Câu hỏi:
24/11/2024 561Đọc văn bản và thực hiện các yêu cầu bên dưới:
CHUYỆN TRÒ VỀ THƠ VỚI HUY CẬN
Theo Phan Hoàng
Huy Cận là một trong những cây đại thụ hiếm hoi còn sót lại của phong trào Thơ mới. Vừa đặt chân đến Hà Nội, chúng tôi (sáu người trong đoàn nhà văn Thành phố Hồ Chí Minh) tham dự hội nghị công tác Nhà văn trẻ toàn quốc lần thứ IV, rời nhà khách Chính phủ để đến thắp hương cho nhà thơ Xuân Diệu và thăm nhà thơ Huy Cận. Buồn thay, nhà thơ Huy Cận vắng nhà. Nhưng rồi chúng tôi cũng đã được gặp ông trong hội nghị. Và ông đã dành riêng cho chúng tôi một cuộc chuyện trò thú vị về thơ.
[...]
– Cái tên Huy Cận không xa lạ gì đối với nền thi ca Việt Nam hiện đại. Nhưng để đi đến đỉnh cao vinh quang ấy, chàng Huy Cận bắt đầu từ đâu, thưa ông?
– Hồi nhỏ tôi rất thích thơ. Quê hương tôi lại là vùng có truyền thống văn nghệ. Tôi sinh năm 1919, tại làng An Phú thuộc huyện Đức Thọ, tỉnh Hà Tĩnh. Bố tôi là một ông đồ Nho đậu Tam trường, có biết tiếng Tây. Ông đi làm hương sư, sau chán, trở về quê cày ruộng và mở lớp dạy chữ Hán. Bố tôi rất mê văn chương, thuộc Truyện Kiều kinh khủng và hay bình Kiều. Mẹ tôi cũng mê Kiều và nể phục tài của chồng.
Còn cái làng tôi thì yêu văn nghệ vô cùng. Vào những đêm trăng thanh gió mát, nhất là vào mùa hè, thường là cả xóm kéo nhau ra bãi cát, gọi là bãi Giang, để hát dặm hát ví với nhau. Nam nữ thanh niên ứng khẩu những câu ví dặm rất hay, rất tình. Không khí thơ mộng chưa thấy ở bất cứ đâu. Và nhiều cuộc tình duyên cũng đã nảy nở, hình thành trong
hoàn cảnh ấy.
Nhà nghèo, nên tôi phải sớm vào Huế nhờ ông cậu nuôi ăn học. Lúc bấy giờ mới bảy tuổi, tôi chưa biết Kiều là gì. Nhưng đêm đêm, có ông quản gia nhà bà con với tôi nằm đọc Kiều sang sảng: “Đề huề lưng túi gió trăng/ Sau lưng theo một vài thằng con con...”. Tôi không biết “đề huề” là gì, “lưng túi” là gì, nhưng vẫn thấy rất hay.
Tất cả những cái đó làm cho mình đâm ra thích thơ, mặc dù tôi là thằng học sinh giỏi cả khoa học nhân văn lẫn khoa học tự nhiên, nhưng rất mê thơ.
– Ông bắt đầu làm thơ từ khi nào?
– Lúc học ở Huế, năm lớp nhất thành chung, mười ba tuổi, tôi làm những bài thơ đầu tiên. Năm đệ tam, mười sáu tuổi, tôi mới có thơ đăng báo ở Huế như Tràng An, Sông Hương,... Đến năm mười tám tuổi, thơ tôi đăng liên tiếp ở báo Ngày nay. Và tôi bắt đầu nổi tiếng từ đó.
– Là nhà thơ rất thành công về thể thơ lục bát, ông nghĩ gì về thể thơ này?
– Lục bát là thể thơ rất Việt Nam, như là hơi thở của giống nòi. Theo nhận định của một số nhà nghiên cứu, phê bình văn học thì thơ Việt Nam có ba giai đoạn lục bát: lục bát của ca dao, lục bát của Nguyễn Du và lục bát của Huy Cận. Còn lục bát khác cũng có nhiều cái hay, nhưng nó không hẳn thành ra một giai đoạn lục bát.
