Lập dàn ý cho bài văn phân tích một vở kịch đã để lại trong em nhiều ấn tượng sâu sắc. Viết đoạn Mở bài và Kết bài của bài văn đó.

Xem lời giải

Câu hỏi trong đề: Giải SBT Ngữ Văn 9 KNTT Bài 5. Đối diện với nỗi đau có đáp án !!

Bắt đầu thi

Quảng cáo

Trả lời:

Giải bởi Vietjack

* Lập dàn ý cho bài văn phân tích vở kịch Hồn Trương Ba, da hàng thịt.

I. Mở bài:

- Giới thiệu tác giả, tác phẩm và vấn đề cần phân tích.

II. Thân bài:

* Sơ lược cốt truyện:

- Trương Ba là một người đàn ông hiền lành, chăm chỉ, khéo léo, ưa thích những công việc chăm sóc vườn tược, uống trà, đặc biệt là có tài chơi cờ rất hay.

- Biến cố đã xảy ra khi Nam Tào, Bắc Đẩu vì lơ là chức trách mà gạch nhầm tên Trương Ba trong sổ tử, khiến ông phải chịu chết oan.

- Đế Thích vì thương xót Trương Ba chết oan, lại tiếc một người bạn chơi cờ hợp ý, thế nên ông đã bàn với Nam Tào, Bắc Đẩu cho Trương Ba sống lại, nhập hồn vào xác anh hàng thịt mới chết.

- Bi kịch thực sự bắt đầu khi mà một tâm hồn thanh cao, quen nếp sống tao nhã lại phải chung đụng cùng với cái xác đồ tể, vốn quen những việc tàn sát, dung tục.

=> Điều đó đã mang đến cho cả hai gia đình, hai người vợ, những đứa con, đứa cháu bao nhiêu rắc rối và đau khổ, cuối cùng dẫn tới bước đường tan nát.

- Vì quá uất ức và bức bối khi phải chung đụng với cái xác thịt đui mù mà mình căm ghét, nên Trương Ba đã có một cuộc tranh cãi nảy lửa với cái xác.

=> Trương Ba lại càng nhận ra mình đuối lý, nhận ra bản thân mình đang dần bị chi phối bởi những thú vui, những ham muốn của cái xác. Tất cả đều được xác hàng thịt vạch trần bằng giọng điệu mỉa mai, khích bác, lý lẽ sắc bén khiến Trương Ba vô cùng đau khổ và tuyệt vọng.

- Bị chính những người thân trong gia đình chối bỏ, những lời bộc bạch của con dâu đã khiến Trương Ba hoàn toàn thức tỉnh.

=> Cuối vở kịch ông kiên quyết lựa chọn rời khỏi xác hàng thịt và biến mất hoàn toàn, dù Đế Thích cố níu kéo khi ngỏ lời muốn ông nhập vào xác của cu Tị, thế nhưng Trương Ba đã từ chối, ông cầu xin cho thằng bé được sống lại còn bản thân mình thì sẽ vĩnh viễn biến mất.

* Ý nghĩa của cái kết:

- Sự ra đi vĩnh viễn của Trương Ba cũng chính là một cách để ông "sống", sống trong lòng những người ở lại.

- Giải quyết tất cả những mâu thuẫn đang xảy ra trong gia đình ông, giải thoát mọi người khỏi đau khổ.

- Sự ra đi của ông đã để lại trong lòng những người thân những ấn tượng tốt đẹp về một người chồng, người cha, người ông hiền lành, sống trong sạch, thanh cao, giỏi chơi cờ, tỉ mẩn, khéo léo.

=> Trương Ba không chỉ để lại những ký ức tốt đẹp, mà bản thân ông còn là một tấm gương đạo đức sáng ngời cho con cháu, gieo vào lòng những mầm non như cái Gái những tư tưởng tốt đẹp, trở thành người kế thừa những giá trị đạo đức ấy mãi về sau này.

- Cái kết này còn khẳng định một chân lý rằng con người ta không thể sống mà hồn một đằng, xác một nẻo được, sống hoàn toàn, sống thật sự chỉ khi giữa xác và hồn có sự thống nhất biện chứng với nhau.

