I. Đọc hiểu (4,0 điểm)

Đọc ngữ liệu sau và thực hiện các yêu cầu bên dưới:

(1) Trong chuyến thăm này, trái tim tôi thực sự xúc động trước tấm lòng nhân hậu vốn nổi tiếng của người Việt Nam. Qua vô số những người đứng xếp hàng trên các con phố, tươi cười và vẫy tay chào, tôi cảm nhận được tình hữu nghị giữa hai dân tộc. Tối qua, tôi đã đến thăm phố cổ Hà Nội và thưởng thức một vài món ăn đặc sắc của Việt Nam. Tôi đã ăn Bún Chả. Uống một chút bia Hà Nội. Nhưng tôi phải thú thực là đường phố thật đông đúc, cả đời tôi chưa bao giờ thấy có nhiều xe máy đến vậy. Vì vậy tôi chưa thử đi qua đường, nhưng có thể sau này khi có dịp tôi quay trở lại, các bạn có thể chỉ cho tôi cách qua đường.

(2) Tôi không phải là Tổng thống Hoa Kỳ đầu tiên đến Việt Nam trong những năm gần đây. Nhưng tôi là Tổng thống đầu tiên, cũng giống nhiều bạn ở đây, đã trưởng thành sau cuộc chiến giữa hai nước chúng ta. Khi những lực lượng cuối cùng của Hoa Kỳ rời khỏi Việt Nam, tôi mới tròn 13 tuổi. Do vậy lần đầu tiên tôi trực tiếp biết đến Việt Nam và tiếp xúc với người Việt Nam là khi tôi lớn lên ở Hawaii, với cộng đồng người Mỹ gốc Việt đầy tự hào ở đó.

(3) (…)Chúng tôi đã thấy những tiến bộ của Việt Nam qua những tòa tháp cao chọc trời và những tòa nhà cao tầng ở Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh, qua những trung tâm mua sắm và khu đô thị mới. Chúng tôi đã thấy những tiến bộ như vậy qua những vệ tinh mà Việt Nam đưa vào không gian và qua một thế hệ mới đang được kết nối trực tuyến, khởi nghiệp và điều hành những doanh nghiệp mới. Chúng tôi đã thấy những tiến bộ như vậy qua hàng chục triệu người Việt Nam kết nối trên Facebook và Instagram. Và các bạn không chỉ đăng những tấm ảnh selfies – mặc dù tôi được biết các bạn rất hay chụp như thế – cho đến giờ có rất nhiều bạn đã mời tôi cùng chụp selfies. Các bạn còn nói lên tiếng nói của mình về những vấn đề mà các bạn quan tâm, như bảo vệ cây cổ thụ ở Hà Nội.

(4) Chính sự năng động như vậy đã đem lại những bước tiến thực sự trong cuộc sống của người dân. Ở đây, ở Việt Nam, các bạn đã giảm mạnh tỷ lệ nghèo đói cùng cực, nâng mức thu nhập của các hộ gia đình và giúp hàng triệu người vươn lên trở thành tầng lớp trung lưu ngày càng lớn mạnh. Đói nghèo, bệnh tật, tỷ lệ tử vong bà mẹ và trẻ em đều giảm. Số người có nước sạch và điện, số trẻ em trai và trẻ em gái được đến trường, tỷ lệ biết đọc biết viết – tất cả đều tăng lên. Đó là sự tiến bộ vượt bậc. Đó là những thành tựu mà các bạn đã có thể đạt được trong một khoảng thời gian rất ngắn.

(Trích Bài phát biểu của Tổng thống Obama trong chuyến thăm Việt Nam, 2016, https://vn.usembassy.gov/vi/obama-ncc240516/)

(0,5 điểm) Các phương thức biểu đạt nào được sử dụng trong đoạn trích trên?

a. Đảm bảo cấu trúc bài văn nghị luận

-Học sinh biết tạo lập một bài văn nghị luận đảm bảo đủ cấu trúc 3 phần: Mở bài, Thân bài, Kết bài. 

b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận

Viết bài luận về bản thân

c Triển khai vấn đề nghị luận

- Chia vấn đề nghị luận thành các luận điểm, luận cứ phù hợp, có sức thuyết phục; sử dụng tốt các thao tác lập luận; biết kết hợp giữa nêu lí lẽ và đưa dẫn chứng.

- HS có thể triển khai theo những cách khác nhau, nhưng cần đảm bảo các ý cơ bản sau:

1. Mở bài

- Dẫn dắt: Cuộc sống là một hành trình dài mà mỗi người đều đang bước đi để khám phá thế giới và chính bản thân mình.

- Nêu vấn đề: Một trong những câu hỏi quan trọng nhất trong hành trình ấy là: "Tôi là ai?"

