Anh/ chị hãy viết một bài văn nghị luận (khoảng 600 chữ) phân tích văn bản “Miền cỏ thơm” của Hoàng Phủ Ngọc Tường.

- Đảm bảo yêu cầu về hình thức, dung lượng

+ Viết đúng hình thức bài văn đầy đủ ba phần Mở bài, Thân bài, Kết bài.

+ Đảm bảo dung lượng khoảng 600 chữ.

- Xác định đúng vấn đề nghị luận: Phân tích văn bản “Miền cỏ thơm” của Hoàng Phủ Ngọc Tường.

- Lựa chọn được các thao tác lập luận phù hợp; kết hợp nhuần nhuyễn lí lẽ và dẫn chứng; trình bày được hệ thống ý phù hợp theo bố cục ba phần của bài văn nghị luận. Có thể triển khai theo hướng:

* Mở bài:

- Giới thiệu tác giả Hoàng Phủ Ngọc Tường: nhà văn nổi tiếng với lối viết tùy bút trữ tình, sâu lắng, giàu chất thơ và suy tưởng triết lí.

- Giới thiệu văn bản Miền cỏ thơm: là một tùy bút tiêu biểu, thể hiện tình yêu thiên nhiên, gắn bó với đất Huế qua hình tượng “cỏ”.

- Nêu vấn đề nghị luận: văn bản khơi gợi vẻ đẹp bình dị của cỏ và bộc lộ tâm hồn tinh tế, sâu sắc của người nghệ sĩ.

* Thân bài:

1. Khái quát nội dung chính của văn bản

- Văn bản tái hiện vẻ đẹp của cỏ – hình ảnh tượng trưng cho thiên nhiên, sự sống và tâm hồn con người gắn bó với đất Huế.

- Mỗi mùa trong năm được tác giả gợi tả bằng cảm xúc, ký ức, suy tưởng triết lí về con người và cuộc sống.

2. Phân tích nội dung

a. Vẻ đẹp của thiên nhiên qua hình tượng cỏ

- Cỏ hiện lên sống động, gần gũi trong đời sống thường nhật (triền đê, vườn hoa, sông Hương, lăng tẩm…).

- Cỏ mang sức sống mạnh mẽ, biểu tượng cho sự trường tồn, thanh sạch, âm thầm nhưng sâu lắng.

b. Tình yêu thiên nhiên và tâm hồn nghệ sĩ của Hoàng Phủ Ngọc Tường

- Thiên nhiên gắn bó với tuổi thơ, ký ức và chiều sâu tâm hồn Huế.

- Cỏ trở thành chất liệu khơi nguồn cảm hứng thi ca, gợi nhớ đến các nhà thơ, văn nhân quá khứ (Nguyễn Trãi, Bà Huyện Thanh Quan, Tuy Lý Vương…).

- Khát khao sống trong sự yên tĩnh, chan hòa với thiên nhiên thay vì nhịp sống ồn ào, hiện đại.

c. Những suy tưởng nhân sinh sâu sắc

- Cỏ gợi lên những suy ngẫm về nếp sống chậm, tĩnh lặng, hài hòa.

- Bày tỏ trăn trở về sự đánh mất không gian yên bình, trong lành – “quyền yên tĩnh” của thế hệ trẻ.

- Cỏ – biểu tượng cho vẻ đẹp giản dị, thanh khiết mà con người hiện đại cần giữ gìn.

3. Nghệ thuật thể hiện

- Giọng văn trữ tình, nhẹ nhàng, sâu lắng, mang màu sắc thơ mộng.

- Hình ảnh giàu chất tạo hình, liên tưởng phong phú, ngôn ngữ tinh tế, giàu nhạc điệu.

- Sự kết hợp giữa cảm xúc cá nhân và tư duy triết lí làm sâu sắc thêm vẻ đẹp của thiên nhiên và đời sống.

* Kết bài:

- Khẳng định giá trị của văn bản Miền cỏ thơm: là khúc tùy bút chan chứa tình yêu thiên nhiên, quê hương, thể hiện tâm hồn nghệ sĩ tinh tế.

- Từ hình tượng cỏ, người đọc được gợi mở về một thế giới thiên nhiên bình dị, giàu sức sống – điều tưởng nhỏ bé nhưng rất cần thiết cho sự cân bằng tâm hồn trong cuộc sống hiện đại.

