Phân tích đặc điểm nhân vật người bố trong câu chuyện “Bố tôi” của tác giả Nguyễn Ngọc Thuần.

Tôi đi học dưới đồng bằng. Còn bố tôi, từ nơi núi đồi hiểm trở, ông luôn dõi theo tôi.

Bao giờ cũng vậy, ông mặc chiếc áo kẻ ô phẳng phiu nhất, xuống núi vào cuối mỗi tuần. Ông rẽ vào bưu điện để nhận những lá thư tôi gửi. Lặng lẽ, ông vụng về mở nó ra. Ông xem từng con chữ, lấy tay chạm vào nó, rồi ép vào khuôn mặt đầy râu của ông. Rồi lặng lẽ như lúc mở ra, ông xếp nó lại, nhét vào bao thư. Ông ngồi trầm ngâm một lúc, khẽ mỉm cười rồi đi về núi.

Về đến nhà, ông nói với mẹ tôi: “Con mình vừa gửi thư về”. Ông trao thư cho bà. Bà lại cẩn thận mở nó ra, khen: “Con mình viết chữ đẹp quá! Những chữ tròn, thật tròn, những cái móc thật bén. Chỉ tiếc rằng không biết nó viết gì. Sao ông không nhờ ai đó ở bưu điện đọc giùm?”. Ông nói:“Nó là con tôi, nó viết gì tôi đều biết cả”. Rồi ông lấy lại thư, xếp vào trong tủ cùng với những lá thư trước, những lá thư được bóc ra nhìn ngắm, chạm mặt rồi cất vào, không thiếu một lá, ngay cả những lá đầu tiên nét chữ còn non nớt…

Hôm nay là ngày đầu tiên tôi bước chân vào trường đại học. Một ngày khai trường đầu tiên không có bố. Bố tôi đã mất. Nhưng tôi biết bố sẽ đi cùng tôi trên những con đường mà tôi sẽ đi, suốt cả hành trình cuộc đời.

 (Theo Bố tôi, Nguyễn Ngọc Thuần, in trong “Bồi dưỡng học sinh vào lớp 6 môn Tiếng Việt” - Nxb Giáo dục Việt Nam, 2012)

a. Đảm bảo cấu trúc bài văn nghị luận

- Học sinh biết tạo lập một bài văn nghị luận đảm bảo đủ cấu trúc 3 phần: Mở bài, Thân bài, Kết bài. 

b. Xác định được yêu cầu đề bài

Phân tích đặc điểm nhân vật người bố.

c. Triển khai thành văn bản

- HS có thể triển khai theo những cách khác nhau, nhưng cần đảm bảo các ý cơ bản sau:

* Mở bài

- Giới thiệu truyện “Bố tôi” của Nguyễn Ngọc Thuần.

- Nêu khái quát: Nhân vật người bố hiện lên giản dị, ít lời nhưng chứa chan tình yêu thương, niềm tự hào và sự hi sinh thầm lặng dành cho con.

* Thân bài

- Hoàn cảnh và hình ảnh người bố

+ Sống ở vùng núi đồi hiểm trở, xa con.

+ Dáng vẻ giản dị, mộc mạc: “mặc chiếc áo kẻ ô phẳng phiu nhất”.

+ Mỗi cuối tuần đều xuống núi nhận thư con – một thói quen đầy tình cảm và nhớ thương.

- Hành động, lời nói, thái độ của người bố

+ Khi nhận thư:

•       “Lặng lẽ, vụng về mở ra… chạm tay vào con chữ, ép vào khuôn mặt đầy râu” → biểu hiện tình yêu thương sâu sắc, trân trọng từng nét chữ của con.

•       Không chỉ đọc thư bằng mắt mà cảm nhận bằng cả tấm lòng người cha.

+ Khi trò chuyện với mẹ: Ông nói: “Nó là con tôi, nó viết gì tôi đều biết cả” → lời nói giản dị nhưng chứa đựng niềm thấu hiểu, gắn bó và tự hào về con.

+ Khi cất thư: Giữ gìn cẩn thận, xếp thư vào tủ cùng những lá thư trước → thể hiện sự trân trọng, lưu giữ tình cảm thiêng liêng giữa cha và con.

- Tình yêu thương và đức hi sinh của người bố

+ Dõi theo con từng ngày dù khoảng cách xa xôi.

+ Không phô trương, chỉ thể hiện tình yêu bằng những hành động nhỏ bé, lặng lẽ nhưng thấm thía.

+ Dù đã mất, tình yêu của bố vẫn sống mãi trong lòng người con – là động lực cho con trên hành trình trưởng thành.

- Ý nghĩa nhân vật người bố

+ Biểu tượng cho tình phụ tử thiêng liêng, sâu nặng, giản dị mà cảm động.

+ Gợi cho người đọc bài học về lòng hiếu thảo, biết trân trọng tình yêu thương của cha mẹ.

* Kết bài

- Khẳng định lại vẻ đẹp của nhân vật người bố: hiền hậu, yêu thương, thầm lặng và cao quý.

- Nêu cảm nghĩ: xúc động, biết ơn và muốn sống xứng đáng với tình yêu thương của cha mẹ.

d. Chính tả, ngữ pháp

Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp Tiếng Việt.

e. Sáng tạo

- Bài viết có luận điểm rõ ràng, lập luận thuyết phục, diễn đạt trong sáng, bài viết thể hiện được sự sáng tạo, độc đáo riêng.           

- Chữ viết sạch đẹp, rõ ràng, văn phong lưu loát; không mắc lỗi chính tả, lỗi dùng từ, đặt câu.