I. PHẦN ĐỌC HIỂU (6,0 điểm)

Đọc văn bản sau:

MẸ

                                                                                          Trần Quốc Minh

Lặng rồi cả tiếng con ve

Con ve cũng mệt vì hè nắng oi.

Nhà em vẫn tiếng ạ ời

Kẽo cà tiếng võng mẹ ngồi mẹ ru.

Lời ru có gió mùa thu

Bàn tay mẹ quạt mẹ đưa gió về.

Những ngôi sao thức ngoài kia

Chẳng bằng mẹ đã thức vì chúng con.

Đêm nay con ngủ giấc tròn

Mẹ là ngọn gió của con suốt đời.

                                                                              (Theo Thơ chọn với lời bình,

NXB Giáo dục, 2002, tr. 28 - 29)                                 

Thực hiện các yêu cầu dưới đây:

Bài thơ được viết theo thể thơ nào?

- Bài thơ là lời bộc lộ suy nghĩ, tình cảm của người con đối với mẹ/ về mẹ.

HS xác định đúng 1 yêu cầu của ai hoặc về ai (0,5 điểm)

- Những âm thanh có trong bài thơ: tiếng ve, tiếng mẹ ru (tiếng ạ ời), tiếng võng kẽo cà.

HS xác định đúng 01 âm thanh: 0,25 điểm.

- Trong bốn dòng thơ đầu, những tiếng bắt vần với nhau: ve – hè; oi - ời; ời – ngồi.

HS xác định đúng 1 cặp gieo vần: 0,25 điểm.

- Cách hiểu về từ “giấc tròn”: giấc ngủ êm đềm/ giấc ngủ ngon.

- Cách so sánh: Mẹ là ngọn gió của con suốt đời (so sánh mẹ với ngọn gió)

- Tác dụng:

+ Tạo cách nói sinh động, hấp dẫn.

+ Diễn tả cụ thể, sâu sắc công ơn lớn lao của mẹ.

+ Bày tỏ lòng biết ơn chân thành của người con đối với mẹ.

(chấp nhận những cách diễn đạt khác phù hợp)

HS chỉ ra đúng dấu hiệu nhân hóa (0,25 điểm)

HS nêu được đúng 01 tác dụng (0,25 điểm)

- Nội dung cơ bản của 2 dòng thơ và bài học:

+ Khái quát đúng nội dung cơ bản (0,5 điểm): Hai câu thơ khẳng định sự hi sinh, tình yêu thương vô bờ bến của mẹ đối với con cái.

+ Rút ra bài học phù hợp (0,5 điểm): yêu thương, kính trọng, biết ơn mẹ….