Giải chuyên đề Sinh học 10 KNTT Bài 10: Vi sinh vật trong phân giải các hợp chất làm ô nhiễm môi trường có đáp án

Dựa vào nguyên lí hô hấp tế bào như phân giải hiếu khí, phân giải kị khí và lên men, người ta có thể ứng dụng các vi sinh vật trong việc giảm thiểu sự ô nhiễm môi trường:

- Sử dụng vi sinh vật phân giải hiếu khí để xử lí nhiều loại hydrocarbon tồn tại hàng chục năm trong môi trường đất và nước, xử lí nguồn nước ô nhiễm bởi thức ăn chăn nuôi thừa,…

- Sử dụng vi sinh vật kị khí để xử lí nước thải và chất thải hữu cơ trong môi trường kị khí,…

- Sử dụng vi sinh vật lên men để tạo ra ethanol dùng trong sản xuất xăng sinh học,…

Một số ứng dụng quá trình phân giải hiếu khí của vi sinh vật trong xử lí ô nhiễm môi trường:

- Ứng dụng vi sinh vật hiếu khí trong phân giải một số hydrocarbon có nguồn gốc từ nhiên liệu hóa thạch và nhiên liệu sinh học gây ô nhiễm môi trường đất và nước.

- Ứng dụng vi sinh vật hiếu khí trong công nghệ xử lí nước thải như phân giải các chất hữu cơ độc hại trong nước thải từ ngành công nghiệp sản xuất giấy, nhuộm, dệt vải, thuộc da,…; phân giải các hợp chất hữu cơ thải ra từ các hoạt động chế biến thực phẩm như chế biến sữa, miến, bún,… ở các quy mô khác nhau; phân giải thức ăn thừa và chất thải của thủy sản làm giảm ô nhiễm môi trường nước trong các ao, đầm nuôi thủy sản.

- Vi sinh vật hô hấp kị khí có thể phân giải được những chất gây ô nhiễm môi trường như: Các rác thải sinh hoạt hữu cơ: gốc, vỏ và các bộ phận không sử dụng được của các thực phẩm. Các phế thải trong nông nghiệp: rơm rạ, bã mía, mùn cưa;… Chất thải động vật: nước thải từ các trang trại chăn nuôi, làng nghề làm bún, miến;…

- Các vi sinh vật hô hấp kị khí có thể phân giải lipid, protein, polysaccharide có trong rác thải và nước thải thành các đơn phân như aicd béo, amino acid, đường đơn, sau đó các chất này tiếp tục được phân giải thành acetate, H₂, CO₂,… Quá trình phân giải này của các vi sinh vật kị khí không chỉ giúp giảm ô nhiễm môi trường mà còn đem lại nhiều lợi ích khác như tạo ra mùn giúp đất đai thêm màu mỡ, tạo ra khí methane được sử dụng làm nhiên liệu cho con người,…

Ưu và nhược điểm của việc xử lí rơm rạ bằng vi sinh vật và bằng cách đốt:

Để phân giải rơm rạ hoặc các chất thải chứa cellulose thành đường đơn rồi sau đó lên men tạo ra cồn dùng để sản xuất xăng sinh học thì vi sinh vật cần tham gia vào 2 giai đoạn:

- Giai đoạn thủy phân: Vi sinh vật sinh ra các enzyme cellulase thủy phân liên kết giữa các đơn phân trong phân tử polysaccharide tạo thành đường đơn 5C, 6C.

- Giai đoạn lên men: Vi sinh vật lên men đường đơn 5C, 6C để tạo ra ethanol.