- Chi tiết Trương Ba nhường lại cơ hội sống cho cu Tị cũng lại thể hiện một vẻ đẹp đạo đức khác ở con người ông ấy là vẻ đẹp của tấm lòng cao thượng, bao dung.

- Chi tiết Đế Thích ngỏ lời cho Trương Ba nhập vào xác cu Tị cũng lại mà một chi tiết kịch mang đầy tính nhân văn thể hiện cuộc đấu tranh không khoan nhượng giữa phần hồn - phần nhân cách thanh cao, đẹp đẽ và phần xác - tầm thường, dung tục, cuối cùng phần nhân cách đã chiến thắng, giữ lại được những giá trị đạo đức tốt đẹp, thể hiện khát khao hoàn thiện phẩm giá, nhân cách của con người bao thế hệ.

III. Kết bài:

- Nêu cảm nhận về đoạn kết

* Viết đoạn Mở bài và Kết bài:

- Mở bài:

Trong làng kịch nói Việt Nam, có lẽ ai cũng biết đến Lưu Quang Vũ - một hiện tượng đặc biệt của sân khấu kịch trường những năm tám mươi của thế kỉ XX. Tuy có tài ở nhiều lĩnh vực như viết truyện ngắn, soạn kịch, làm thơ, vẽ tranh... nhưng ông được xem là một trong những nhà soạn kịch tài năng nhất của nền văn học nghệ thuật Việt nam hiện đại. Trong các vở kịch của Lưu Quang Vũ, đáng chú ý nhất là vở "Hồn Trương Ba, da hàng thịt". Bằng nghệ thuật xây dựng nội tâm độc đáo, cảnh VII, đoạn cuối vở kịch đem đến cho người đọc nhiều vấn đề tư tưởng sâu sắc qua nhân vật Trương Ba trong thân xác anh hàng thịt.

- Kết bài:

Thông qua đoạn trích vở kịch “Hồn Trương Ba, da hàng thịt” Lưu Quang Vũ muốn gửi tới người đọc thông điệp: Được sống làm người quý giá thật, nhưng được sống đúng là mình , sống trọn vẹn những giá trị mình vốn có và theo đuổi còn giá trị hơn. Sự sống chỉ thực sự có ý nghĩa khi con người được sống tự nhiên với sự hài hòa giữa thể xác và tâm hồn. Con người phải luôn luôn biết đấu tranh với những nghịch cảnh, với chính mình, chống lại sự dung tục để hoàn thiện nhân cách và vươn tới những giá trị tinh thần cao quý.

Hot: 500+ Đề thi vào 10 file word các Sở Hà Nội, TP Hồ Chí Minh có đáp án 2025 (chỉ từ 100k). Tải ngay

Sách thầy cô Vietjack biên soạn:

Xem thêm »

Bình luận

CÂU HỎI HOT CÙNG CHỦ ĐỀ

Câu 1

**Đọc đoạn trích sau trong vở bi kịch Yêu Ly của Lưu Quang Thuận và trả lời các câu hỏi:

HỒI THỨ BA**

(Giữa dòng Câu Giang sóng gợn, Khánh Kỵ đứng trên mũi thuyền với Yêu Ly, sau lưng có ngọn cờ thêu chữ Suý. Quân chèo ở lái và mũi. Tả hữu hai bên.)

LỚP II

Khánh Kỵ, Yêu Ly, Tham mưu, tả hữu, quân chèo

(Lược dẫn: Yêu Ly cầm giáo đứng sau Khánh Kỵ. Khi thuyền tập trận đang băng băng lướt theo hướng gió, Yêu Ly cũng lợi dụng sức gió, cầm giáo đâm Khánh Kỵ từ sau lưng. Quách tham mưu toan chém Yêu Ly nhưng Khánh Kỵ can.)

Khánh Kỵ: – Người đứng đấy phải Yêu Ly?

(Yêu Ly bước tới trước mặt, Khánh Kỵ đặt tay lên vai Yêu Ly, nhìn im lặng)

Vừa đâm ta. trời ơi Yêu Ly, Yêu Ly!

