Câu 2. (4,0 điểm)

Viết bài văn nghị luận (khoảng 600 chữ) phân tích cảm hứng chủ đạo của bài thơ sau:

Anh hái cành phù dung trắng

Cho em niềm vui cầm tay

Màu hoa như màu ánh nắng

Buổi chiều chợt tím không hay

Nhìn hoa bâng khuâng anh nói

Mới thôi mà đã một ngày.

 

Ruộng cấy ta mong cơn mưa

Ruộng gặt ta mong ngọn nắng

Chăm lo cánh đồng tình yêu

Anh đếm từng vầng trăng sáng

Thiết tha anh nói cùng trăng

Mới thôi đã tròn một tháng.

 

Mùa xuân lên đồi cỏ thơm

Mùa hạ nhìn trời mây khói

Mây tím chân cầu tím núi

Đông xa ngày trắng mưa dầm

Nhìn trời ngẩn ngơ anh nói

Mới thôi mà đã một năm.

 

Sẽ đến một ngày trắng tóc

Nhưng lòng anh vẫn không nguôi

Thời gian sao mà xuẩn ngốc

Mới thôi đã một đời người.

 

Dù năm dù tháng em ơi

Tim anh chỉ đập một đời

Nhưng trái tim mang vĩnh cửu

Trong từng giọt máu đỏ tươi.

(Hoàng Phủ Ngọc Tường, Theo Dù năm dù tháng,

in trong Hoàng Phủ Ngọc Tường tuyển tập, Nxb Trẻ, Tp.HCM, 2022)

* Chú thích: Hoàng Phủ Ngọc Tường là một trí thức yêu nước, có vốn hiểu biết sâu rộng trên nhiều lĩnh vực. Ông là nhà văn chuyên về bút kí, đồng thời cũng là một nhà thơ với nhiều sáng tác có giá trị. Các thi phẩm của ông luôn có sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa chất trí tuệ và trữ tình. Dù năm dù tháng là một bài thơ thể hiện rõ nét phong cách thơ của ông.

a. Xác định được yêu cầu của kiểu bài: Nghị luận văn học.     

0,25

b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận: Phân tích, đánh giá về cảm hứng chủ đạo của bài thơ Dù năm dù tháng (Hoàng Phủ Ngọc Tường).

0,5

c. Đề xuất được hệ thống ý phù hợp để làm rõ vấn đề nghị luận của bài viết:

– Xác định được các ý chính của bài viết.

– Sắp xếp được các ý hợp lí theo bố cục ba phần của bài văn nghị luận:

* Mở bài: Khái quát tác giả, tác phẩm và nêu vấn đề nghị luận.

* Thân bài: Triển khai vấn đề nghị luận:

+ Cảm hứng chủ đạo của bài thơ: bài thơ thể hiện niềm nuối tiếc của tác giả trước sự trôi chảy nhanh chóng của thời gian và sự hữu hạn của đời người.

+ Cảm hứng chủ đạo của bài thơ được nương theo mạch triển khai của bài thơ, theo các đơn vị thời gian từ ngắn đến dài.

• Sự trôi qua của một ngày thật nhanh chóng, gắn với hình ảnh mong manh sớm nở tối tàn của đóa phù dung.

• Một tháng cũng phút chốc mà trôi qua gắn với mưa nắng, với những lần trăng mọc.

• Một năm cũng trôi qua nhanh với sự biến đổi của bốn mùa.

• Ngày, tháng, năm trôi nhanh cho nên đời người cũng trở nên thoáng chốc và ngắn ngủi.

+ Nghệ thuật: Kết cấu độc đáo, theo kiểu tăng tiến; Các hình ảnh thơ có tính gợi tả; Ngôn ngữ thơ mộc mạc nhưng cũng mang tính triết lí; Giọng thơ trầm lắng, đầy suy nghiệm.

* Kết bài: Đánh giá khái quát vấn đề.

1,0

d. Viết bài văn đảm bảo các yêu cầu sau:

Triển khai ít nhất được hai luận điểm để làm rõ quan điểm của cá nhân.

– Lựa chọn được các thao tác lập luận, phương thức biểu đạt phù hợp để triển khai vấn đề nghị luận.

– Lập luận chặt chẽ, thuyết phục: lí lẽ xác đáng; bằng chứng tiêu biểu, phù hợp; kết hợp nhuần nhuyễn giữa lí lẽ và bằng chứng.

Lưu ý: HS có thể trình bày suy nghĩ, quan điểm riêng nhưng phải phù hợp với chuẩn mực đạo đức và pháp luật.

1,5

đ. Diễn đạt:

Đảm bảo chuẩn chính tả, dùng từ, ngữ pháp tiếng Việt, liên kết văn bản.

0,25

e. Sáng tạo:

Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ.

0,5