Văn bản ngữ liệu

TRÁI TIM HOÀN HẢO

Có một chàng thanh niên đứng giữa thị trấn và tuyên bố mình có trái tim đẹp nhất vì chẳng hề có một tì vết hay rạn nứt nào. Đám đông đều đồng ý đó là trái tim đẹp nhất mà họ từng thấy. Bỗng một cụ già xuất hiện và nói: Trái tim của anh không đẹp bằng trái tim tôi! Chàng trai cùng đám đông ngắm nhìn trái tim của cụ. Nó đang đập mạnh mẽ nhưng đầy những vết sẹo. Có những phần của tim đã bị lấy ra và những mảnh tim khác được đắp vào nhưng không vừa khít nên tạo một bề ngoài sần sùi, lởm chởm; có cả những đường rãnh khuyết vào mà không hề có mảnh tim nào trám thay thế. Chàng trai cười nói:

- Chắc là cụ nói đùa! Trái tim của tôi hoàn hảo, còn của cụ chỉ là những mảnh chắp vá đầy sẹo và vết cắt.

- Mỗi vết cắt trong trái tim tôi tượng trưng cho một người mà tôi yêu, không chỉ là những cô gái mà còn là cha mẹ, anh chị, bạn bè... Tôi xé một mẩu tim mình trao cho họ, thường thì họ cũng sẽ trao lại một mẩu tim của họ để tôi đắp vào nơi vừa xé ra. Thế nhưng những mẩu tim chẳng hoàn toàn giống nhau, mẩu tim của cha mẹ trao cho tôi lớn hơn mẩu tôi trao lại họ, ngược lại với mẩu tim của tôi và con cái tôi. Không bằng nhau nên chúng tạo ra những nếp sần sùi mà tôi luôn yêu mến vì chúng nhắc nhở đến tình yêu mà tôi đã chia sẻ. Thỉnh thoảng tôi trao mẩu tim của mình nhưng không hề được nhận lại gì, chúng tạo nên những vết khuyết. Tình yêu đôi lúc chẳng cần sự đền đáp qua lại. Dù những vết khuyết đó thật đau đớn nhưng tôi vẫn luôn hi vọng một ngày nào đó họ sẽ trao lại cho tôi mẩu tim của họ, lấp đầy khoảng trống mà tôi luôn chờ đợi.

Chàng trai đứng yên với giọt nước mắt lăn trên má. Anh bước tới, xé một mẩu từ trái tim hoàn hảo của mình và trao cho cụ già. Cụ già cũng xé một mẩu từ trái tim đầy vết tích của cụ trao cho chàng trai. Chúng vừa nhưng không hoàn toàn khớp nhau, tạo nên một đường lởm chởm trên trái tim chàng trai. Trái tim của anh không còn hoàn hảo nhưng lại đẹp hơn bao giờ hết vì tình yêu từ trái tim của cụ già đã chảy trong tim anh...

          (Dẫn theo http://www.simonhoadalat.com/giaoducgd/SongDep/2013-2014/09 Trai Tim Hoan Hao.htm)

Xác định phương thức biểu đạt chính của văn bản.

- Chủ đề của văn bản trên là: Trái tim con người chỉ có thể đẹp nhất khi đó là trái tim biết yêu thương và san sẻ yêu thương.

- Nhan đề cho văn bản: Trái tim hoàn hảo/ Trái tim đẹp nhất/ Trái tim yêu thương…

Trong đời sống không hẳn lúc nào ước muốn một ngày nào đó họ sẽ trao lại cho tôi mẩu tin của họ, lấp đầy khoảng trống mà tôi luôn chời đợi của cụ già đều trở thành hiện thực. Bởi lẽ, trái tim hoạt động theo cơ chế riêng của nó, không ai có thể ép buộc hay khuyên nhủ, chỉ khi trái tim thấy yêu thương thì nó mới san sẻ.

- Trái tim tượng trưng cho tình yêu thương, sự sẻ chia và gắn kết giữa con người với con người.

