PHẦN I. ĐỌC HIỂU (4,0 điểm)

Đọc văn bản sau:

KHÔNG CÓ GÌ TỰ ĐẾN ĐÂU CON

Không có gì tự đến đâu con

Quả muốn ngọt phải tháng ngày tích nhựa

Hoa sẽ thơm khi trải qua nắng lửa

Mùa bội thu trải một nắng hai sương.

 

Không có gì tự đến, dẫu bình thường

Phải bằng cả đôi bàn tay và nghị lực

Như con chim suốt ngày chọn hạt

Năm tháng bao dung, khắc nghiệt lạ kỳ.

 

Dẫu bây giờ cha mẹ - đôi khi,

Có nặng nhẹ yêu thương và giận dỗi

Có roi vọt khi con hư và dối

Thương yêu con đâu đồng nghĩa với chiều.

 

Đường con đi dài rộng rất nhiều

Năm tháng nụ xanh giữ cây vươn thẳng

Trời xanh đấy nhưng chẳng bao giờ lặng,

Chỉ có con mới nâng nổi chính mình.

 

Chẳng có gì tự đến - Hãy đinh ninh.

 (Nguyễn Đăng Tấn, Không có gì tự đến đâu con,

 In trong tập Lời ru vầng trăng, NXB Lao Động, 2000, Trang 42)

Thực hiện các yêu cầu sau:

(0,5 điểm). Bài thơ được viết theo thể thơ nào?

* Nội dung: Biết khai thác các tín hiệu nghệ thuật đặc trưng của thơ (từ ngữ, hình ảnh, nhịp điệu, giọng thơ, biện pháp nghệ thuật…) để làm rõ nội dung đoạn thơ: Người cha nhắn nhủ con hãy giữ vững tinh thần, ý chí và nghị lực, tin vào bản thân mình và không ngừng nỗ lực vươn lên.

+ Cha vạch rõ con đường phía trước của con “dài rộng biết bao nhiêu” nhưng điều quan trọng là con phải biết “giữ cây vươn thẳng”, tự giác và nghiêm khắc với bản thân.

+ Các hình ảnh ẩn dụ “Đường con đi dài rộng”, “năm tháng nụ xanh giữ cây vươn thẳng”, ‘Trời xanh chẳng bao giờ lặng” nhằm khẳng định đường đời lắm gian nan, con phải có ý chí, bản lĩnh, không được cúi đầu trước khó khăn, cám dỗ của cuộc đời; Không ai có thể sống thay con, chỉ có con mới quyết định được tương lai cuộc đời của mình.

+ Khổ thơ cuối đặc biệt bởi chỉ có một dòng thơ ngắn kết hợp dấu gạch ngang gợi suy ngẫm về những điều cha dạy mà con cần khắc cốt ghi tâm. Từ láy “đinh ninh” như một lời trao gửi thiêng liêng, nhẹ nhàng mà vô cùng sâu sắc, thấm thía.

* Nội dung:

I. Mở bài

Nêu được vấn đề nghị luận: Làm thế nào dung hòa mong muốn của bản thân và sự kì vọng của cha mẹ

II. Thân bài

1. Giải thích vấn đề

- Mong muốn cá nhân là những điều khao khát thực hiện, những mục tiêu ta đặt ra cho riêng mình.

- Kỳ vọng của cha mẹ là những mong đợi, định hướng mà cha mẹ gửi gắm vào con…

2. Phân tích, chứng minh làm rõ vấn đề

* Thực trạng:

Trong xã hội hiện đại, quan điểm giữa cha mẹ và con cái không có sự đồng nhất khiến việc dung hòa mong muốn cá nhân và kỳ vọng gia đình trở nên khó khăn, nhiều bạn trẻ cảm thấy áp lực, mệt mỏi khi phải sống theo những định hướng của gia đình, không được tự do theo đuổi đam mê.

* Nguyên nhân:

- Sự khác biệt về thế hệ: Cha mẹ thường có quan điểm khác với con cái, dẫn đến sự khác biệt trong cách suy nghĩ, nhìn nhận và đánh giá về cuộc sống, nghề nghiệp, hạnh phúc.

- Thiếu sự thấu hiểu và chia sẻ: Cha mẹ và con cái thường ít có thời gian trò chuyện, tâm sự, chia sẻ những suy nghĩ, cảm xúc của mình khiến cho hai bên chưa hiểu và thông cảm cho nhau…

* Hậu quả: Nếu không được giải quyết, mâu thuẫn giữa mong muốn cá nhân và kỳ vọng gia đình có thể dẫn đến những hậu quả đáng tiếc:

- Mất phương hướng: Các bạn trẻ có thể cảm thấy lạc lõng, không biết mình thực sự muốn gì, nên làm gì.

- Suy giảm động lực: Áp lực từ gia đình có thể khiến các bạn trẻ mất đi động lực phấn đấu, học tập và làm việc.

- Rạn nứt tình cảm: Mâu thuẫn kéo dài có thể khiến tình cảm gia đình bị sứt mẻ, ảnh hưởng đến hạnh phúc của cả cha mẹ và con cái.

* Giải pháp

- Thấu hiểu bản thân và kỳ vọng của gia đình:

+ Nhận thức được đam mê, sở thích, thế mạnh. điểm yếu và mong muốn của mình trong tương lai

+ Tìm hiểu kỳ vọng của gia đình

- Giao tiếp cởi mở và chân thành:

+ Chia sẻ suy nghĩ, cảm xúc của mình với bố mẹ một cách thẳng thắn và tôn trọng.

+ Lắng nghe và thấu hiểu quan điểm của bố mẹ.

- Chứng minh năng lực:

+ Chứng minh năng lực và quyết tâm của mình thông qua hành động.

+ Cam kết với bố mẹ về kết quả học tập và rèn luyện.

- Linh hoạt và sẵn sàng điều chỉnh:

+ Sẵn sàng điều chỉnh kế hoạch và mục tiêu khi cần thiết.

+ Tôn trọng quyết định của cha mẹ

3. Bàn luận, phê phán:

- Phê phán một số người ỷ lại bố mẹ, không có sự nỗ lực phấn đấu, không có sở thích, đam mê, không định hướng tương lai bản thân…

4. Liên hệ bản thân

- Nhận thức…

- Hành động…

III. Kết bài