Với không ít người Việt Nam, Nguyễn Đình Thi từ lâu, đã là một huyền thoại. Người thanh niên Hà Nội đẹp trai, tài hoa, sinh ở Luang Prabang (Lào), hoạt động cách mạng từ năm 17 tuổi và đến năm 20 tuổi đã là thành viên của Uỷ ban Giải phóng dân tộc do cụ Hồ làm Chủ tịch, và trực tiếp là thủ lĩnh của Hội văn hóa cứu quốc Việt Nam. Bài nói chuyện ở Ngày hội sinh viên tại Hà Nội năm 1944, tức năm Nguyễn Đình Thi 20 tuổi với nhan đề “Sức sống của dân Việt Nam trong ca dao và cổ tích” có tác dụng thức tỉnh cả một thế hệ. Người thanh niên sục sôi nhiệt huyết cách mạng ngay từ những ngày tháng Tám 1945 đã được giới văn nghệ cả nước coi như một tài năng lớn, một trí tuệ lớn.

Nguyễn Đình Thi nổi tiếng là một nhà triết học, nhà hùng biện giàu sức tập hợp. Những bài viết: “Kịch Bắc Sơn”, “Nhận đường”, “Tiếng núi của văn nghệ”, “Mấy ý nghĩ về thơ”, “Trần Đăng”, “Nam Cao”, “Nhà văn viết bằng cái gì”... những năm đầu kháng chiến chống Pháp, mặc nhiên làm Nguyễn Đình Thi trở thành nhà lý luận xuất sắc đầu tiên của nền văn nghệ mới. Hai ca khúc “Diệt phát xít” và “Người Hà Nội” đã trở thành hai ca khúc bất hủ của âm nhạc cách mạng Việt Nam. Nguyễn Đình Thi là người đi đầu trong việc tạo ra một hình thức mới, một giọng điệu mới phù hợp với thời đại mới của thơ ca với các tập thơ “Người chiến sĩ”, “Bài thơ Hắc Hải”, “Dòng sông trong xanh”, “Tia nắng”... Với những “Con nai đen”, “Hoa và Ngần”, “Nguyễn Trãi ở Đông quan”, “Giấc mơ”, “Tiếng súng”, “Rừng trúc”, “Hòn cuội”...Nguyễn Đình Thi là nhà viết kịch giàu trí tuệ sáng tạo nhất của sân khấu Việt Nam, mỗi vở kịch của ông khi được dựng đều trở thành một sự kiện sân khấu lớn. Với “Xung kích”, “Vào lửa”, “Mặt trận trên cao”, “Vỡ bờ”… Nguyễn Đình Thi là một trong những người đặt nền móng cho nghệ thuật tiểu thuyết hiện đại Việt Nam. Có thể nói, trong một thời gian rất dài, là một trong những người lãnh đạo văn nghệ chủ chốt và đặc biệt là với những thành công trong lao động sáng tạo của mình, Nguyễn Đình Thi đã có ảnh hưởng rất lớn tới sự phát triển và thành tựu chung của nền văn nghệ đất nước…

(Theo Nguyễn Thế Khoa, trích “Nhớ Nguyễn Đình Thi: “Một chút trắng hồng dào dạt vàng”, đăng trên https://vanchuongthanhphohochiminh.vn/ ngày 21/12/2023)

Xác định phương thức biểu đạt chính của văn bản trên.

Đáp án

Những con người có tầm vóc lớn lao, để lại dấu ấn trong lịch sử phát triển của xã hội.

Giải thích

Với những câu hỏi xác định nghĩa của từ xuất hiện trong đoạn văn cần có sự liên hệ, kết nối với ngữ cảnh để tìm ra ý nghĩa chính xác nhất. Ở đây, từ “huyền thoại” gắn với Nguyễn Đình Thi – một người có thật, có nhiều đóng góp trong lịch sử văn học Việt Nam (Bài nói chuyện ở Ngày hội sinh viên tại Hà Nội năm 1944, tức năm Nguyễn Đình Thi 20 tuổi với nhan đề “Sức sống của dân Việt Nam trong ca dao và cổ tích” có tác dụng thức tỉnh cả một thế hệ. Người thanh niên sục sôi nhiệt huyết cách mạng ngay từ những ngày tháng Tám 1945 đã được giới văn nghệ cả nước coi như một tài năng lớn, một trí tuệ lớn.).

Đáp án

Khẳng định ông là người hoạt động cách mạng, sớm trưởng thành và gặt hái được thành công.

Giải thích

Đọc nội dung đoạn (1) chú ý tới các thông tin liên quan đến độ tuổi của nhà thơ Nguyễn Đình Thi khi tham gia các tổ chức, sự kiện: từ năm 17 tuổi và đến năm 20 tuổi đã là thành viên của Uỷ ban Giải phóng dân tộc; Bài nói chuyện ở Ngày hội sinh viên tại Hà Nội năm 1944, tức năm Nguyễn Đình Thi 20 tuổi. Từ đó có thể thấy, chỉ 3 năm đầu tiên tham gia hoạt động cách mạng, Nguyễn Đình Thi đã ghi dấu ấn và có đóng góp lớn cho các phong trào, hoạt động giải phóng dân tộC.

Đáp án

Quan điểm mới về thơ ca phục vụ đời sống cách mạng, biến văn nghệ thành vũ khí chiến đấu.

Giải thích

Cần kết hợp nội dung của văn bản và những hiểu biết về tác giả Nguyễn Đình Thi để tìm ra nội dung mà tác giả muốn nhắc tới qua “tạo ra một hình thức mới, một giọng điệu mới phù hợp với thời đại mới của thơ ca”. Nguyễn Đình Thi là nhà thơ gắn liền với cả hai cuộc kháng chiến lớn của dân tộc, sinh năm 1924 (năm 1944, tức năm Nguyễn Đình Thi 20 tuổi)nên ông không tham gia vào phong trào Thơ mới (1932 – 1945), sự thay đổi mà tác giả muốn nói tới ở đây là quan điểm văn chương là vũ khí chiến đấu, phục vụ cho sự nghiệp giải phóng của dân tộc.

Trong trường hợp không nhớ được các thông tin về tiểu sử của nhà thơ Nguyễn Đình Thi thì có thể suy luận dựa trên những thông tin được cung cấp trong văn bản: những đóng góp của Nguyễn Đình Thi về mặt chính trị, hoạt động trên mặt trận tư tưởng, văn hóa của dân tộc.

Đáp án

Kịch bản sân khấu.

Giải thích

Đọc lướt nội dung văn bản và tìm kiếm thông tin trong đoạn (2): Với những “Con nai đen”, “Hoa và Ngần”, “Nguyễn Trãi ở Đông quan”, “Giấc mơ”, “Tiếng súng”, “Rừng trúc”, “Hòn cuội”... Nguyễn Đình Thi là nhà viết kịch giàu trí tuệ sáng tạo nhất của sân khấu Việt Nam, mỗi vở kịch của ông khi được dựng đều trở thành một sự kiện sân khấu lớn.

Đáp án

Các hoạt động sinh hoạt và sản xuất của con người bị ảnh hưởng nặng nề.

Giải thích

Để chứng minh cho luận điểm về tình trạng bị tàn phá, hủy hoại của môi trường trái đất, ta có thể dùng các luận cứ về sự ô nhiễm của môi trường nước, môi trường không khí, tài nguyên đất. Còn nội dung: về ảnh hưởng của tình trạng đó đối với đời sống con người không phải là luận cứ cho luận điểm về thực trạng của môi trường trái đất.