Câu hỏi:

23/11/2025 15 Lưu

(1) Có thể nói, cả cuộc đời cô Tấm (truyện cổ tích Tấm Cám) là một quá trình đấu tranh gian khổ của cái thiện chống cái ác để giành hạnh phúc. Tấm đã trải qua những gian khổ gì? Cô đã đấu tranh như thế nào? Trước khi náu mình trong quả thị, Tấm đã nhờ cậy ai, nương náu ở đâu? Ở tuổi ấu thơ, cô bé mồ côi hiền lành chất phác ấy thật tội nghiệp. Cô liên tục bị lợi dụng, bị lừa gạt. Vũ khí của cô là những giọt nước mắt, là những tiếng khóc. May sao, Tấm được bụt giúp đỡ. Từ việc bắt cua, nuôi bống, đến việc nhặt thóc, dự hội, ướm giày, cô đều giành thắng lợi. Đó là chiến thắng của những giọt nước mắt đau khổ, của tuổi thơ giàu ước mơ hướng thiện. Có thể nói, chặng đầu của cuộc đời Tấm chủ yếu là đấu tranh dành sản phẩm vật chất, dù sao cũng đơn giản. Tấm chẳng phải nương náu ở đâu, chẳng phải nhờ cậy ai, vì lúc nào Bụt (tình thương và mong ước của nhân dân) cũng ở bên, lắng nghe, dìu dắt, hướng dẫn cô. Bước vào chặng đường thứ hai, khi Tấm đã trở thành hoàng hậu, thì cuộc đời không đơn giản nữa. Giờ đây không còn nói chuyện mấy con cua, con cá bống, đôi hài, mấy tấm áo mà là chuyện hạnh phúc lứa đôi, là cuộc sống giàu sang vương giả hay nghèo hèn khốn khó. Cái ác không chỉ lừa gạt, lợi dụng. Nó nham hiểm, tàn bạo hơn bội phần. Vậy mà Tấm vẫn hồn nhiên, thật thà, chất phác như ngày nào. Thế là bi kịch ập đến. Tấm bị giết hại, cái thiện bị truy kích, săn đuổi ráo riết, khốc liệt[…]. Vũ khí chiến đấu mà Tấm sử dụng là gì? Là những lời cảnh cáo, răn đe: “…lấy tranh chồng chị, chị khoét mắt ra!”. So với tuổi thơ chỉ biết khóc, chỉ biết nương nhờ vào tình thương, vào phép màu của Bụt, thì đây là tiếng nói của lòng căm thù, là sự trỗi dậy của sức sống.

(2) Dường như “rút kinh nghiệm” những lần thất bại trước, lần này Tấm ra khỏi hoàng cung, thu nhỏ mình lại, náu mình trong trái thị treo tít trên cao, xa rời bọn quyền quý ác độc, xa cả những kẻ phàm phu tầm thường. Đây là thành lũy của đất trời, của nắng hồng, gió mát, của cây quả xanh tươi.

(3) Đáng yêu sao, trái thị đã hút hương thơm, mật ngọt từ mảnh đất quê hương Việt Nam, không chỉ là chốn nương thân vững chãi cho cô gái mồ côi chất phác mà thông minh, bền bỉ chiến đấu giành lại hạnh phúc, mà còn là bạn bè thơm thảo của biết bao tâm hồn Việt Nam giàu ước mơ, khát vọng. Trái thị thơm là ánh ngọc lung linh trong viên ngọc cổ tích Tấm Cám - biểu tượng cho lòng nhân hậu, trí sáng tạo kỳ diệu của nhân dân ta. Đó là một hình tượng thẩm mỹ đầy ám ảnh - sẽ mãi hấp dẫn, mời gọi chúng ta ngắm nhìn, suy ngẫm…

(Trích “Trái thị thơm chốn nương thân vững chãi” - Vũ Dương Quỹ, Văn học và Tuổi trẻ, Số tháng 9.2008, trang 12, NXBGD - Bộ Giáo dục và Đào tạo)

Các đoạn trích trên chủ yếu bàn về vấn đề gì?

Quảng cáo

Trả lời:

verified Giải bởi Vietjack
Các đoạn trích trên chủ yếu bàn về vấn đề: Quá trình đấu tranh gian khổ của cái thiện chống cái ác để giành hạnh phúc.

Câu hỏi cùng đoạn

Câu 2:

Hình ảnh ông Bụt thể hiện ước mong lớn nhất của nhân dân ta là gì?

Xem lời giải

verified Giải bởi Vietjack
Hình ảnh ông Bụt thể hiện ước mong lớn nhất của nhân dân ta: Có sự công bằng trong xã hội, cái thiện thắng cái ác.

Câu 3:

Câu văn: “Trái thị thơm là ánh ngọc lung linh trong viên ngọc cổ tích Tấm Cám - biểu tượng cho lòng nhân hậu, trí sáng tạo kỳ diệu của nhân dân ta” sử dụng phép tu từ nào? Nêu tác dụng?