- Trái tim cụ đầy vết sẹo, chắp vá, thậm chí khuyết thiếu. Ý nghĩa: mỗi vết sẹo là dấu ấn của tình yêu, sự cho đi, nhận lại và cả những nỗi đau trong tình thương, qua đó thể hiện một trái tim giàu trải nghiệm và nhân ái.

- Từ kiêu hãnh, tự phụ về trái tim hoàn hảo → xúc động, nhận ra giá trị thật sự của tình yêu → biết sẻ chia, dám cho đi một mảnh tim mình để nhận lại yêu thương.

Cụ già tượng trưng cho sự từng trải, nhân hậu. Hình ảnh cụ gợi ra bài học: trái tim từng trải qua yêu thương, cả niềm vui lẫn đau khổ mới thực sự đẹp và đáng quý.

Truyện dùng sự tương phản giữa trái tim chàng trai (hoàn hảo nhưng trống rỗng) và trái tim cụ già (chắp vá, sẹo lồi lõm nhưng chan chứa tình yêu). Sự đối lập này làm nổi bật thông điệp: vẻ đẹp thật sự nằm ở giá trị tinh thần chứ không ở bề ngoài.

Tình yêu thương và sự sẻ chia mới tạo nên một trái tim thật sự đẹp; sống vị tha, biết cho đi và nhận lại làm cuộc đời ý nghĩa hơn.

Em sẽ giống như nhân vật trong truyện: xé một phần tim mình để trao cho cụ, vì em hiểu rằng chỉ khi biết yêu thương, trao đi và nhận lại, trái tim em mới trở nên giàu có và đẹp đẽ thực sự.

Gợi ý:

a. Đảm bảo yêu cầu về hình thức, dung lượng

- Viết đúng hình thức đoạn văn (diễn dịch, quy nạp, móc xích…).

- Đảm bảo dung lượng khoảng 200 chữ.

b. Xác định đúng yêu cầu của đoạn văn: giá trị của tình yêu thương trong cuộc sống.

c. Hệ thống ý

- Giải thích: Tình yêu thương là sự quan tâm, sẻ chia, đồng cảm giữa con người với con người.

- Biểu hiện:

+ Biết chia sẻ niềm vui, nỗi buồn.

+ Sẵn sàng giúp đỡ khi người khác khó khăn.

+ Hy sinh, cống hiến vì hạnh phúc chung.

- Ý nghĩa:

+ Giúp gắn kết con người lại với nhau, tạo nên xã hội nhân văn.

+ Giúp trái tim mỗi người trở nên ấm áp, giàu tình cảm.

+ Tình yêu thương còn là động lực để vượt qua thử thách.

- Liên hệ câu chuyện: Trái tim cụ già trong truyện trở nên đẹp đẽ bởi đã trao và nhận tình yêu thương, còn trái tim chàng trai ban đầu tuy hoàn hảo nhưng rỗng tuếch.

- Bài học: Sống biết cho đi và nhận lại, biết yêu thương chân thành, chúng ta mới cảm nhận được ý nghĩa đích thực của cuộc đời.

d. Chính tả, ngữ pháp: Đảm bảo chuẩn chỉnh, ngữ pháp Tiếng Việt.

e. Sáng tạo: Bố cục rõ ràng, lời văn giàu hình ảnh, cảm xúc.

