Cố đô Hoa Lư là quần thể di tích Quốc gia đặc biệt, gắn với sự nghiệp của các nhân vật lịch sử thời Đinh, Tiền Lê và khởi đầu nhà Lý. Với địa hình thuận lợi cho việc tiến công và phòng ngự, Hoa Lư là căn cứ ban đầu của Đinh Bộ Lĩnh, đồng thời trở thành kinh đô của nước Đại Cồ Việt sau khi ông lên ngôi Hoàng đế, lập ra nhà Đinh.

Vậy nhà Ngô, Đinh, Tiền Lê được thành lập như thế nào? Những nét chính về hình chính trị, xã hội, văn hoá là gì? Nhà Tiền Lê đã làm gì để bảo vệ nền độc lập của dân tộc.

* Sự thành lập

- Sau trận chiến lịch sử tại sông Bạch Đằng (938), Ngô Quyền xưng vương, lập ra triều Ngô (939-968), đóng đô ở Cổ Loa

- Sau khi Ngô Quyền mất, đất nước bị 12 sứ quân cát cứ. Năm 968, Đinh Bộ Lĩnh tái thống nhất đất nước, lên ngôi vua lập nên triều Đinh (968-981), đóng đô tại Hoa Lư.

- Năm 981, Lê Hoàn lên ngôi vua, lập triều Tiền Lê (981-1009)

* Khái quát về tình hình chính trị, xã hội, văn hóa

- Chính trị: từng bước củng cố hoàn chỉnh hơn, phát triển mạnh

- Xã hội: Hai giai cấp chủ yếu là:

+ Giai cấp thống trị: vua, quan, địa chủ, quý tộc, một bộ phận nhà sư, đạo sĩ

+ Giai cấp bị trị: nông dân, thợ thủ công, thương nhân, nô tì.

- Văn hóa:

+ Giáo dục chưa phát triển.

+ Nho giáo bắt đầu xâm nhập.

+ Đạo Phật phát triển

+ Văn hóa dân gian phát triển.

* Nhà Tiền Lê tiến hành cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Tống năm 981 để bảo vệ nền độc lập dân tộc.