(SGK, trang 131) Để hiểu tác phẩm văn học, khi đọc, cần chú ý những yếu tố nào? Những yếu tố nào về kiến thức lịch sử văn học chi phối việc đọc hiểu tác phẩm?

Nêu tên một số tác phẩm Việt Nam (văn bản văn học hoặc văn bản nghị luận, văn bản thông tin) viết bằng chữ Hán, chữ Nôm, chữ Quốc ngữ.

Tìm số từ, phó từ, trợ từ, thán từ trong những câu dưới đây. Chỉ ra ý nghĩa, tác dụng của mỗi từ loại tìm được.

a) Tôi với ông vốn người cùng làng, cách mặt chưa bao, đã quên nhau rồi ư? (Nguyễn Dữ)

b) Này, ông cụ non, đừng có láo! (Trần Đức Tiến)

c) Trong ba ngày ngắn ngủi đó, con bé không kịp nhận ra anh là cha. (Nguyễn Quang Sáng)

d) Thiếu những mười tám thằng cơ à? (Nguyễn Công Hoan)

(Bài tập 2, SGK) Tìm ví dụ minh hoạ cho mỗi thành phân câu, kiểu câu, cách biến đổi và mở rộng cấu trúc câu, nghĩa của câu, kiểu cấu tạo đoạn văn (nêu ở các mục 3, 4, 5, 6, 7, 8 trong bảng tổng kết)

Tìm các biện pháp tu từ trong những câu dưới đây. Chỉ ra tác dụng của mỗi biện pháp tu từ tìm được.

a)

Đầy nhà vang tiếng ruồi xanh

Rụng rời giọt liễu tan tành gối mai

Đồ tế nhuyễn, của riêng tây,

Sạch sành sanh vét cho đầy túi tham.

(Nguyễn Du)

b)

Mình về với Bác đường xuôi

Thưa giùm Việt Bắc không nguôi nhớ Người.

(Tố Hữu)

c)

Song mùa vui đã mang xuân tới

Đã tắt hôm nay lửa chiến trường.

(Tố Hữu)

d) Thằng bé con nhà Chẩn ho rũ rượi, ho như xé phổi ... (Nam Cao)

Tìm thành ngữ trong những câu thơ dưới đây của Nguyễn Du. Chỉ ra nghĩa của mỗi thành ngữ tìm được.

a)

Để lời thệ hải minh sơn

Làm con trước phải đền ơn sinh thành.

b)

Than ôi! Sắc nước hương trời,

Tiếc cho đâu bỗng lạc loài đến đây?

(SGK, trang 131) Hãy nêu và phân tích sự chi phối của kiến thức lịch sử văn học đối với việc đọc hiểu một văn bản cụ thể đã học trong sách Ngữ văn cấp Trung học cơ sở.