Tại sao tôi viết được lục bát như vậy? Trước tiên là mê Kiều. Nhưng mê Kiều thì cũng có nhiều người mê kia mà? Điều quan trọng là lục bát thấm vào tôi từ nhỏ với những bài ví dặm câu năm chữ xen những câu lục bát. Như bài Mẹ goá con côi cực hay:
Cực lòng mẹ quá con ôi
Đi thời thương tiếc phải ngồi nuôi con
Ru duyên hời, phận hỡi
Ru duyên hời, phận hỡi
Ru duyên hời, phận hỡi
Ru con ăn con nhởi
Ru non nước tình chung
Ru xuân hạ thu đông
Ru bốn mùa ơ tình cảnh
Bóng trăng lên xấp xách...
– Theo ông, lục bát Huy Cận khác gì lục bát Nguyễn Bính?
– Có loại lục bát vè. Có loại lục bát thơ. Lục bát của Nguyễn Bính và lục bát Huy Cận đều là lục bát thơ. Thơ lục bát của tôi cô đọng, đông đặc, nhưng không bí hiểm. So với Nguyễn Bính thì lục bát Huy Cận có phần cô đúc, sâu lắng hơn. Lục bát Nguyễn Bính gần với ca dao, có chất thơ.
– Ông nghĩ gì về lục bát của các nhà thơ hôm nay?
– Có nhiều bài lục bát tài tình đấy. Như Cây tre của Nguyễn Duy chẳng hạn. Kĩ thuật lục bát bây giờ của nhiều anh cũng tài cũng nhuyễn. Thế nhưng, để có cái hồn riêng của từng người thì thật khó.
– Nhà thơ bây giờ như “lá rụng mùa thu”, nhưng ít người có cái “riêng” chứ chưa nói là hay. Vậy theo ông, một nhà thơ trước hết cần tố chất gì?
– Tài năng. Anh bỏ hàng năm để làm một bài thơ, nhưng không có tài thì cũng hỏng. Nhưng tài năng thể hiện ở chỗ nào? Ở cảm xúc tổng thể, cảm xúc của trái tim, cảm xúc của cơ thể, cảm xúc của cả trí tuệ nữa, tức sự rung động về trí tuệ, vì nếu không thì anh làm xã luận, chứ không làm thơ được.
– Xin cảm ơn ông!
(In trong Phỏng vấn người Hà Nội, Phan Hoàng, NXB Trẻ, 2000)
a. Văn bản trên có phải là một bài phỏng vấn không? Dựa vào đâu em xác định như vậy?
b. Mục đích của văn bản này là gì? Hệ thống câu hỏi trong văn bản có giúp người phỏng vấn đạt được mục đích hay không? Vì sao?
c. Xác định những thông tin cơ bản của văn bản. Nhan đề Chuyện trò về thơ với Huy Cận đã khái quát được nội dung của toàn văn bản chưa? Giải thích suy nghĩ của em.
d. Có ý kiến cho rằng một người phỏng vấn giỏi phải biết ẩn mình khơi gợi, tạo cảm hứng cho nhân vật và người đọc. Theo em, người phỏng vấn trong văn bản trên đã đáp ứng được yêu cầu đó chưa? Phân tích một ví dụ để làm rõ ý kiến của em.
Quảng cáo
Trả lời:
a. Văn bản trên là một bài phỏng vấn. Cơ sở xác định:
– Văn bản trình bày nội dung cuộc trao đổi về thơ giữa nhà báo Phan Hoàng và nhà thơ Huy Cận. Bài phỏng vấn được trình bày dưới hình thức ghi chép sau khi đã được biên tập.
– Về bố cục: đảm bảo bố cục ba phần của một bài phỏng vấn.