Xem lời giải

verified Giải bởi Vietjack

- Nghệ thuật: So sánh và ẩn dụ

- Nghệ thuật so sánh: ái thị thơm được ví như “ánh ngọc lung linh”, khiến hình ảnh trái thị trở nên sống động, tỏa sáng và đẹp đẽ, gợi lên sự thuần khiết, quý giá.

- Ẩn dụ: Trái thị không chỉ là một chi tiết trong truyện cổ tích, mà còn là biểu tượng của lòng nhân hậu (sự trong sáng, thiện lành của Tấm) và trí sáng tạo (sức tưởng tượng và niềm tin của nhân dân).

- Tác dụng: Qua hình tượng trái thị, câu văn tôn vinh vẻ đẹp của những giá trị truyền thống Việt Nam – lòng yêu thương, sự sáng tạo và khát vọng sống hạnh phúc.

Câu 4:

Câu hỏi mở, HS có thể trả lời khác nhau nhưng phải phù hợp với chuẩn mực đạo đức xã hội.

Xem lời giải

verified Giải bởi Vietjack

Nếu được ông Bụt hiện thực hóa một điều ước, em sẽ gửi tới ông điều ước gì? Vì sao em ước như vậy?

Câu 5:

Theo em, bài học lớn nhất từ câu chuyện Tấm Cám là gì?

Xem lời giải

verified Giải bởi Vietjack

- Bài học về ý chí và lòng kiên trì: Dù trải qua nhiều khó khăn, Tấm vẫn không ngừng đấu tranh để giành lại hạnh phúc.

- Niềm tin vào chiến thắng của cái thiện trước cái ác: Câu chuyện khẳng định rằng, dù cái ác có mạnh mẽ, nham hiểm đến đâu, cái thiện vẫn luôn thắng.

- Bài học về sự trưởng thành: Tấm từ một cô bé chỉ biết khóc, dựa vào Bụt, đã học cách tự đấu tranh để giành lại hạnh phúc.

- Giá trị của sự đoàn kết và sáng tạo trong nhân dân: Nhân dân Việt Nam luôn gửi gắm khát vọng sống và sáng tạo qua những hình tượng như trái thị, Bụt…

Câu 6:

Từ ngữ liệu trên trong phần Đọc - Hiểu. Theo em, chúng ta cần làm gì để bảo vệ mình trước cái xấu, cái ác? Trình bày ý kiến của em bằng đoạn văn (5 - 7 câu).

Xem lời giải

verified Giải bởi Vietjack

* Yêu cầu về hình thức, kĩ năng: Đảm bảo đoạn văn nghị luận có bố cục mạch lạc, sử dụng linh hoạt các kiểu câu và có sự liên kết chặt chẽ giữa các câu, các ý trong đoạn văn. Có cách diễn đạt trong sáng độc đáo, thể hiện những suy nghĩ, kiến giải mới mẻ về vấn đề nghị luận.

Yêu cầu về kiến thức

Học sinh có thể triển khai theo nhiều cách, nhưng cần giới thiệu được vấn đề cần bàn luận, nêu rõ lí do và quan điểm của bản thân, hệ thống luận điểm chặt chẽ, lập luận thuyết phục, sử dụng dẫn chứng thuyết phục.

Sau đây là một hướng gợi ý: 

- Nhận diện rõ cái xấu, cái ác để tránh xa.

- Giữ vững lập trường sống đúng đắn, không bị dụ dỗ, lôi kéo.

- Rèn luyện đạo đức, nhân cách, sống trung thực, nhân ái.

- Chọn bạn tốt, môi trường lành mạnh để học tập và phát triển.

- Dũng cảm nói “không” với cái xấu, lên tiếng bảo vệ lẽ phải.

Có sự sáng tạo trong cách viết.

CÂU HỎI HOT CÙNG CHỦ ĐỀ

Câu 1

Viết bài văn phân tích về nhân vật Vịt con trong câu chuyện sau đây.

TÌNH BẠN

Thím Vịt bận đi chơi xa, đem con đến gửi cho bác Gà mái mẹ. Gà mái mẹ gọi con ra chơi với Vịt con. Gà con xin phép mẹ dẫn Vịt con ra vườn chơi tìm giun để ăn.

Gà con nhanh nhẹn đi trước, Vịt con lạch bạch theo sau. Thấy Vịt con tỏ ra chậm chạp, Gà con có vẻ không thích lắm. Ra tới vườn Gà con bới đất tìm giun, ngón chân của Vịt con có màng nên không bới đất được. Vịt con cứ lạch bạch khiến đất bị nén xuống, Gà con không tài nào tìm giun được. Gà con tức quá nói với Vịt con:

- Bạn chẳng biết gì cả, đi chỗ khác chơi để tôi bới một mình vậy. Vịt con thấy là Gà con cáu với mình cũng buồn, liền bỏ ra ao tìm tép ăn. Một con cáo mặt xanh đuôi dài, nấp trong bụi rậm, thấy Gà con đi tìm mồi một mình định nhảy ra vồ.