Ta vũ dũng hãy còn thua sức đó.

Tay một cánh giỏi nương nhờ sức gió.

Ta mang danh dũng sĩ ở trên đời,

Giữa hôm nay không ngờ có một người

Đàm ngọn giáo ngập từ sau tới trước,

Xuyên Khánh Kỵ suốt từ lưng tới ngực,

Cánh tay này còn vũ dũng hơn ta.

Quách tham mưu: – Sao Khánh công lại có thể ôn hoà

Với một kẻ nấp sau lưng hành thích?

(Đưa kiếm chém Yêu Ly, Khánh Kỵ can)

Khánh Kỵ: – Không, không nên. Giờ đây ta sắp chết,

Dũng sĩ trên đời thiệt hết một tay.

Mạng Yêu Ly các người giết hôm nay

Là thiệt mất một ngày hai dũng sĩ.

Lời ta trối xin Tham mưu nhớ kĩ

Thả Ly về Ngô quốc tỏ lòng trung;

Ta thác đi chưa thỏa chí anh hùng

Nhưng chết dưới một bàn tay vũ dũng...

Đời ta hết giữa một ngày gió sóng

Thôi Tham mưu, ngài ở lại từ đây;

Mai sau ai còn nhắc Khánh Kỵ này

Sẽ không trách kẻ râu mày thấp kém.

(Quay mặt sang phía Yêu Ly)

Từ giã Yêu Ly, anh hùng khó kiếm,

Yêu Ly về bên ấy giúp Ngô gia,

Và chuyển giùm lời từ biệt của ta.

(Thò tay ra sau rút mũi giáo, gục xuống chết. Tham mưu bỏ kiếm, quỳ ôm xác Khánh Kỵ trong tay.)

Quách tham mưu: – Khánh chủ thở xong rồi hơi thở cuối,

Khắp chiến thuyền hãy kéo cờ tang

(Tiếng loa truyền to hai câu ấy)

Rạng ngày mai ta sẽ ngược Câu Giang

Về Kinh Bắc báo tin buồn lê thứ

Quân, lấy chăn gấm đắp lên mình Khánh chủ.

(Quân hầu làm theo lời)

Yêu tiên sinh, sẵn thuyền nhỏ đem theo

Và sẵn quân ngài đã tập chống chèo,

Ngài cho phép đưa ngài sang nước cũ,

Cho tỏ rạng lượng hải hà Khánh chủ.

(Mỉa mai)

Về bên Ngô thôi rực rỡ kì công...

(Nhìn lại thi hài)

Ôi cơ đồ công tử chửa làm xong!

(Quỳ ôm mặt bên thi hài)

Yêu Ly: (Bước ra mũi thuyền)

– Tròn nghĩa lớn đã trừ xong Khánh Kỵ,

Nhưng nam tử thân này ôi xét kĩ

Người đang tâm đem giết cả thê nhi

Tiếng bất nhân không còn giấu che gì,

Mưu việc lớn thân mình đem huỷ phá

Điều bất trí muôn đời không thể xoá

Mưu trả hàng dưới trướng xin câu dung,

Dịp tốt ra tay giết kẻ anh hùng

Điều bất tín sẽ truyền lưu miệng thế.

Trong kiếp sống thử còn chi đáng kể?

Ba điều kia xin trút bỏ cho ai?

Ngũ Viên ơi ta giờ đã lạc loài

Cùng quý hữu không còn mong tái ngộ...

Điều uỷ thác làm xong: nương sức gió

Ta vừa đâm Khánh Kỵ giữa phong ba,

Giữ vẹn lời cam kết lúc chia xa,

Nhưng khốn nỗi, lòng ta muốn cắn rứt!

Mơ bóng thê nhi nỗi niềm day dứt,

Bất tín trên đời, thêm bất trí, bất nhân.

Sống chi thêm cho sỉ nhục trăm phần?

Hỡi gươm báu giùm ta xong một kiếp!