− Về hình thức:
+ Phân biệt hệ thống câu hỏi và câu trả lời bằng cách dùng kiểu chữ: câu hỏi in nghiêng, câu trả lời in thường, dấu gạch ngang đầu dòng (-).
+ Sử dụng hệ thống câu hỏi mở và thuật ngữ chuyên ngành như: hát ví hát dặm, thơ lục bát, kĩ thuật lục bát, xã luận, để thu thập thông tin về vấn đề cần phỏng vấn.
b. Mục đích của bài phỏng vấn này là thu thập thông tin về khởi nguồn của hồn thơ Huy Cận, ý kiến của Huy Cận về thể thơ lục bát và việc sáng tác thơ lục bát, tố chất cần có của một nhà thơ. Hệ thống câu hỏi trong văn bản đã giúp người phỏng vấn đạt được mục đích phỏng vấn. Cụ thể như sau:
Mục đích |
Hệ thống câu hỏi phỏng vấn |
Tìm hiểu về khởi nguồn của hồn thơ Huy Cận. |
– Cái tên Huy Cận không xa lạ gì đối với nền thi ca Việt Nam hiện đại. Nhưng để đi đến đỉnh cao vinh quang ấy, chàng Huy Cận bắt đầu từ đâu, thưa ông? – Ông bắt đầu làm thơ từ khi nào? |
Tìm hiểu suy nghĩ của Huy Cận về thơ lục bát và việc sáng tác thơ lục bát. |
– Là nhà thơ rất thành công về thể thơ lục bát, ông nghĩ gì về thể thơ này? – Theo ông, lục bát Huy Cận khác gì lục bát Nguyễn Bính? – Ông nghĩ gì về lục bát của các nhà thơ hôm nay? |
Tìm hiểu suy nghĩ của Huy Cận về tố chất cần có của một nhà thơ. |
– Nhà thơ bây giờ như“lá rụng mùa thư”, nhưng ít người có cái “riêng” chứ chưa nói là hay. Vậy theo ông, một nhà thơ trước hết cần tố chất gì? |
c. Những thông tin cơ bản của văn bản là: khởi nguồn của hồn thơ Huy Cận, ý kiến của ông về thơ lục bát và việc sáng tác thơ lục bát, tố chất cần có của một nhà thơ.
Nhan đề Chuyện trò về thơ với Huy Cận đã khái quát được nội dung của toàn văn bản vì nội dung văn bản trình bày cuộc trò chuyện giữa Phan Hoàng và Huy Cận về những vấn đề liên quan đến thơ như: khởi nguồn của hồn thơ Huy Cận, những suy nghĩ của ông về thể thơ lục bát, so sánh lục bát Huy Cận và lục bát Nguyễn Bính, nhận xét của ông về tình hình sáng tác thơ lục bát hiện nay (thời điểm phỏng vấn) cũng như tố chất cần có của một nhà thơ.
d.
Người phỏng vấn trong văn bản trên đã đáp ứng được yêu cầu biết ẩn mình, khơi gợi, tạo cảm hứng cho nhân vật và người đọc.
Cụ thể:
(1) Người phỏng vấn không nói gì về bản thân, chỉ tập trung nêu sáu câu hỏi với nội dung cho thấy người phỏng vấn đã tìm hiểu kĩ về vấn đề và người được phỏng vấn;
(2) Người phỏng vấn biết khơi mở, tạo cảm hứng cho người trả lời bằng cách: khẳng định vị thế, tài năng của Huy Cận trước khi nêu câu hỏi (Cái tên Huy Cận không xa lạ gì đối với nền thi ca Việt Nam hiện đại, Là nhà thơ rất thành công về thể thơ lục bát); dẫn dắt khéo léo (Nhà thơ bây giờ như “lá rụng mùa thu”, nhưng ít người có cái “riêng” chứ chưa nói là hay);
(3) Trong suốt cuộc phỏng vấn, người phỏng vấn thể hiện thái độ cầu thị, tôn trọng người được phỏng vấn (Thưa ông, Theo ông, Xin cảm ơn ông,...);
(4) Bài phỏng vấn được biên tập cẩn thận, các nội dung phỏng vấn được sắp xếp theo trình tự logic và cuốn hút người đọc.
