Hãy cho biết vai trò của các giống động vật chuyển gene trong Bảng 3.2. Kể thêm một số thành tựu chuyển gene ở động vật mà em biết.

Xem lời giải

Câu hỏi trong đề: Chuyên đề Sinh học 12 Chân trời sáng tạo Bài 3. Công nghe gene và thành tựu !!

Bắt đầu thi

Quảng cáo

Trả lời:

Giải bởi Vietjack

- Vai trò của các giống động vật chuyển gene trong Bảng 3.2:

Loài động vật	Thành tựu chuyển gene	Vai trò
Chuột nhắt	Chuyển gene mã hoá hormone sinh trưởng từ chuột cống vào chuột nhắt.	Tạo giống chuột chuyển gene làm mô hình nghiên cứu và điều trị các bệnh ở người như ung thư, bệnh thiếu máu hồng cầu hình liềm, tiểu đường,...
Cừu	Chuyển gene cys E và cys K (quy định tổng hợp cysteine) được phân lập từ vi khuẩn E. coli và S. typhimurium vào cơ thể cừu.	Tạo giống cừu chuyển gene tăng khả năng sản sinh cysteine (một loại amino acid có vai trò quan trọng trong quá trình tạo lông), nhờ đó tăng năng suất tạo lông ở cừu.
Bò	Chuyển gene sản xuất protein a-lactalbumin của người vào bò.	Tạo giống bò chuyển gene sản xuất sữa có chứa a-lactalbumin ở người hỗ trợ cho hoạt động tiêu hóa ở trẻ, tăng cường sức khoẻ hệ miễn dịch.
Lợn	Chuyển gene mMT-hGH sản xuất hormone tăng trưởng, mMT-hiGF1 mã hoá hormone insulin ở người vào lợn.	Tạo giống lợn chuyển gene siêu nạc có tỉ lệ tăng trưởng cao; lợn có khả năng sản xuất hormone insulin ở người.
Cá	Chuyển gene chống lạnh AFP từ các loài cá ở vùng lạnh (như cá bơn Alaska) vào cá vàng, cá hồi.	Tạo giống cá có khả năng chịu được môi trường có nhiệt độ thấp, thuận lợi cho việc nuôi trồng thủy sản.
Dê	Chuyển gene antithrombin III mã hóa protein AT IlI ở người vào dê.	Tạo giống dê chuyển gene có khả năng sản xuất protein AT III có tác dụng chống đông máu, phục vụ cho y học trong các cuộc phẫu thuật.
Gà	Chuyển gene mã hoá enzyme B-lactamase từ vi khuẩn K. pneumoniae hoặc E. coli; gene mã hoá hormone sinh trưởng ở người vào phôi gà.	Tạo giống gà chuyển gene có thể sản xuất enzyme B-lactamase từ trứng phục vụ cho nghiên cứu sản xuất kháng sinh, vaccine; sản xuất hormone sinh trưởng trong trứng để điều trị bệnh lùn.

- Một số thành tựu chuyển gene ở động vật khác:

+ Cá vằn GloFish™ là dòng cá chuyển gene mã hóa protein phát huỳnh quang xanh (GFP) hoặc đỏ (RFP) hoặc vàng (YFP) nằm ở vị trí kế tiếp trình tự điều hòa khởi động phiên mã của gene đích. Cá vằn chuyển gene này được sử dụng để phát hiện môi trường nước bị ô nhiễm do phát huỳnh quang ở cá xảy ra khi môi trường nước có nồng độ các chất gây ô nhiễm ở mức cao, giúp cảnh bảo nước bị ô nhiễm.

+ Chuột chuyển gene nhằm mục đích xóa gene nghiên cứu, từ đó có thể xác định được chức năng của gene: Sau khi vector tái tổ hợp được chuyển vào tế bào gốc phôi chuột, bằng cơ chế tái tổ hợp tương đồng giữa trình tự DNA ở vector chuyển gene và nhiễm sắc thể của chuột, gene đích sẽ bị xóa hoặc bất hoạt (tạo chuột knock-out gene).

+ Tạo cừu chuyển gene nhằm mục tiêu xóa bỏ một số vùng quan trọng ở gene GGTA1 (mã hoá enzyme α-( 1,3)-galactosyl transferase - gene liên quan đến đào thải cấp tính của mô ghép trong cấy ghép tạng), xoá gene mã hoá prion protein (PrP) liên quan đến bệnh não xốp ở người và động vật.

+ Cừu chuyển gene "Tracy" sản xuất α1-antitrypsin (chất ức chế protease ở người) trong sữa dùng để điều trị bệnh khí phế thũng và có thể làm giảm triệu chứng của bệnh xơ nang.

