I. Đọc hiểu (4,0 điểm)

Đọc ngữ liệu sau và thực hiện các yêu cầu bên dưới:

Nhà tâm lí học Angela Lee Duckworth đã bỏ ra nhiều năm tìm hiểu về chìa khoá để thành công. Sau thời gian nghiên cứu, bà chỉ ra rằng: Điều cơ bản làm nên thành công của con người là sự bền bỉ. Bà nói: “Bền bỉ là sự đam mê, tính kiên trì cho những mục tiêu dài hạn. Bền bỉ là có khả năng chịu đựng khó khăn. Bền bỉ là tập trung vào tương lai của mình một cách liên tục, không phải tính theo tuần, theo tháng mà là năm. Bền bỉ là làm việc thật chăm chỉ để biến tương lai thành hiện thực. Bền bỉ là việc sống một cuộc đời như thể nó là một cuộc chạy marathon, chứ không phải là một cuộc đua nước rút”. Không phải chỉ số IQ, không phải ngoại hình, hay sức mạnh thể chất, hay kỹ năng xã hội. Sự bền bỉ là yếu tố quyết định để thành công.

Sân vườn nhà tôi có bày những cái ghế đá, trên một trong những cái ghế ấy có khắc dòng chữ: “Cây kiên nhẫn đắng chát nhưng quả nó rất ngọt.” Nếu không có những giờ ngồi kiên trì từ ngày này qua ngày khác trong phòng suốt nhiều năm liền của những con người bền bỉ cống hiến như thế, chúng ta đã không có Hesman, One Piece, Sherlock Holmes, Tarzan, Doraemon. Không có sự bền bỉ, sẽ không có bất cứ thứ gì vĩ đại được sinh ra trên đời. Bóng đèn điện, định luật bảo toàn năng lượng, thuyết tương đối, máy bay và nhiều phát minh khác. Nếu không có những giờ kiên tâm hy sinh thầm lặng hay nhẫn nại làm việc của con người, nhân loại sẽ tổn thất biết bao.

Hôm trước một anh bạn gửi cho tôi câu danh ngôn: “Những người đứng đầu trên thế giới đều là những người bình thường với ý chí phi thường.” Nên ta làm gì không quan trọng. Quan trọng là ta có làm cho đến khi ra được kết quả mong muốn hay không. Người ta thường nhấn mạnh tới việc sống phải có ước mơ, hoài bão nhưng theo tôi cái khó là kiên trì từng ngày vươn tới nó.

(Trích Tuổi trẻ đáng giá bao nhiêu - Rosie Nguyễn, NXB Nhã Nam, 2017)

(0,5 điểm) Chỉ ra vấn đề nghị luận của đoạn trích?

* Yêu cầu về hình thức, kĩ năng: Đảm bảo đoạn văn nghị luận có bố cục mạch lạc, sử dụng linh hoạt các kiểu câu và có sự liên kết chặt chẽ giữa các câu, các ý trong đoạn văn. Có cách diễn đạt trong sáng độc đáo, thể hiện những suy nghĩ, kiến giải mới mẻ về vấn đề nghị luận.

Yêu cầu về kiến thức: 

Học sinh có thể triển khai theo nhiều cách, nhưng cần giới thiệu được vấn đề cần bàn luận, nêu rõ lí do và quan điểm của bản thân, hệ thống luận điểm chặt chẽ, lập luận thuyết phục, sử dụng dẫn chứng thuyết phục.

Sau đây là một hướng gợi ý: 

- Giải thích khái niệm:

+ Kỷ luật là sự tuân thủ những nguyên tắc, quy định đặt ra trong học tập, làm việc và sinh hoạt.

+ Cũng có thể hiểu là ý thức tự giác, rèn luyện bản thân trong khuôn khổ nhất định.

- Vai trò của kỷ luật:

+ Giúp con người sống có trách nhiệm, đúng mực và hiệu quả.

+ Là nền tảng để phát triển bản thân: kiên trì, đúng giờ, kiểm soát hành vi.

+ Góp phần giữ gìn trật tự, kỷ cương trong tập thể, xã hội.