Hot: 500+ Đề thi vào 10 file word các Sở Hà Nội, TP Hồ Chí Minh có đáp án 2025 (chỉ từ 100k). Tải ngay
CÂU HỎI HOT CÙNG CHỦ ĐỀ
Lời giải
a. Mục đích của văn bản Nét đặc trưng của Vườn Quốc gia Mũi Cà Mau là cung cấp cho người đọc thông tin về những nét riêng, độc đáo của Vườn Quốc gia Mũi Cà Mau. Những đặc điểm sau đây của văn bản giúp người đọc có thể xác định được điều đó:
– Cấu trúc của văn bản: có ba phần
+ Phần mở đầu: Từ đầu đến “....”Đất lành chim đậu”, “Rùng là vàng biển là bạc”... → Giới thiệu khái quát về Vườn Quốc gia Mũi Cà Mau.
+ Phần nội dung: Từ “Vườn Quốc gia Mũi Cà Mau được thành lập năm 2002...” đến “...từ đó cảm thấy Tổ quốc mình thật gần gũi, mến yêu” → Giới thiệu về lịch sử hình thành, vị trí toạ lạc, diện tích và hai đặc điểm tạo nên nét riêng, khó lẫn của Vườn Quốc gia Mũi Cà Mau (quần thể động thực vật phong phú và vẻ đẹp của mũi đất hướng ra biển).
+ Phần kết thúc: Phần còn lại → Nhận xét khái quát về giá trị của Vườn Quốc gia Mũi Cà Mau và bày tỏ niềm tự hào của người viết về vẻ đẹp rất riêng của vùng đất mũi.
– Đặc điểm hình thức: Văn bản sử dụng các đề mục để làm nổi bật thông tin chính, một số từ ngữ chuyên ngành (địa lí tự nhiên, sinh vật,...), hình ảnh minh hoạ,...
– Cách trình bày thông tin: Văn bản sử dụng một số cách trình bày thông tin như mức độ quan trọng của thông tin (giới thiệu một số thông tin khái quát về vườn quốc gia trước; sau đó làm rõ những nét đặc trưng của vườn, trong đó ưu tiên trình bày chi tiết đặc trưng về quần thể động thực vật của vườn quốc gia), phân loại đối tượng (trình bày đặc điểm của hệ động vật và thực vật của vườn quốc gia).
b.
– Văn bản đã trình bày những thông tin cơ bản như:
+ Khái quát về lịch sử hình thành, vị trí toạ lạc, diện tích, giá trị của Vườn Quốc gia Mũi Cà Mau.
+ Trình bày chi tiết về những nét đặc trưng của quần thể động thực vật và mũi đất hướng ra biển ở Vườn Quốc gia Mũi Cà Mau.
- Mối quan hệ về mặt ý nghĩa giữa nhan đề với những thông tin cơ bản của văn bản: nhan đề (Nét đặc trưng của Vườn Quốc gia Mũi Cà Mau) đã khái quát được những thông tin cơ bản của văn bản (thông tin khái quát và chi tiết về những nét đặc trưng của vườn quốc gia), giúp người đọc có định hướng tiếp nhận văn bản tốt hơn.
c.
– Thông tin của phần văn bản “Quần thể động thực vật phong phú.. phát triển lí tưởng cho các loài tôm cá và nhuyễn thể” được trình bày theo cách phân loại đối tượng (nét đặc trưng của hệ động vật và thực vật ở Vườn Quốc gia Mũi Cà Mau).
– Tác dụng của cách trình bày thông tin ấy trong văn bản: làm rõ những nét riêng của Vườn Quốc gia Mũi Cà Mau về quần thể động, thực vật; góp phần làm rõ nội dung chính của văn bản.
d.
