Một loài động vật, tính trạng màu mắt do 1 gen có 4 alen nằm trên nhiễm sắc thể thường qui định. Thực hiện hai phép lai, thu được kết quả sau:

- Phép lai 1: Cá thể đực mắt đỏ lai với cá thể cái mắt nâu (P), thu được F₁ có kiểu hình phân li theo tỉ lệ 1 cá thể mắt đỏ : 2 cá thể mắt nâu : 1 cá thể mắt vàng.

- Phép lai 2: Cá thể đực mắt vàng lai với cá thể cái mắt vàng (P), thu được F₁ có kiểu hình phân li theo tỉ lệ 3 cá thể mắt vàng : 1 cá thể mắt trắng.

Cho biết không xảy ra đột biến. Theo lí thuyết, có bao nhiêu phát biểu sau đây đúng?

I. Ở loài này, kiểu hình mắt nâu được qui định bởi nhiều loại kiểu gen nhất.

II. Ở loài này, cho cá thể đực mắt nâu giao phối với các cá thể cái có kiểu hình khác, có tối đa 6 phép lai đều thu được đời con gồm toàn cá thể mắt nâu.

III. F₁ của phép lai 1 có kiểu gen phân li theo tỉ lệ 1 : 1 : 1 : 1.

IV. Cho cá thể đực mắt đỏ ở P của phép lai 1 giao phối với cá thể cái mắt vàng ở P của phép lai 2 có thể thu được đời con có kiểu hình phân li theo tỉ lệ 1 : 2 : 1.

Chọn B.

Ở dạng bài toán này, chúng ta dựa vào kết quả của 2 phép lai để xác định thứ tự trội lặn, sau đó mới tiến hành làm các phát biểu.

- Từ kết quả của phép lai 1 suy ra nâu trội so với đỏ, đỏ trội so với vàng.

- Từ kết quả của phép lai 2 suy ra vàng trội so với trắng.

Qui ước: A₁ nâu; A₂ đỏ; A₃ vàng; A₄ trắng .

- Vì mắt nâu là trội nhất cho nên kiểu hình mắt nâu do nhiều loại kiểu gen qui định (có 4 kiểu gen qui định mắt nâu là : =>  I đúng

- Các kiểu hình mắt đỏ có 3 kiểu gen (A₂A₂; A₂A₃; A₂A₄); mắt vàng có 2 kiểu gen (A₃A₃; A₃A₄); mắt trắng có 1 kiểu gen (A₄A₄).

- Cá thể đực mắt nâu giao phối với các cá thể cái có kiểu hình khác, thu được đời con gồm toàn cá thể mắt nâu thì chứng tỏ cá thể đực mắt nâu phải có kiểu gen Các kiểu hình khác gồm đỏ, vàng, trắng có số kiểu gen = 3+2+1 = 6 =>  số phép lai = 6 x 1 = 6 => II đúng

- Vì kết quả lai của phép lai 1 cho kiểu hình mắt vàng nên ở P, mắt đỏ và nâu đều có kiểu gen dị hợp => Phép lai 1 sơ đồ lai là P: A₁A₃ x A₂A₃ =>  1A₁A₂ : 1A₁A₃ : 1A₂A₃ : 1A₃A₃ =>  nên đời F₁ có kiểu gen phân li theo tỉ lệ 1:1: 1:1 =>  III đúng

- Đực mắt đỏ ở P của phép lai 1 (có kiểu gen A₂A₃ hoặc A₂A₄) giao phối với cá thể cái mắt vàng ở P của phép lai 2 (có kiểu gen A₃A₄) ta có sơ đồ lai là:

A₂A₃  x  A₃A₄ =>  A₂A₃ : A₂A₄ : A₃A₃ : A₃A₄ (1 đỏ: 1 vàng)

A₂ A₄   x   A₃A₄ =>  A₂A₃ : A₂A₄ : A₃A₄ : A₄A₄ (1 vàng : 2 đỏ : 1 trắng)

=>  Cho cá thể đực mắt đỏ ở P của phép lai 1 giao phối với cá thể cái mắt vàng ở P của phép lai 2, có thể thu được đời con có kiểu hình phân li theo tỉ lệ 1:1 hoặc 1:2:1 =>  IV đúng

Vậy cả 4 phát biểu đúng