Hot: 500+ Đề thi thử tốt nghiệp THPT các môn, ĐGNL các trường ĐH... file word có đáp án (2025). Tải ngay

Sách thầy cô Vietjack biên soạn:

Xem thêm »

Bình luận

CÂU HỎI HOT CÙNG CHỦ ĐỀ

Câu 1

• Thu thập thông tin về ứng dụng công nghệ gene hiện nay và đánh giá triển vọng công nghệ gene trong tương lai.

• Dựa vào các nguyên lí của công nghệ gene, hãy thiết kế một quy trình để tạo giống thực vật hoặc động vật chuyển gene mang một đặc tính có lợi. Phân tích giá trị của sản phẩm đó đối với đời sống con người.

Xem đáp án

Lời giải

• Thông tin về ứng dụng công nghệ gene hiện nay và đánh giá triển vọng công nghệ gene trong tương lai:

- Đến nay, công nghệ gene đã được áp dụng để tạo các giống cây trống GMO mang các đặc tính ưu việt đa dạng khác nhau như:

+ Cây trồng chống chịu các điều kiện bắt lợi của môi trường (chịu hạn, chịu lạnh, chịu mặn, chịu nhiệt).

+ Giảm sử dụng thuốc trừ sâu hóa học (cây trồng kháng sâu).

+ Giảm chi phí sau thu hoạch (gene chín chậm, gene kháng mọt).

+ Tăng hiệu quả hấp thụ khoáng của cây (hạn chế gây xói mòn đất và bón phân).

+ Tăng giá trị dinh dưỡng của cây trồng (ví dụ: giống lúa vàng mang gene quy định β-carotene là tiền chất của vitamin A).

+ Ngoài các ứng dụng trên, cây trồng GMO còn được sử dụng tạo ra nguyên liệu trong công nghiệp như một số dạng tinh bột dùng làm tá dược hay để sản xuất xăng sinh học.

- Chuyển gene ở các tế bào động vật và người nhằm hai mục đích chính: (1) Tạo ra các tế bào có gene được chỉnh sửa như thay thế gene bệnh bằng gene lành, làm bất hoạt hay hoạt hóa gene rồi đưa trở lại cơ thể như trong liệu pháp gene chữa bệnh di truyền và (2) tạo ra sinh vật chuyển gene hay sinh vật biến đổi gene có các đặc tính mong muốn để nghiên cứu hoặc ứng dụng trong thực tế (xác định chức năng gene, nghiên cứu bệnh học, sản xuất chế phẩm hoặc thuốc sinh học, mô hình thử nghiệm thuốc và vaccine,…).

→ Triển vọng công nghệ gene trong tương lai (trên thế giới và tại Việt Nam): Công nghệ gene có triển vọng ứng dụng trong nhiều lĩnh vực của đời sống, mang lại nhiều lợi ích to lớn cho con người.

• Thiết kế một quy trình để tạo giống thực vật hoặc động vật chuyển gene mang một đặc tính có lợi:

- Quy trình tạo cây trồng biến đổi gene sản xuất vaccine ăn được:

• Thu thập thông tin về ứng dụng công nghệ gene hiện nay và đánh giá triển vọng công nghệ gene trong (ảnh 1)

- Phân tích giá trị của vaccine ăn được đối với đời sống con người: Vaccine ăn được là vaccine được tạo ra bằng cách đưa gene mong muốn vào cây trồng để sản xuất protein được mã hóa. Sau khi ăn các thực phẩm được chuyển gene này, hệ thống miễn dịch của cơ thể sẽ được kích thích nhằm sinh kháng thể. Ưu điểm nổi bật của loại vaccine ăn được là đưa vào cơ thể qua đường miệng và đặc tính ổn định nhiệt nên khắc phục được những mặt hạn chế về chi phí sản xuất, bảo quản, giá thành cao và đòi hỏi phải có nhân viên y tế để tiêm phòng của vaccine truyền thống. Bởi vậy, vaccine ăn được là sự lựa chọn để có thể phổ biến vaccine cho các nước đang phát triển và các nước nghèo.

Câu 2

Quan sát Hình 3.6, hãy mô tả các bước tạo thực vật chuyển gene nhờ Ti plasmid.

Xem đáp án

Lời giải

Các bước tạo thực vật chuyển gene nhờ Ti plasmid:

- Bước 1: Phân lập gene cần chuyển từ tế bào cho.

- Bước 2: Tạo plasmid tái tổ hợp (từ Ti plasmid của vi khuẩn A. tumefaciens) nhờ enzyme cắt giới hạn và enzyme ligase.

- Bước 3: Biến nạp plasmid tái tổ hợp vào tế bào thực vật để tạo tế bào tái tổ hợp. T-DNA chứa gene cần chuyển tích hợp vào nhiễm sắc thể của tế bào mô thực vật.

- Bước 4: Cho tế bào tái tổ hợp tái sinh thành cây biến đổi gene in vitro rồi trồng cây vào môi trường đất.

Câu 3