II. Viết (2,0 điểm)

(2,0 điểm) Anh/ chị hãy viết đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ) bàn về vai trò của lòng hiếu thảo của mỗi người.

Số chữ trong các dòng thơ không bằng nhau là dấu hiệu để xác định thể thơ tự do.

a. Đảm bảo cấu trúc bài văn nghị luận

-Học sinh biết tạo lập một bài văn nghị luận đảm bảo đủ cấu trúc 3 phần: Mở bài, Thân bài, Kết bài. 

b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận

Phân tích hình ảnh người bà trong bài thơ Tháng năm của bà

c Triển khai vấn đề nghị luận

- Chia vấn đề nghị luận thành các luận điểm, luận cứ phù hợp, có sức thuyết phục; sử dụng tốt các thao tác lập luận; biết kết hợp giữa nêu lí lẽ và đưa dẫn chứng.

- HS có thể triển khai theo những cách khác nhau, nhưng cần đảm bảo các ý cơ bản sau:

1. Mở bài

- Giới thiệu khái quát về bài thơ “Tháng năm của bà” của Bình Nguyên Trang.

- Nêu vấn đề nghị luận: hình ảnh người bà hiện lên với vẻ đẹp tảo tần, hy sinh, gắn bó với ruộng đồng quê hương.

2. Thân bài

- Khái quát nội dung bài thơ

+ Bài thơ là những hồi ức đầy xúc động của người cháu về người bà.

+ Không gian và thời gian được tái hiện qua hình ảnh cánh đồng, mùa gặt, đàn chim ngói, tháng năm… gắn liền với hình bóng người bà.

- Hình ảnh người bà gắn liền với đồng ruộng và lao động

+ Bà gắn bó cả cuộc đời với cánh đồng: "bà ngoại trồng lúa", "ba tháng nhọc nhằn", "lưng bà còng bông lúa trĩu như nhau".

+ Những vất vả hiện lên chân thực: “hoa cỏ may đan chéo bàn chân bà tứa máu”, “mồ hôi xuống như mưa”.

⟶ Gợi hình ảnh người bà tảo tần, lao động không ngơi nghỉ, vì cuộc sống gia đình và vì tương lai con cháu.

- Hình ảnh người bà đại diện cho vẻ đẹp người phụ nữ Việt Nam truyền thống

+ Một đời quanh quẩn nơi “mái đình bến nước”, không mưu cầu danh vọng.

+ Lặng lẽ hi sinh, chịu thương chịu khó, giàu tình yêu thương và gắn bó với làng quê.

⟶ Biểu tượng cho thế hệ phụ nữ Việt Nam xưa: thầm lặng nhưng bền bỉ và giàu đức hy sinh.

- Tình cảm của người cháu đối với bà

+ Hồi tưởng về những kỉ niệm tuổi thơ bên bà.

+ Nỗi day dứt, tiếc nuối khi không thể cùng bà “đi gặt, phơi giúp bà hạt giống”.

⟶ Gợi sự biết ơn, yêu thương và mong muốn được đền đáp công lao của bà.

3. Kết bài

- Khẳng định vẻ đẹp giản dị nhưng sâu sắc của hình ảnh người bà trong bài thơ.

- Bài thơ là lời tri ân thầm lặng đến những người bà, người mẹ Việt Nam tảo tần.

- Gợi nhắc thế hệ trẻ trân trọng gia đình, quê hương và những giá trị truyền thống.

d. Chính tả, ngữ pháp

Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp Tiếng Việt

e. Sáng tạo

- Bài viết có luận điểm rõ ràng, lập luận thuyết phục, diễn đạt trong sáng, bài viết thể hiện được sự sáng tạo, độc đáo riêng.           

-Chữ viết sạch đẹp, rõ ràng, văn phong lưu loát; không mắc lỗi chính tả, lỗi dùng từ, đặt câu.