Bài viết tham khảo

“Miền cỏ thơm” của Hoàng Phủ Ngọc Tường là một tùy bút giàu chất thơ và suy tưởng, thể hiện sâu sắc tình yêu thiên nhiên, lòng gắn bó tha thiết với quê hương xứ Huế – nơi ông từng gắn bó cả tuổi thơ lẫn tâm hồn. Bằng lối viết tài hoa, tinh tế, tác giả đã thổi hồn vào từng đám cỏ vô danh, biến chúng thành biểu tượng văn hóa, thành chất liệu cho những cảm xúc lắng sâu và triết lý nhân sinh nhẹ nhàng mà thấm thía.

Ngay từ đoạn đầu, hình ảnh cỏ hiện lên không đơn thuần là loài thực vật nhỏ bé mà là biểu tượng cho sức sống âm thầm, bền bỉ. Tác giả liên tưởng cỏ ven đê sông Hồng với câu thơ của Nguyễn Trãi “Hoa thường hay héo, cỏ thường tươi”, từ đó khẳng định sức sống mãnh liệt và sự bền bỉ của cỏ – khác hẳn với sự mong manh của hoa. Đặc biệt, tác giả dành cho Huế – vùng đất gắn với ký ức tuổi thơ – một vị trí đặc biệt, coi đó là “cố đô mang linh hồn của cỏ”. Cách ví von đầy thi vị ấy không chỉ làm nổi bật vẻ đẹp của thiên nhiên Huế mà còn thể hiện sự giao hòa giữa thiên nhiên và tâm hồn con người.

Bước vào những đoạn tiếp theo, Hoàng Phủ Ngọc Tường đưa người đọc phiêu du cùng mạch cảm xúc qua bốn mùa của xứ Huế. Mùa xuân được gợi tả bằng thứ hương cỏ lan tỏa, làm rung động lòng người. Cỏ không chỉ là cảnh vật, mà còn là chất xúc tác khơi dậy những liên tưởng đầy mộng mơ về vườn Địa Đàng hay những nàng tiên múa hát. Tác giả nhân hóa thiên nhiên, để nó trở nên sống động, gợi cảm, như một thực thể có tâm hồn.

Đặc biệt, trong đoạn miêu tả các cô nữ sinh chơi đùa trên vạt cỏ ven sông Hương, Hoàng Phủ Ngọc Tường thể hiện cái nhìn sâu sắc về mối liên hệ giữa thiên nhiên và đời sống tinh thần con người. Những “bụi phấn tím của bông cỏ mùa xuân” dường như mang theo cả nỗi u hoài, chất trầm mặc vốn có của con người xứ Huế. Cỏ ở đây không còn đơn thuần là vẻ đẹp thiên nhiên mà còn là biểu tượng cho trạng thái tinh thần đầy nhạy cảm, lãng mạn và u buồn.

Từ mùa xuân đến mùa hạ, mùa thu, Hoàng Phủ Ngọc Tường tiếp tục mở rộng không gian cảm xúc với hình ảnh cỏ xanh tươi trong khu vườn Kim Long, khói đốt cỏ bảng lảng ven sông, rồi đến mùa thu với tiếng chuông chùa, thơ văn, và những liên tưởng về quá khứ vàng son. Mỗi mùa trôi qua là một lớp ký ức, một tầng nỗi niềm. Đằng sau sự ngợi ca thiên nhiên, nhà văn còn bộc lộ nỗi lo âu cho tương lai: “chúng ta đã tước đoạt quyền yên tĩnh của thế hệ trẻ ngày mai”. Đó là một lời cảnh tỉnh nhẹ nhàng nhưng sâu sắc về lối sống hiện đại đang làm phai nhạt dần vẻ đẹp yên tĩnh, thanh bình mà thiên nhiên từng ban tặng.

Với chất giọng nhẹ nhàng, sâu lắng, cùng với ngôn ngữ giàu hình ảnh, gợi cảm và đậm chất trữ tình, Hoàng Phủ Ngọc Tường đã đưa người đọc đi qua một hành trình thưởng ngoạn thiên nhiên Huế bằng tất cả các giác quan – từ thị giác, khứu giác đến cảm giác và tâm hồn. “Miền cỏ thơm” không chỉ là tùy bút miêu tả thiên nhiên, mà còn là một bản hòa tấu dịu dàng của ký ức, văn hóa và triết lý sống – nơi con người tìm thấy sự an yên, thanh sạch và hướng về vẻ đẹp tinh thần.