Dầu hạt hướng dương có thể được sử dụng đế làm bơ thực vật bằng phản ứng hydrogen hoá. Triacylglycerol trong dầu hạt hướng dương chứa hai gốc linoleate và một gốc oleate.

a) Viết công thức cấu tạo thu gọn của các đồng phân triacylglycerol có trong dầu hạt hướng dương.

b) Chất béo được tiêu hoá trong cơ thể qua phản ứng thuỷ phân với xúc tác enzyme lipase, tạo glycerol và acid béo tương ứng. Sử dụng một trong các đồng phân, viết phương trình hoá học của phản ứng thuỷ phân dầu hướng dương trong quá trình tiêu hoá.

c) Sử dụng một trong các đồng phân, viết phương trình hoá học của phản ứng xảy ra khi hydrogen hoá hoàn toàn dầu hướng dương để làm bơ thực vật.

Giả sử có 100g chất béo vậy m_tristearin = 65g Þ n_tristearin = $\frac{6,5}{890}$ = 0,073 mol

 và m_triolein = 23g Þ n_triolein = $\frac{23}{884}=$  0,026 mol

Phương trình hoá học:

(C₁₇H₃₅COO)₃C₃H₅ + 3KOH $\stackrel{t^o}{\to }$ 3C₁₇H₃₅COOK + C₃H₅(OH)₃

 0,073                                0,219                                           mol

 (C₁₇H₃₃COO)₃C₃H₅ + 3KOH $\stackrel{t^o}{\to }$  3C₁₇H₃₃COOK + C₃H₅(OH)₃

 0,026                                0,078                                           mol

Phương trình hoá học:

CH₃CH₂CH₂COOH + CH₃OH $\stackrel{xt,t^o}{\rightleftharpoons }$ CH₃CH₂CH₂COOCH₃ + H₂O

a) Đúng

b) Sai phản ứng trên có tên gọi là phản ứng ester hoá.

c) Sai vì phản ứng thuận nghịch nên hiệu suất phản ứng không thể đạt tối đa là 100%.

d) Sai nếu thêm nước thì lượng ester sẽ giảm đi vì cân bằng sẽ chuyển dịch theo chiều làm giảm nước, tức cân bằng sẽ chuyển dịch theo chiều nghịch.