- Khẳng định: Trả lời được câu hỏi này giúp ta sống có mục tiêu, hiểu mình và định hướng tương lai rõ ràng.

2. Thân bài

- Giải thích ý nghĩa câu hỏi “Tôi là ai?”

+ Là câu hỏi về bản chất con người: tôi là người như thế nào, có giá trị gì, đang ở đâu trong cuộc sống?

+ Là hành trình tự nhận thức bản thân: điểm mạnh, điểm yếu, tính cách, đam mê, vai trò trong xã hội.

+ Là cách để mỗi người định vị bản thân giữa cuộc sống rộng lớn và nhiều lựa chọn.

- Trả lời: Tôi là ai?

+ Tôi là một con người đang trưởng thành từng ngày, đang học hỏi để hiểu chính mình.

+ Là người mang trong mình ước mơ, khát vọng và cũng có những giới hạn, băn khoăn.

+ Là con của cha mẹ, học sinh/sinh viên/nhân viên…, một cá thể trong xã hội với trách nhiệm và vai trò riêng.

+ Là người đang trên hành trình tìm kiếm ý nghĩa sống, giá trị riêng, đóng góp vào cộng đồng.

- Tầm quan trọng của việc hiểu rõ bản thân

+ Hiểu mình để sống đúng với con người thật, không chạy theo đám đông hay áp lực xã hội.

+ Giúp ta chọn đúng con đường: học tập, nghề nghiệp, các mối quan hệ.

+ Là nền tảng để phát triển bản thân, rèn luyện đạo đức, đạt tới sự trưởng thành.

- Hành trình khám phá bản thân

+ Không dễ trả lời ngay câu hỏi “Tôi là ai?” – đó là quá trình dài cần trải nghiệm, va vấp, học hỏi.

+ Qua học tập, công việc, thất bại và thành công, ta dần nhận ra con người thật của mình.

+ Luôn phải đặt câu hỏi, lắng nghe chính mình và dũng cảm thay đổi khi cần thiết.

3. Kết bài

- Khẳng định: Câu hỏi “Tôi là ai?” không chỉ là một câu hỏi triết lý, mà còn là kim chỉ nam cho mỗi cá nhân trong hành trình sống.

- Bài học: Hãy sống thật với chính mình, không ngừng khám phá và hoàn thiện bản thân để trở thành phiên bản tốt nhất của chính mình.

d. Chính tả, ngữ pháp

Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp Tiếng Việt

e. Sáng tạo

- Bài viết có luận điểm rõ ràng, lập luận thuyết phục, diễn đạt trong sáng, bài viết thể hiện được sự sáng tạo, độc đáo riêng.           

-Chữ viết sạch đẹp, rõ ràng, văn phong lưu loát; không mắc lỗi chính tả, lỗi dùng từ, đặt câu.

* Yêu cầu về hình thức, kĩ năng: Đảm bảo đoạn văn nghị luận có bố cục mạch lạc, sử dụng linh hoạt các kiểu câu và có sự liên kết chặt chẽ giữa các câu, các ý trong đoạn văn. Có cách diễn đạt trong sáng độc đáo, thể hiện những suy nghĩ, kiến giải mới mẻ về vấn đề nghị luận.

Yêu cầu về kiến thức: 

Học sinh có thể triển khai theo nhiều cách, nhưng cần giới thiệu được vấn đề cần bàn luận, nêu rõ lí do và quan điểm của bản thân, hệ thống luận điểm chặt chẽ, lập luận thuyết phục, sử dụng dẫn chứng thuyết phục.

Sau đây là một hướng gợi ý: 

- Giải thích

+ Trách nhiệm của thế hệ trẻ hôm nay: Giữ gìn độc lập và xây dựng nước nhà mạnh mẽ.

+ Ý thức học tập và rèn luyện bản thân.

+ Cống hiến và giúp ích cho quê hương.

- Phân tích

+ Nỗ lực học tập và phát triển bản thân.

+ Tích cực tham gia hoạt động công ích và tình nguyện.

+ Tinh thần tập thể và tư tưởng lợi ích chung.

+ Ý nghĩa của trách nhiệm:

+ Đóng góp vào sự đoàn kết quốc gia.

+ Vượt qua cá nhân để tạo điều kiện tốt hơn cho cộng đồng.

+ Xây dựng cuộc sống cá nhân và quốc gia tốt đẹp hơn.

- Liên hệ bản thân: Ví dụ cá nhân: Học sinh cần học tập tốt, tuân thủ lời dạy của gia đình và giáo viên, thể hiện lòng yêu thương và giúp đỡ người khác.

- Phản đề: Xã hội cần chỉ trích những người không có nhận thức đúng đắn về trách nhiệm đối với đất nước và chỉ quan tâm đến lợi ích cá nhân.