Hãy phân tích một số ví dụ trong các văn bản giới thiệu một danh lam thắng cảnh ở Bài 3 để thấy sự kết hợp giữa phương thức thuyết minh và miêu tả.

Đọc đoạn trích sau và thực hiện các yêu cầu bên dưới:

VƯỜN QUỐC GIA PHONG NHA – KẺ BÀNG

Hội nghị lần thứ 27 của Uỷ ban Di sản thế giới họp tại Pa-ri (Paris) – Pháp ngày 03 tháng 7 năm 2003 đã công nhận Phong Nha – Kẻ Bàng là Di sản thiên nhiên thế giới về địa chất, là một tập hợp bằng chứng ấn tượng về lịch sử Trái Đất.

Vùng Phong Nha – Kẻ Bàng và phụ cận bao gồm lãnh thổ một phần các huyện Bố Trạch, Tuyên Hoá và Quảng Ninh, trải rộng từ biển tới biên giới Việt – Lào. Diện tích vùng di sản là 85 754 héc-ta.

Vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng có hai kiểu địa hình chính: kiểu địa hình các-xtơ (karst) và kiểu địa hình phi các-xtơ. Phần lớn diện tích vùng lõi của Vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng là núi đá vôi (địa hình các-xtơ, chiếm 2/3 diện tích) và được liên kết với vùng núi đá vôi thuộc Khu bảo tồn đa dạng sinh học quốc gia Hin Nậm-nô (Hin Namno) của nước Cộng hoà dân chủ nhân dân Lào tạo thành vùng đá vôi liên tục lớn nhất Đông Nam Á. Với địa hình các-xtơ chia cắt mãnh liệt và thảm thực vật nhiệt đới thường xanh trên núi đá vôi đã tạo cho Vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng sự đa dạng về sinh học và độc đáo về địa chất, địa mạo.

Về địa chất:

Khu hệ núi đá vôi của Vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng có tuổi địa chất trên 400 triệu năm, được hình thành từ kỉ Đê-vôn (Devon) và trải qua bốn chu kì kiến tạo: Đê-vôn, Đê-vôn muộn – Các-bon (Carbon) sớm, Các-bon – Pơ-mi (Permi) và Mê-xô-doi (Mesozoi). Quá trình kiến tạo địa chất đã tạo nên hệ thống hang động và các suối ngầm rất đặc trưng với trên 300 hang động lớn nhỏ, trong đó, 17 hang động đã được khảo sát và 2 hang động đã đưa vào khai thác phục vụ du lịch là hang Tiên Sơn và hang Phong Nha.

Về đa dạng sinh học

Về thực vật: Vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng có 8 kiểu thảm thực vật chính, đó là:

– Rừng thường xanh nhiệt đới ẩm mưa mùa

– Rừng thứ sinh sau khai thác trên núi đá

– Quần lạc cây bụi, cây gỗ rải rác trên núi đá

– Rừng thường xanh chủ yếu cây lá rộng

– Rừng thứ sinh sau khai thác

− Quần lạc cây bụi, cây gỗ rải rác

– Rừng hành lang ngập nước định kì

– Rừng lá kim trên núi đá vôi

Các cuộc điều tra khảo sát ban đầu đã ghi nhận được khoảng 2 500 loài thực vật bậc cao có mạch, trong đó có 208 loài lan và nhiều loài quý hiếm có tên trong sách đỏ Việt Nam và sách đỏ thế giới.

Về động vật: Khu động Phong Nha bao gồm những sinh cảnh cực kì quan trọng cho các loài linh trưởng có nguy cơ bị tiêu diệt và những loài thú lớn đã được liệt kê trong sách đỏ của Tổ chức Bảo tồn thiên nhiên Quốc tế (IUCN) 1996. Sơ bộ đã ghi nhận được 1 074 loài động vật có xương sống, bao gồm:

– Lớp thú: 140 loài thuộc 64 giống, 31 họ, 10 bộ

– Lớp chim: 356 loài thuộc 137 giống, 52 họ, 18 bộ

– Lớp cá: 162 loài thuộc 85 giống, 31 họ, 11 bộ

– Lớp bò sát: 99 loài thuộc 43 giống, 14 họ, 3 bộ

– Lớp ếch nhái: 47 loài thuộc 9 giống, 6 họ, 1 bộ

Ngoài ra, Vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng cũng đang chứa đựng nhiều di tích lịch sử và văn hoá quan trọng như đường mòn Hồ Chí Minh với bến phà Xuân Sơn, phà Nguyễn Văn Trỗi, đường 20 Quyết Thắng với hang Tám Cô, cua chữ A và nhiều danh lam thắng cảnh đẹp mắt như hồ Bồng Lai, suối nước Mọc, thung lũng Sinh Tồn, thác Gió, núi U Bò, giếng Voọc,... và những nét văn hoá đặc sắc của đồng bào dân tộc thiểu số như lễ hội đập trống của người Măng Coong (Ma Coong) ở Thượng Trạch; lễ hội “Xin nước tiên” của nhân dân lưu vực sông Son và hát tuồng của cư dân làng Khương Hà, xã Hưng Trạch,...

Đặc biệt, trong hệ thống các giá trị của khu vực các-xtơ này, hệ thống động Phong Nha đã được Hiệp hội nghiên cứu hang động Hoàng gia Anh đánh giá là hang động có giá trị hàng đầu thế giới với bốn điểm nhất: có các sông ngầm dài nhất, có cửa hang cao và rộng nhất, có những bờ cát rộng và đẹp nhất, có những thạch nhũ đẹp nhất.

(Theo dsvh.gov.vn)

a) Nhan đề văn bản được đặt theo cách nào? Văn bản trên gồm những thông tin chính nào?

b) Vì sao văn bản trên được coi là văn bản thông tin giới thiệu một danh lam thắng cảnh?

c) Hai đoạn văn mở đầu văn bản nêu lên nội dung gì? Nội dung thông tin ấy có nhiệm vụ như thế nào?

d) Nội dung văn bản Vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng có điểm gì khác với văn bản Vườn quốc gia Tràm Chim – Tam Nông?

(Câu hỏi 2, SGK) Trình bày bố cục văn bản bằng một sơ đồ. Các đề mục nhỏ và nội dung của văn bản đã triển khai vấn đề được nêu ở nhan đề như thế nào?

(Câu hỏi 4, SGK) Từ văn bản, hãy chỉ ra những giá trị của vịnh Hạ Long. 

Nhan đề văn bản Vịnh Hạ Long: một kì quan thiên nhiên độc đáo và tuyệt mĩ được đặt theo cách nào? Đặt lại nhan đề theo cách hiểu của em.

(Câu hỏi 5, SGK) Văn bản mang lại cho em những hiểu biết gì về vịnh Hạ Long? Em còn muốn biết thêm những thông tin nào về địa danh nổi tiếng này?

(Câu hỏi 3, SGK) Phân tích đặc điểm của văn bản thông tin giới thiệu một danh lam thắng cảnh thể hiện ở văn bản Vườn quốc gia Tràm Chim – Tam Nông. Chỉ ra mối quan hệ giữa đặc điểm với mục đích của văn bản này.

(Câu hỏi 2, SGK) Xác định mục đích của văn bản. Người viết đã triển khai nội dung làm sáng tỏ mục đích ấy như thế nào?