II. Viết (6,0 điểm)

(2,0 điểm) Anh/ chị hãy viết đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ) phân tích 4 câu thơ sau:

Mai chăng bẻ, thương cành ngọc⁽⁵⁾

Trúc nhặt vun, tiếc cháu rồng⁽⁶⁾

Bui một tấc lòng ưu ái⁽⁷⁾ cũ

Đêm ngày cuồn cuộn nước triều đông.

Thể thơ: thất ngôn bát cú Đường luật.

a. Đảm bảo cấu trúc bài văn nghị luận

-Học sinh biết tạo lập một bài văn nghị luận đảm bảo đủ cấu trúc 3 phần: Mở bài, Thân bài, Kết bài. 

b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận

Từ bỏ thói quen học vẹt.

c Triển khai vấn đề nghị luận

- Chia vấn đề nghị luận thành các luận điểm, luận cứ phù hợp, có sức thuyết phục; sử dụng tốt các thao tác lập luận; biết kết hợp giữa nêu lí lẽ và đưa dẫn chứng.

- HS có thể triển khai theo những cách khác nhau, nhưng cần đảm bảo các ý cơ bản sau:

1. Mở bài

- Dẫn dắt: Học tập là quá trình rèn luyện trí tuệ, kỹ năng và nhân cách, đòi hỏi sự hiểu biết thực chất.

- Nêu vấn đề: Tuy nhiên, nhiều học sinh hiện nay vẫn duy trì thói quen học vẹt – chỉ ghi nhớ máy móc mà không hiểu bản chất.

- Khẳng định: Đây là một thói quen tiêu cực cần được từ bỏ để việc học trở nên hiệu quả và bền vững.

2. Thân bài

* Giải thích

- Học vẹt: Cách học chỉ ghi nhớ chữ nghĩa, công thức, dữ kiện mà không hiểu sâu, không biết vận dụng.

- Biểu hiện:

+ Học thuộc lòng nguyên xi sách giáo khoa hoặc tài liệu ôn thi.

+ Không biết giải thích hay áp dụng kiến thức vào tình huống mới.

+ Học trước quên sau, không nắm được ý chính.

* Tác hại của học vẹt

- Kiến thức hời hợt: Chỉ nhớ trong thời gian ngắn, nhanh quên.

- Không vận dụng được: Gặp bài khác lạ thì lúng túng, không giải quyết được.

- Giảm khả năng tư duy: Không rèn luyện phân tích, suy luận, sáng tạo.

- Tạo áp lực và chán nản: Học nhiều nhưng không tiến bộ, dễ mất động lực.

- Ảnh hưởng lâu dài: Ra đời thiếu kỹ năng giải quyết vấn đề, khó thích ứng với công việc.

* Nguyên nhân

- Chương trình học nặng về ghi nhớ, ít rèn kỹ năng vận dụng.

- Áp lực thi cử khiến học sinh chọn cách “học tủ, học thuộc” để đạt điểm nhanh.

- Thiếu phương pháp học tập khoa học.

- Thói quen ngại tìm hiểu sâu, chỉ học đối phó.

* Giải pháp – Thuyết phục từ bỏ thói quen học vẹt

- Thay đổi nhận thức: Hiểu rằng học vẹt không giúp phát triển bản thân và không thể áp dụng lâu dài.

- Áp dụng phương pháp học hiểu:

+ Tóm tắt ý chính bằng sơ đồ tư duy.

+ Đặt câu hỏi “tại sao” và “như thế nào” để hiểu bản chất.

+ Liên hệ kiến thức với thực tế.

- Chia nhỏ thời gian học để ôn tập thường xuyên, tránh “nhồi nhét” trước kỳ thi.

- Thảo luận, làm nhóm để rèn kỹ năng phân tích và phản biện.

- Tự kiểm tra bằng cách giải bài tập vận dụng, thay vì chỉ đọc lại lý thuyết.

3. Kết bài

- Khẳng định: Học vẹt là “cái bẫy” khiến người học tưởng mình giỏi nhưng thực chất không vững kiến thức.

- Lời kêu gọi: Mỗi học sinh hãy chủ động thay đổi cách học, hướng đến học hiểu – học để biết, để làm, để chung sống.

- Mở rộng: Khi bỏ được thói quen học vẹt, chúng ta sẽ có hành trang vững chắc để bước vào đời.

d. Chính tả, ngữ pháp

Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp Tiếng Việt

e. Sáng tạo

- Bài viết có luận điểm rõ ràng, lập luận thuyết phục, diễn đạt trong sáng, bài viết thể hiện được sự sáng tạo, độc đáo riêng.           

-Chữ viết sạch đẹp, rõ ràng, văn phong lưu loát; không mắc lỗi chính tả, lỗi dùng từ, đặt câu.