(Ngữ liệu ngoài sgk) Nỗi sầu oán của người cung nữ

Đoạn văn 1

NỖI SẦU OÁN CỦA NGƯỜI CUNG NỮ

(Trích Cung oán ngâm khúc*, Nguyễn Gia Thiều)

1.“Ngày sáu khắc, tin mong nhạn vắng (1),

Đêm năm canh tiếng lắng chuông rền.

Lạnh lùng thay giấc cô miên (2),

Mùi hương tịch mịch, bóng đèn thâm u.

5.Tranh biếng ngắm trong đồ tố nữ (3),

Mặt buồn trông trên cửa nghiêm lâu (4),

Một mình đứng tủi ngồi sầu,

Đã than với nguyệt, lại rầu với hoa.

Buồn mọi nỗi lòng đà khắc khoải

10.Ngán trăm chiều bước lại ngẩn ngơ

Hoa này bướm nỡ thờ ơ

Để gầy bông thắm để xơ nhuỵ vàng.

Đêm năm canh lần nương vách quế,

Cái buồn này ai dễ giết nhau 15.

Giết nhau chẳng cái lưu cầu (5)

Giết nhau bằng cái u sầu, độc chưa!

Tay nguyệt lão (6) chẳng xe (7) thì chớ

Xe thế này có dở dang không?

Đang tay (8) muốn dứt tơ hồng

20. Bực mình muốn đạp tiêu phòng mà ra!”

(Những khúc ngâm chọn lọc, tập I, NXB Giáo dục, 1994, tr.154-155)

Chú thích:

* Cung oán ngâm khúc kể về nỗi ai oán của người cung nữ tài sắc, lúc đầu được vua sủng ái, nhưng chẳng bao lâu bị lạnh nhạt. Trong cung cấm, nàng than thở cho thân phận mình và oán trách nhà vua phụ bạc, muốn thoát khỏi cuộc sống ấy để trở về cuộc đời tự do trước kia nhưng vĩnh viễn không thể.

(1) Tin mong nhạn vắng (điển tích): mong nhưng không nhận được tin.

(2) Cô miên: giấc ngủ trong nỗi cô đơn.

(3) Đồ tố nữ: tranh vẽ những cô gái đẹp.

(4) Nghiêm lâu: lầu tôn nghiêm, chỉ nơi vua ở.

(5) Lưu cầu: vốn là tên một hòn đảo, nổi tiếng về nghề rèn dao kiếm, ở đây ý nói không cần dùng đến dao kiếm mà vẫn có thể giết người.

(6) Nguyệt lão (điển tích): cụ già ngồi dưới trăng, chỉ người làm mối.

(7) Xe: xe duyên.

(8) Đang tay: nỡ ra tay, chấp nhận làm một việc mà một người có tình cảm không thể làm.

Câu 1

Đoạn thơ được viết theo thể thơ gì?

Xem đáp án

Lời giải

Song thất lục bát.

Câu 2

Cặp từ nào hiệp vần trong bốn dòng thơ đầu?

Xem đáp án

Lời giải

Vắng – lắng.

Câu 3

Trong đoạn trích trên, tìm 1 từ láy?

Xem đáp án

Lời giải

Khắc khoải, Ngẩn ngơ, Dở dang.

Câu 4

Những biện pháp tu từ nào được sử dụng trong hai câu thơ sau?

Hoa này bướm nỡ thờ ơ

Để gầy bông thắm để xơ nhuỵ vàng.

Xem đáp án

Lời giải

Nhân hoá, ẩn dụ.

Câu 5

**Trong đoạn trích Nỗi sầu oán của người cung nữ, câu thơ nào thể hiện rõ nhất khao khát tự do, đổi thay số phận của người cung nữ?**

Xem đáp án

Lời giải

"Đang tay muốn dứt tơ hồng - Bực mình muốn đạp tiêu phòng mà ra!"

Câu 6