(Nhật gươm đâm cổ chết)

Hạ màn

(Tổng tập văn học Việt Nam, tập 24, Hà Minh Đức sưu tầm, biên soạn,

NXB Khoa học xã hội, Hà Nội, 2000, tr. 1099 – 1101)

Lời độc thoại của Yêu Ly trong phần cuối vở kịch cho thấy sự giằng xé nội tâm ở nhân vật diễn ra như thế nào? Theo em, tại sao sau khi mưu sự đã thành, nhân vật lại cảm thấy “lạc loài”?

Xem đáp án

Lời giải

- Lời độc thoại của Yêu Ly trong phần cuối vở kịch cho thấy sự giằng xé nội tâm ở nhân vật. Yêu Ly nhận thấy, để thực hiện nghĩa lớn, mình đã phạm vào điều bất nhân, bất trí, bất tín: giết vợ con, tự huỷ hoại thân mình và giết người đã cưu mang, trọng đãi, tin tưởng mình. Khi việc lớn đã thành, nhân vật tự vấn lương tâm, nhận ra những tội lỗi, ngộ ra sự vô nghĩa của cuộc đời khi đã hi sinh những giá trị có ý nghĩa nhân văn.

- Để thực hiện được mưu đồ, Yêu Ly đã hi sinh rất nhiều thứ mà cuộc đời một con người luôn coi trọng: vợ con, bằng hữu, cơ thể lành lặn. Nhân vật trở thành người phi thường vì đã làm những điều người bình thường không chọn làm, cũng chính vì thế, ông ta cảm thấy “lạc loài” tự thấy trong kiếp sống “chẳng còn chi đáng kể” khi trở thành kẻ bất trí, bất nhân, bất tín, không xứng đáng sống trong cõi đời.

Câu 2

Tìm đọc một số vở bi kịch. Ghi vào nhật kí đọc sách chủ đề và một số yếu tố ng đặc trưng của bi kịch thể hiện trong văn bản đã đọc như: xung đột, hành động, cốt truyện, nhân vật, lời thoại; những thay đổi trong suy nghĩ, tình cảm, lối sống và cách thưởng thức, đánh giá của em sau khi đọc văn bản bi kịch.

Xem đáp án

Lời giải

Các sáng tác thuộc thể loại bi kịch không có nhiều. Em có thể tìm đọc các đoạn trích khác từ các vở bi kịch mà em đã được học trong SGK như Rô-mê-ô và Giu-li-ét (Sếch-xpia), Lơ Xít (Coóc-nây), Âm mưu và tình yêu (Si-lơ). Ngoài ra, vở bi kịch Vũ Như Tô (Nguyễn Huy Tưởng), Yêu Ly (Lưu Quang Thuận),... cũng có thể là những lựa chọn đáp ứng yêu cầu của hoạt động đọc mở rộng. Khi đọc một văn bản bi kịch, ngoài chủ đề, em cần chú ý một số yếu tố đặc trưng của bi kịch như xung đột, hành động, cốt truyện, nhân vật, lời thoại. Em có thể đặt ra và tự trả lời những câu hỏi về nội dung cơ bản và nét nghệ thuật nổi bật của văn bản bi kịch, chẳng hạn: Chủ đề của vở kịch là gì? Xung đột cơ bản nào được phản ánh qua bi kịch này? Nhân vật chính là ai? Đặc điểm nổi bật trong tính cách của nhân vật chính là gì? Tính cách đó thể hiện như thế nào qua ngoại hình, hành động, ngôn ngữ của nhân vật? Em có nhận xét gì về lời thoại trong bi kịch này? Em có thay đổi gì trong tình cảm, cảm xúc, lối sống, cách thưởng thức sau khi đọc văn bản?

Bằng cách đặt ra và trả lời những câu hỏi trên, em sẽ có kinh nghiệm đọc hiểu các văn bản bi kịch. So với thể loại hài kịch đã học ở lớp 8 thì xung đột, hành động, cốt truyện, nhân vật, lời thoại trong bi kịch có những đặc điểm riêng biệt. Khi đọc tác phẩm, em cần vận dụng tri thức ngữ văn về bi kịch để nhận ra đặc điểm riêng biệt đó.

Nhớ điền đầy đủ nội dung vào nhật kí đọc sách do em tự thiết kế.

Câu 3