Đoạn văn tham khảo

Trong cuộc sống, ai cũng mong muốn được hạnh phúc, bình yên, nhưng để có được điều đó thì tình yêu thương là điều không thể thiếu. Tình yêu thương là sự quan tâm, sẻ chia, đồng cảm giữa con người với con người, là khi ta biết mở rộng trái tim để cho đi và đón nhận sự ấm áp từ người khác. Một cái ôm động viên, một lời an ủi hay một hành động nhỏ bé giúp đỡ nhau trong khó khăn cũng đủ để lan tỏa sức mạnh của tình yêu thương. Câu chuyện về chàng trai và cụ già với hai trái tim là một minh chứng sâu sắc: trái tim chàng trai tuy hoàn hảo nhưng trống rỗng vì chưa từng biết sẻ chia, trong khi trái tim cụ già dù đầy vết sẹo, lởm chởm nhưng lại chứa chan yêu thương, bởi mỗi vết sẹo chính là kỉ niệm của sự trao gửi tình cảm. Nhờ biết yêu thương, con người có thể xích lại gần nhau, vượt qua những nỗi đau, khuyết thiếu để sống nhân văn và ý nghĩa hơn. Tình yêu thương còn giúp ta cảm thấy thanh thản trong tâm hồn, giúp cuộc đời thêm tươi đẹp và ấm áp. Giá trị lớn lao ấy nhắc nhở mỗi người hãy học cách sống chan hòa, biết quan tâm và sẻ chia, bởi chỉ có yêu thương, trái tim ta mới thật sự trở nên đẹp đẽ và cuộc đời mới có ý nghĩa đích thực.

Gợi ý:

a. Đảm bảo cấu trúc bài văn biểu cảm

- Học sinh biết tạo lập một bài văn biểu cảm đảm bảo đủ cấu trúc 3 phần: Mở bài, Thân bài, Kết bài.

- Đảm bảo đúng dung lượng khoảng 400 chữ.

b. Xác định đúng vấn đề biểu cảm: một người có tấm lòng nhân hậu.

c. Bài viết có thể triển khai theo nhiều cách khác nhau song cần đảm bảo các ý sau

* Mở bài

- Giới thiệu chung về tấm lòng nhân hậu – một đức tính quý giá trong cuộc sống.

- Dẫn dắt, giới thiệu người mà em muốn viết (ông/bà/cha/mẹ/thầy cô/bạn bè...) là người có tấm lòng nhân hậu.

- Nêu ấn tượng, tình cảm của em đối với người đó.

* Thân bài

- Biểu hiện tấm lòng nhân hậu của người đó

+ Người ấy luôn sống chan hòa, biết quan tâm, giúp đỡ mọi người xung quanh.

+ Thường xuyên chia sẻ, động viên, an ủi người khác trong lúc khó khăn.

+ Có những hành động cụ thể thể hiện nhân hậu: giúp đỡ người nghèo, yêu thương động vật, sẵn sàng tha thứ cho lỗi lầm, sống bao dung và vị tha...

- Những kỉ niệm/ấn tượng sâu sắc của em về tấm lòng nhân hậu ấy

+ Kể lại một câu chuyện hoặc tình huống cụ thể khiến em cảm động, ghi nhớ về lòng nhân hậu của người đó.

+ Tình huống đó đã để lại trong em sự xúc động, ngưỡng mộ và học hỏi.

- Ý nghĩa, tác động đối với em và mọi người

+ Tấm lòng nhân hậu khiến mọi người xung quanh thêm yêu mến, kính trọng.

+ Người ấy như một tấm gương sáng để em noi theo.

+ Bản thân em học được bài học quý giá: biết sống nhân ái, chia sẻ và bao dung hơn với người khác.

* Kết bài

- Bày tỏ tình cảm chân thành, sự kính trọng, biết ơn đối với người có tấm lòng nhân hậu.

- Khẳng định: nhân hậu là một phẩm chất cao đẹp giúp cuộc sống thêm tốt đẹp, gắn kết và tràn đầy yêu thương.

d. Chính tả, ngữ pháp: Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp Tiếng Việt.

e. Sáng tạo: Diễn đạt trong sáng, bài viết thể hiện được sự sáng tạo, độc đáo riêng.

Bài viết tham khảo

Trong cuộc sống, ai cũng mong muốn được sống trong tình yêu thương và sự sẻ chia. Giữa bộn bề những lo toan và đôi khi cả sự vô cảm, tấm lòng nhân hậu của con người càng trở nên quý giá biết bao. Trong những người em từng gặp, em đặc biệt kính trọng và yêu thương mẹ của mình – người phụ nữ không chỉ tần tảo chăm lo cho gia đình mà còn luôn sống với một trái tim nhân hậu, chan chứa yêu thương.

