Quá trình đô thị hóa chịu tác động của những nhân tố nào và có ảnh hưởng gì đến sự phát triển kinh tế - xã hội và môi trường?

a) Vẽ biểu đồ

BIỂU ĐỒ THỂ HIỆN MẬT ĐỘ DÂN SỐ CỦA MỘT SỐ CHÂU LỤC TRÊN

 THẾ GIỚI NĂM 1950 VÀ NĂM 2020

b) Nhận xét và giải thích

- Nhận xét

+ Mật độ dân số các châu lục có sự khác nhau và có xu hướng tăng lên.

+ Châu Á có mật độ dân số cao nhất (150 người/km²), tiếp đến là châu Phi (45 người/km²), châu Âu (34 người/km²) và châu Đại Dương (5 người/km²).

+ Mật độ dân số của châu Á tăng 105 người/km², châu Phi tăng 37 người/km², châu Âu tăng 9 người/km² và châu Đại Dương tăng 3 người/km² trong giai đoạn 1950 - 2020.

- Giải thích

+ Mật độ dân số tăng liên quan đến sự gia tăng dân số ở các châu lục khác nhau.

+ Châu Á và châu Phi là các quốc gia có gia tăng tự nhiên cao, ở châu Á riêng Ấn Độ và Trung Quốc dân số đã gần 3 tỉ người (thế giới khoảng 7 tỉ người). Ở châu Âu và châu Đại Dương dân số tăng chủ yếu do gia tăng cơ học (số người nhập cư), còn gia tăng tự nhiên thấp, nhiều quốc gia còn dưới 0 -> Mật độ dân số thấp hay cao phụ thuộc vào gia tăng dân số thực tế (gia tăng dân số tự nhiên và gia tăng cơ học).

* Các nhân tố ảnh hưởng đến đô thị hóa

- Nhân tố kinh tế - xã hội

+ Trình độ phát triển kinh tế bao gồm quy mô, tốc độ tăng trưởng GDP, cơ cấu ngành kinh tế, kết cấu hạ tầng, trình độ văn hóa, mức sống dân cư,... tác động mạnh đến quá trình đô thị hóa, mang tính chất quyết định trong quá trình đô thị hóa.

+ Quá trình công nghiệp hóa trong khu vực nông nghiệp, lâm nghiệp, thuỷ sản sẽ hình thành các đô thị ở nông thôn và các vùng ven biển.

+ Đường lối và hệ thống chính sách của Nhà nước về quy hoạch đô thị là cơ sở pháp lí. tạo điều kiện thu hút nguồn vốn trong và ngoài nước để phát triển mạng lưới đô thị.

- Nhân tố tự nhiên

+ Vị trí địa lí có ảnh hưởng đến lịch sử hình thành và phát triển đô thị, tính chất đô thị và lối sống đô thị.

+ Những vùng có điều kiện tự nhiên thuận lợi sẽ thu hút dân cư, do đó quá trình đô thị hóa diễn ra sớm hơn, quy mô lớn hơn.

* Ví dụ

- Ở các khu vực có nền kinh tế phát triển, dân cư đông, các nhu cầu lớn về mọi mặt,… hình thành nên các đô thị nhỏ, dần dần dân cư tập trung đông tạo thành các đô thị lớn.

- Ở các vùng ven biển, cửa sông,… vị trí thuận lợi, dân cư tập trung đông dần sẽ hình thành nên các đô thị.