Chi tiết quan trọng mà tác giả đã sử dụng để làm rõ nét đặc biệt của Vườn Quốc gia Mũi Cà Mau như:
+ Chi tiết về hai loài động vật sinh sống ở Vườn Quốc gia Mũi Cà Mau có trong Sách đỏ của IUCN là khỉ đuôi dài và con cà khu.
+ Chi tiết về cây đước, cây mắm, hai loài thực vật chiếm ưu thế ở Vườn Quốc gia Mũi Cà Mau.
+ Chi tiết về mũi đất hướng ra biển và vẻ đẹp của vườn quốc gia nhìn từ doi đất ấy.
– Vai trò của những chi tiết ấy trong toàn văn bản:
+ Làm rõ những nét đặc trưng của Vườn Quốc gia Mũi Cà Mau.
+ Tạo điểm nhấn tiêu biểu cho vẻ đẹp, sức hấp dẫn của Vườn Quốc gia Mũi Cà Mau đối với du khách.
+...
đ.
– Loại phương tiện phi ngôn ngữ được sử dụng trong văn bản: hình ảnh.
– Vai trò của loại phương tiện phi ngôn ngữ được sử dụng trong văn bản: hỗ trợ biểu đạt trực quan nội dung thông tin của văn bản (đặc biệt là minh hoạ, làm rõ thêm cho phần văn bản mũi đất hướng ra biển).
e. Đây là câu hỏi mở. Học sinh trình bày câu trả lời dựa trên hiểu biết của cá nhân đối với những nét độc đáo của Vườn Quốc gia Mũi Cà Mau, đặc biệt là thông tin Vườn Quốc gia Mũi Cà Mau chính là nơi bảo tồn “nguồn gen đặc hữu quý hiếm” với 22 loài thực vật ngập mặn đã được phát hiện”.
Lời giải
- Mục đích của kiểu văn bản giới thiệu một danh lam thắng cảnh hoặc di tích lịch sử : giúp người đọc dễ dàng hình dung về đặc điểm kiến trúc, cảnh quan, vẻ đẹp của danh lam thắng cảnh/ di tích lịch sử và tác động đến cảm xúc của người đọc, người viết có thể sử dụng kết hợp các yếu tố miêu tả, tự sự, biểu cảm.
Lời giải
Bạn cần đăng ký gói VIP ( giá chỉ từ 199K ) để làm bài, xem đáp án và lời giải chi tiết không giới hạn.
Lời giải
Bạn cần đăng ký gói VIP ( giá chỉ từ 199K ) để làm bài, xem đáp án và lời giải chi tiết không giới hạn.
Lời giải
Bạn cần đăng ký gói VIP ( giá chỉ từ 199K ) để làm bài, xem đáp án và lời giải chi tiết không giới hạn.
Lời giải
Bạn cần đăng ký gói VIP ( giá chỉ từ 199K ) để làm bài, xem đáp án và lời giải chi tiết không giới hạn.
Đề thi giữa kì 2 Văn 9 Kết nối tri thức có đáp án- Đề 9
Bộ 10 đề thi cuối kì 1 Ngữ Văn lớp 9 Cánh diều có đáp án ( Đề 8)
Đề thi giữa kì 1 môn Ngữ Văn lớp 9 Kết nối tri thức có đáp án (Đề 2)
Đề thi giữa kì 2 Văn 9 Kết nối tri thức có đáp án- Đề 5
Bộ 10 đề thi cuối kì 1 Ngữ Văn lớp 9 Cánh diều có đáp án ( Đề 9)
Đề thi giữa kì 2 Văn 9 Kết nối tri thức có đáp án- Đề 6
Đề thi giữa kì 2 Văn 9 Cánh Diều có đáp án- Đề 4
Bộ 10 đề thi cuối kì 1 Ngữ Văn lớp 9 Cánh diều có đáp án ( Đề 10)