Mẹ em không phải là người có cuộc sống sung túc. Bao năm nay mẹ vẫn miệt mài với công việc đồng áng, khi thì ngoài ruộng, lúc thì trong vườn. Cuộc sống tuy vất vả, nhưng chưa bao giờ em thấy mẹ than vãn một lời. Trái lại, mẹ luôn giữ trên môi nụ cười hiền hậu và trong tim là sự bao dung, nhân từ dành cho mọi người. Chính từ cách sống ấy mà em cảm nhận được tấm lòng nhân hậu của mẹ thật lớn lao.

Mẹ luôn là người biết sẻ chia và giúp đỡ người khác. Có lần, em thấy mẹ gói ghém mấy túi gạo, ít rau trong vườn để đem cho bác hàng xóm neo đơn. Em hỏi: “Sao mẹ không để dành cho nhà mình?”, mẹ chỉ cười bảo: “Nhà mình còn đủ ăn, bác ấy một mình, thiếu thốn hơn, cho đi một chút cũng không mất mát gì.” Lời nói giản dị ấy làm em vô cùng cảm động. Em hiểu rằng nhân hậu chính là khi ta biết nghĩ cho người khác, đặt niềm vui và nỗi lo của họ trong trái tim mình.

Không chỉ với người ngoài, mẹ còn là điểm tựa đầy bao dung cho em trong gia đình. Có những lần em mắc lỗi, làm vỡ chén, điểm kiểm tra không như mong muốn, mẹ không bao giờ mắng mỏ gay gắt. Mẹ nhẹ nhàng phân tích đúng sai, khuyên nhủ em biết sửa chữa và rút kinh nghiệm. Chính sự bao dung, dịu dàng ấy đã khiến em nhận ra lỗi lầm của mình và quyết tâm thay đổi. Em nghĩ, nếu không có tấm lòng nhân hậu, mẹ đã chẳng kiên nhẫn và yêu thương em đến như vậy.

Hình ảnh mẹ trong em luôn gắn với đôi bàn tay gầy guộc, chai sạn nhưng lúc nào cũng sẵn sàng che chở, nâng đỡ. Tấm lòng nhân hậu của mẹ không chỉ dành cho người thân mà còn lan tỏa ra cả xóm làng. Ai cũng yêu mến mẹ bởi sự nhiệt tình, chân thành. Người ta thường bảo: “Tấm lòng nhân hậu là thứ trang sức đẹp nhất của con người.” Với em, mẹ chính là minh chứng rõ ràng nhất cho câu nói ấy.

Từ mẹ, em học được bài học sâu sắc rằng: sống nhân hậu không chỉ làm cho người khác hạnh phúc mà còn khiến chính ta cảm thấy bình yên, nhẹ nhõm. Lòng nhân hậu giống như ngọn lửa nhỏ, khi được lan tỏa sẽ sưởi ấm trái tim của nhiều người, khiến cuộc đời này trở nên ấm áp và đẹp đẽ hơn. Em luôn tự nhủ sẽ cố gắng sống thật tốt, biết yêu thương, sẻ chia và nhân ái với mọi người để xứng đáng là con của mẹ.

Nhân hậu là một phẩm chất giản dị nhưng vô cùng cao quý. Nhờ mẹ, em càng hiểu rõ hơn giá trị ấy trong cuộc sống. Em tự hào vì được làm con của mẹ – người phụ nữ nhân hậu nhất mà em từng biết. Mỗi khi nghĩ đến mẹ, trái tim em lại dâng lên niềm yêu thương, biết ơn vô hạn. Em tin rằng, tấm lòng nhân hậu như của mẹ sẽ mãi là ngọn đèn soi sáng, dẫn dắt em đi trên con đường đời, để em biết sống chân thành, yêu thương và sẻ chia nhiều hơn.