+ Là yếu tố quan trọng trong thành công cá nhân và sự phát triển cộng đồng.

- Dẫn chứng:

+ Học sinh có kỷ luật sẽ học tập tốt, đạt kết quả cao.

+ Người lao động tuân thủ kỷ luật sẽ tạo được niềm tin và tiến bộ trong công việc.

- Phản đề: Thiếu kỷ luật dễ dẫn đến lười biếng, hỗn loạn, thất bại trong học tập và cuộc sống.

a. Đảm bảo cấu trúc bài văn nghị luận

-Học sinh biết tạo lập một bài văn nghị luận đảm bảo đủ cấu trúc 3 phần: Mở bài, Thân bài, Kết bài. 

b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận

Viết bài luận về bản thân

c Triển khai vấn đề nghị luận

- Chia vấn đề nghị luận thành các luận điểm, luận cứ phù hợp, có sức thuyết phục; sử dụng tốt các thao tác lập luận; biết kết hợp giữa nêu lí lẽ và đưa dẫn chứng.

- HS có thể triển khai theo những cách khác nhau, nhưng cần đảm bảo các ý cơ bản sau:

1. Mở bài

- Giới thiệu chung về bản thân:

+ Họ tên, năm sinh, nơi ở, ngành học/ngành dự định theo đuổi.

+ Định hướng rõ ràng và nghiêm túc với con đường học tập hiện tại.

- Giới thiệu lý do viết bài luận: Mong muốn được xét cấp học bổng để hỗ trợ quá trình học tập và phát triển bản thân.

2. Thân bài

* Giới thiệu chi tiết về bản thân

- Tính cách nổi bật: cầu tiến, trung thực, trách nhiệm, siêng năng…

- Thành tích học tập hoặc hoạt động tiêu biểu: điểm số, giải thưởng, nghiên cứu, hoạt động ngoại khóa, công tác xã hội…

* Mục tiêu học tập và định hướng tương lai

- Mục tiêu ngắn hạn: hoàn thành chương trình học với kết quả tốt, phát triển kỹ năng mềm.

- Mục tiêu dài hạn: trở thành người có chuyên môn cao, đóng góp cho ngành nghề, quê hương hoặc cộng đồng.

- Dự định cụ thể: học lên cao, làm vsiệc trong lĩnh vực chuyên môn, đi du học, nghiên cứu…

* Hoàn cảnh cá nhân (nếu có)

- Gia đình khó khăn, bệnh tật, mất người thân, thiếu điều kiện học tập…

- Những trở ngại đã vượt qua để tiếp tục học tập và vươn lên.

- Thể hiện sự nỗ lực không ngừng, không đầu hàng nghịch cảnh.

* Lý do xứng đáng nhận học bổng

- Có thái độ học tập nghiêm túc, luôn cố gắng vươn lên.

- Đạt kết quả học tập tốt hoặc có tiềm năng phát triển.

- Có ý thức trách nhiệm, muốn đóng góp lại cho cộng đồng.

- Học bổng sẽ là động lực lớn và là sự hỗ trợ thiết thực giúp tiếp tục học tập, rèn luyện.

* Cam kết học tập và cống hiến

- Hứa sẽ sử dụng học bổng đúng mục đích.

- Cam kết luôn giữ vững tinh thần cầu tiến, không ngừng học hỏi.

- Sẵn sàng tham gia hoạt động xã hội, chia sẻ cơ hội với người khác trong tương lai.

3. Kết bài

- Khẳng định lại mong muốn được nhận học bổng.

- Thể hiện lòng biết ơn và quyết tâm vượt khó, phấn đấu học tập tốt, trở thành người có ích cho xã hội.

d. Chính tả, ngữ pháp

Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp Tiếng Việt

e. Sáng tạo

- Bài viết có luận điểm rõ ràng, lập luận thuyết phục, diễn đạt trong sáng, bài viết thể hiện được sự sáng tạo, độc đáo riêng.           

-Chữ viết sạch đẹp, rõ ràng, văn phong lưu loát; không mắc lỗi chính tả, lỗi dùng từ, đặt câu.