II. PHẦN VIẾT (6,0 điểm)

Câu 1 (2,0 điểm)

Viết đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ) phân tích sự sáng tạo của tác giả thể hiện qua hình tượng “gió” trong văn bản sau:

CỞI GIÓ

Một ngày gió nâng tôi lên cao

Tôi nhìn xuống thấy một con kiến bị cầm tù trong hộp thư điện tử nhiều ngăn,

                                          trong chiếc điện thoại di động thỉnh thoảng lại đổ chuông

Một ngày gió nâng tôi lên cao

Tôi nhìn xuống thấy một con chim bị cầm tù trong tiếng ngợi ca của bầy đàn,

                                          trong những mốc giới hạn mĩ cảm đã được sắp đặt

Một ngày gió nâng tôi lên cao

Gió trao tôi đôi cánh

Và bảo tôi hãy cởi gió ra và bay lên trên ý nghĩ.

(Nguyễn Phan Quế Mai, Tạp chí Sông Hương, số 265, tháng 3/2011)

a. Xác định được yêu cầu của kiểu bài: Nghị luận xã hội.  

0,25

b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận: Vấn đề sử dụng AI và việc phát triển giá trị của bản thân.

0,5

c. Đề xuất được hệ thống ý phù hợp để làm rõ vấn đề nghị luận của bài viết:

– Xác định được các ý chính của bài viết.

– Sắp xếp được các ý hợp lí theo bố cục ba phần của bài văn nghị luận.

* Mở bài: Giới thiệu vấn đề nghị luận: Sử dụng AI và việc phát triển giá trị của bản thân.

* Thân bài:

- Giải thích:

(1) AI (tiếng Anh: Artifical Intelligence) hay trí tuệ nhân tạo chính là trí thông minh được thể hiện bằng máy móc, phân biệt với trí thông minh tự nhiên của con người. Các ứng dụng trí tuệ nhân tạo rất phong phú, đa dạng và có thể phục vụ, hỗ trợ cho hầu hết các lĩnh vực trong đời sống của con người. Ví dụ ứng dụng ChatGPT, Google Assistant,...

(2) Giá trị của bản thân: là những yếu tố mặt thể chất và tinh thần của mỗi người được đánh giá tích cực như sức khoẻ, trí tuệ, năng lực, phẩm chất,...; “phát triển giá trị của bản thân” là làm cho những yếu tố đó được phát huy, tăng cường.

(3) Nêu quan điểm của bản thân: Có thể có một số quan điểm như sau: AI là công cụ không thể thiếu để phát triển giá trị của bản thân/ Không nhất thiết phải sử dụng AI, vẫn có thể phát triển giá trị của bản thân, AI rất hữu ích nhưng cần biết sử dụng AI đúng cách thì mới có thể phát triển giá trị của bản thân.

- Sử dụng lí lẽ, bằng chứng để phân tích, chứng minh bảo vệ quan điểm đã nêu:

Dưới đây là ví dụ về sử dụng lí lẽ, bằng chứng để phân tích, bảo vệ quan điểm: AI rất hữu ích nhưng cần biết sử dụng AI đúng cách thì mới có thể phát triển giá trị của bản thân.

(1) Sử dụng AI đem lại cơ hội phát triển giá trị bản thân rất lớn: AI hỗ trợ học tập, công việc mọi mặt thông qua các ứng dụng tìm kiếm thông tin; xử lí dữ liệu; quản lí, sắp xếp kế hoạch; giúp tiết kiệm thời gian, công sức; tạo hứng thú,... Trong một xã hội thông tin và công nghệ phát triển với tốc độ chóng mặt, con người không thể thiếu các công cụ hỗ trợ để xử lí công việc. Việc sử dụng AI cũng giống như bất kì sản phẩm, thành tựu nào của cuộc cách mạng số nằm trong xu thế tất yếu của thời đại. Không biết khai thác thế mạnh của các sản phẩm này, mỗi cá nhân không thể hoà nhịp được với dòng chảy của thời đại và bị tụt lại phía sau. Chỉ với một chiếc máy tính, với sự hỗ trợ của AI, bạn có thể tiếp cận mạng lưới thông tin đa dạng; có thể nhận sự tương tác, hỗ trợ để tự học tập ngoại ngữ hay các môn học khác... Tiềm năng hỗ trợ của AI ngày càng được khai thác tối đa trong mọi lĩnh vực của đời sống.

(2) Tuy vậy, sử dụng AI sai cách đem đến nhiều hệ luỵ: Sử dụng AI vào những mục đích không chính đáng trong học tập sẽ tạo nên những thành tích “ảo” và đánh mất cơ hội học tập thực sự; phụ thuộc vào AI để đổi lấy sự tiện nghi, dễ dãi sẽ khiến con người trở nên lười biếng, ỷ lại về tư duy, lâu dần sẽ trở nên thụ động, mất dần đi khả năng tự học hỏi, phân tích, sáng tạo, từ đó sẽ trở nên kém linh hoạt hơn trong việc xử lí các tình huống thực tế, do vậy không phát triển; sử dụng AI để thực hiện, hỗ trợ những hành vi không tốt đẹp sẽ khiến con người lún sâu hơn vào con đường phạm pháp, thậm chí tội ác. AI có thể hỗ trợ và làm thay con người rất nhiều thao tác, nhưng con người vượt xa AI bởi cảm xúc, vì thế chỉ con người mới có thể nhìn, nghe, cảm nhận rõ nhất những thay đổi trong cuộc sống. Phụ thuộc quá nhiều hoặc sử dụng AI với mục đích không chân chính sẽ kéo lùi sự phát triển và làm mất đi bản tính nhân văn của con người.

(3) Chứng minh, làm rõ ý kiến bằng các bằng chứng trong thực tế.

- Bình luận, liên hệ:

(1) Cần có quan điểm và cách thức sử dụng AI đúng đắn: cần coi AI như một công cụ để hỗ trợ quá trình phát triển bản thân chứ không phải “người” làm thay, làm hộ, đặc biệt “tư duy” hộ; sử dụng AI đúng lúc, đúng chỗ và đúng mức độ.

(2) Luôn sống có lí tưởng, có mục đích; lấy thước đo là sự tiến bộ của bản thân qua việc không ngừng học hỏi, trau dồi các kĩ năng cũng như hướng đến bồi dưỡng tâm hồn, nhân cách của bản thân.

* Kết bài: Khẳng định ý nghĩa của việc biết khai thác AI đúng cách để phát triển và hoàn thiện bản thân.

1,0

d. Viết bài văn đảm bảo các yêu cầu sau:

– Triển khai ít nhất được hai luận điểm để làm rõ quan điểm của cá nhân.

– Lựa chọn được các thao tác lập luận, phương thức biểu đạt phù hợp để triển khai vấn đề nghị luận.

– Lập luận chặt chẽ, thuyết phục: lí lẽ xác đáng; bằng chứng tiêu biểu, phù hợp; kết hợp nhuần nhuyễn giữa lí lẽ và bằng chứng.

Lưu ý: HS có thể trình bày suy nghĩ, quan điểm riêng nhưng phải phù hợp với chuẩn mực đạo đức và pháp luật.

1,5

đ. Diễn đạt: Đảm bảo chuẩn chính tả, dùng từ, ngữ pháp tiếng Việt, liên kết văn bản.

0,25

e. Sáng tạo: Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ.

0,5