Gà con sợ quá vội “ba chân bốn cẳng” chạy ra bờ ao, Gà con vừa chạy vừa kêu: “chíp… chíp…chíp...”. Vịt con đang lặn hụp tìm tép, nghe tiếng bạn gọi Vịt con bơi nhanh vào bờ kịp cõng bạn ra xa. Cáo chạy tới bờ đã thấy Gà, Vịt ở giữa ao sâu, chờ mãi không được, Cáo liếm mép bỏ đi. Nhờ Vịt có đôi chân như mái chèo bơi rất nhanh mà Gà con thoát chết. Lúc này, Gà con mới thấy việc mình đuổi Vịt con là không nên và xin lỗi bạn. Vịt con không giận mà còn mò tép cho Gà con ăn. Từ đấy mỗi khi Vịt con đến chơi, Gà con mừng tíu tít đi tìm giun cho Vịt con ăn. Gà con nhanh nhẹn đi trước, Vịt con lạch bạch theo sau. Hai bạn Gà, Vịt rất quý mến nhau.

(101 Truyện kể con nghe, trang 43 - 44, Nhà xuất bản thanh niên, 2008)

Lời giải

a. Đảm bảo cấu trúc bài văn nghị luận

- Học sinh biết tạo lập một bài văn nghị luận đảm bảo đủ cấu trúc 3 phần: Mở bài, Thân bài, Kết bài. 

b. Xác định được yêu cầu đề bài

Phân tích nhân vật con vịt.

c. Triển khai thành văn bản

- HS có thể triển khai theo những cách khác nhau, nhưng cần đảm bảo các ý cơ bản sau:

* Mở bài

- Giới thiệu truyện “Tình bạn” và nhân vật Vịt con.

- Nêu khái quát: Vịt con là hình ảnh đáng yêu, hiền lành và giàu lòng nhân ái, biết giúp đỡ bạn bè.

* Thân bài

- Giới thiệu hoàn cảnh và đặc điểm của Vịt con

+ Là con của thím Vịt, được gửi sang nhà Gà mái mẹ.

+ Dáng vẻ: đi “lạch bạch”, có chân có màng – khác với Gà con.

+ Tính tình hiền lành, thật thà, ngoan ngoãn, biết nghe lời.

- Hành động và tính cách của Vịt con

+ Lúc đầu:

       Bị Gà con chê chậm chạp, không biết bới giun.

       Không giận dỗi, chỉ buồn rồi lặng lẽ ra ao tìm tép ăn → thể hiện sự hiền lành, nhẫn nhịn.

+ Khi bạn gặp nguy hiểm:

       Nghe tiếng kêu cứu, Vịt con lập tức bơi nhanh vào bờ cứu Gà con khỏi Cáo.

       Hành động dũng cảm, kịp thời, thể hiện lòng nhân hậu và tình bạn chân thành.

+ Sau khi cứu bạn:

       Không trách Gà con mà còn mò tép cho bạn ăn.

       Thái độ vị tha, bao dung, yêu thương bạn thật lòng.

- Ý nghĩa nhân vật Vịt con

+ Là tấm gương về lòng tốt, tình bạn đẹp: biết cảm thông, giúp đỡ và tha thứ.

+ Qua nhân vật, truyện gửi gắm bài học: không nên coi thường người khác, mỗi người đều có điểm mạnh riêng; tình bạn chân thành giúp con người trở nên tốt đẹp hơn.

* Kết bài

- Khẳng định lại phẩm chất đáng quý của Vịt con.

- Nêu cảm nghĩ của em: yêu mến và học tập theo Vịt con – sống nhân hậu, biết giúp đỡ bạn bè.

d. Chính tả, ngữ pháp

Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp Tiếng Việt.

e. Sáng tạo

- Bài viết có luận điểm rõ ràng, lập luận thuyết phục, diễn đạt trong sáng, bài viết thể hiện được sự sáng tạo, độc đáo riêng.           

- Chữ viết sạch đẹp, rõ ràng, văn phong lưu loát; không mắc lỗi chính tả, lỗi dùng từ, đặt câu.

Lời giải

Hình ảnh ông Bụt thể hiện ước mong lớn nhất của nhân dân ta: Có sự công bằng trong xã hội, cái thiện thắng cái ác.

Lời giải

Bạn cần đăng ký gói VIP ( giá chỉ từ 199K ) để làm bài, xem đáp án và lời giải chi tiết không giới hạn.

Nâng cấp VIP

Lời giải

Bạn cần đăng ký gói VIP ( giá chỉ từ 199K ) để làm bài, xem đáp án và lời giải chi tiết không giới hạn.

Nâng cấp VIP

Lời giải

Bạn cần đăng ký gói VIP ( giá chỉ từ 199K ) để làm bài, xem đáp án và lời giải chi tiết không giới hạn.

Nâng cấp VIP