên mạng xã hội ta bị xáo trộn, bứt rứt, và ghen tị với cuộc sống của người khác như một người đói khát nhìn một bữa tiệc linh đình qua cửa sổ mà không thể bỏ đi. Đêm khuya, khi các chấm xanh trên danh sách friend dần dần tắt, người ta cuộn lên cuộn xuống cái news feed để hòng tìm một status bị bỏ sót, một cứu rỗi kéo dài vài giây, một cái nhìn qua lỗ khóa vào cuộc sống của một người xa lạ, để làm tê liệt cảm giác trống rỗng.

(Trích Bức xúc không làm ta vô can, Đặng Hoàng Giang, tr.76 - 77,

NXB Hội Nhà văn, 2016).

Đoạn trích trên thuộc kiểu văn bản nào?

a. Đảm bảo cấu trúc đoạn văn biểu cảm

- Học sinh biết tạo lập một đoạn văn biểu cảm đảm bảo đủ cấu trúc 3 phần: Mở đoạn, thân đoạn, kết đoạn

b. Xác định được yêu cầu đề bài

Trình bày cảm xúc của mình sau khi đọc đoạn thơ Việt Bắc của Tố Hữu.

c. Triển khai đoạn văn

- HS có thể triển khai theo những cách khác nhau, nhưng cần đảm bảo các ý cơ bản sau:

* Mở đoạn: Giới thiệu đoạn thơ Việt Bắc – Tố Hữu.

* Thân đoạn

- Cảm xúc về Bác Hồ:

+ Thấy được sự trìu mến, kính trọng và ngưỡng mộ đối với Bác.

+ Hình ảnh Bác giản dị nhưng sáng ngời, gần gũi nhưng uy nghi (“ông cụ mắt sáng ngời, áo nâu, túi vải đẹp tươi”).

- Cảm xúc về nhân dân Việt Bắc:

+ Cảm nhận nỗi nhớ nhung, gắn bó sâu sắc với đồng bào Việt Bắc.

+ Hình ảnh sinh động, đời thường nhưng giàu tình cảm (“người đi rừng núi trông theo bóng người”).

- Nghệ thuật:

+ Thể thơ lục bát góp phần làm câu thơ mềm mại, tha thiết, nhấn mạnh tình cảm kính yêu.

+ Nhịp điệu tạo cảm giác bền bỉ, nhịp nhàng, gợi nỗi nhớ thương kéo dài, tha thiết.

* Kết đoạn: Khái quát lại những ấn tượng, cảm xúc về bài thơ.

d. Chính tả, ngữ pháp

Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp Tiếng Việt

e. Sáng tạo

- Bài viết có luận điểm rõ ràng, lập luận thuyết phục, diễn đạt trong sáng, bài viết thể hiện được sự sáng tạo, độc đáo riêng.           

- Chữ viết sạch đẹp, rõ ràng, văn phong lưu loát; không mắc lỗi chính tả, lỗi dùng từ, đặt câu.

* Yêu cầu về hình thức, kĩ năng: Đảm bảo đoạn văn nghị luận có bố cục mạch lạc, sử dụng linh hoạt các kiểu câu và có sự liên kết chặt chẽ giữa các câu, các ý trong đoạn văn. Có cách diễn đạt trong sáng độc đáo, thể hiện những suy nghĩ, kiến giải mới mẻ về vấn đề nghị luận.

Yêu cầu về kiến thức: 

Học sinh có thể triển khai theo nhiều cách, nhưng cần giới thiệu được vấn đề cần bàn luận, nêu rõ lí do và quan điểm của bản thân, hệ thống luận điểm chặt chẽ, lập luận thuyết phục, sử dụng dẫn chứng thuyết phục.

Sau đây là một hướng gợi ý: 

* Mở đoạn: Giới thiệu vấn đề: Mạng xã hội đang trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hiện nay.

* Thân đoạn:

- Tác động tích cực:

+ Giúp kết nối bạn bè, cập nhật thông tin, giải trí, giảm cảm giác buồn chán.

+ Thể hiện sự háo hức, mong chờ khi nhận thông báo mới.

- Tác động tiêu cực:

+ Tương tác hời hợt, vội vã, dễ gây cô đơn và ghen tị.

+ Khi quá bận rộn online, con người mất đi khả năng giao tiếp chân thực, cảm nhận thế giới xung quanh.

* Kết đoạn: Cảm nhận cá nhân:

- Mạng xã hội cần được sử dụng có ý thức.

- Cần dành thời gian tận hưởng cuộc sống thực, gần gũi bạn bè, thiên nhiên để cân bằng tâm hồn.

Có sự sáng tạo trong cách viết