II. Viết (2,0 điểm)

(2,0 điểm) Từ nội dung văn bản, anh/ chị có suy nghĩ gì về tầm quan trọng của thái độ sống tích cực của con người trong cuộc sống. Hãy trình bày bằng một đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ).

Thể thơ: tự do.

a. Đảm bảo cấu trúc bài văn nghị luận

-Học sinh biết tạo lập một bài văn nghị luận đảm bảo đủ cấu trúc 3 phần: Mở bài, Thân bài, Kết bài. 

b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận

Phân tích, đánh giá nét đặc sắc về nội dung, nghệ thuật của bài thơ Những sự vật còn sống

c Triển khai vấn đề nghị luận

- Chia vấn đề nghị luận thành các luận điểm, luận cứ phù hợp, có sức thuyết phục; sử dụng tốt các thao tác lập luận; biết kết hợp giữa nêu lí lẽ và đưa dẫn chứng.

- HS có thể triển khai theo những cách khác nhau, nhưng cần đảm bảo các ý cơ bản sau:

1. Mở bài

- Giới thiệu tác giả Xuân Quỳnh: là một trong những nhà thơ tiêu biểu của nền thơ ca hiện đại Việt Nam, với giọng thơ nữ tính, giàu cảm xúc, thấm đượm tình người và khát vọng sống.

- Giới thiệu bài thơ “Những sự vật còn sống” được sáng tác trong bối cảnh chiến tranh, thể hiện sâu sắc quan niệm về sự sống, nỗi đau và nghị lực vượt lên mất mát.

- Dẫn dắt vào vấn đề: Phân tích, đánh giá những nét đặc sắc về nội dung và nghệ thuật của bài thơ.

2. Thân bài

* Phân tích nội dung

- Khắc họa hiện thực mất mát, đổ vỡ do chiến tranh

+ Những hình ảnh như “sà lan chìm”, “giàn mướp đổ”, “gạch vỡ”, “đi trên gạch vỡ”… gợi ra khung cảnh hoang tàn, tan tác.

+ Không có sự bi lụy mà là một cái nhìn lặng lẽ, chấp nhận hiện thực khốc liệt.

- Khẳng định sức sống mãnh liệt của sự vật bình dị

+ Cánh buồm, hoa mướp, rau sam, cây mào gà – những hình ảnh đời thường vẫn tồn tại sau bom đạn, thể hiện sức sống bền bỉ, âm thầm.

+ Sự sống vẫn hiện diện nơi những điều nhỏ bé – như một lời khẳng định về niềm tin và hy vọng.

- Quan niệm sống tích cực và nhân văn

+ “Người chết sẽ chẳng bằng lòng nếu chúng tôi quá đau thương” – nhấn mạnh trách nhiệm của người sống là tiếp tục sống và dựng xây.

+ “Chúng tôi sống thay cho người đã chết” – lời nhắn gửi giàu tính nhân văn, vừa như lời tri ân vừa thể hiện khát vọng sống có ý nghĩa hơn.

* Phân tích nghệ thuật

- Hình ảnh gần gũi, giàu sức gợi

+ Sử dụng những hình ảnh đời thường (cánh buồm, hoa mướp, rau sam, cây mào gà…) để nói về sự sống và nghị lực.

+ Hình ảnh đối lập giữa tan hoang và sự sống tạo ấn tượng sâu sắc.

- Giọng điệu bình thản mà mạnh mẽ: không bi lụy, than vãn mà lặng lẽ, kiên cường, thể hiện thái độ sống bản lĩnh trước mất mát.

- Biện pháp tu từ đặc sắc

+ So sánh (“cánh buồm trôi như một sự vô tình”) tạo chiều sâu suy tưởng.

+ Ẩn dụ, nhân hóa (“hoa mướp vàng để dựng giàn mướp dậy”, “rau sam chua cho đất biết đất đang còn”) thể hiện triết lí sâu sắc về sự sống.

3. Kết bài

- Khẳng định giá trị nội dung: Bài thơ thể hiện sâu sắc quan niệm sống nhân văn, tinh thần lạc quan, nghị lực vượt qua mất mát của con người trong chiến tranh.

- Khẳng định giá trị nghệ thuật: Ngôn ngữ cô đọng, hình ảnh gần gũi, giọng điệu bình thản giàu sức gợi.

- Đánh giá chung: “Những sự vật còn sống” không chỉ là một bài thơ viết về chiến tranh, mà còn là lời nhắc nhở về giá trị của sự sống, về thái độ sống tích cực giữa những mất mát đau thương.

d. Chính tả, ngữ pháp

Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp Tiếng Việt

e. Sáng tạo

- Bài viết có luận điểm rõ ràng, lập luận thuyết phục, diễn đạt trong sáng, bài viết thể hiện được sự sáng tạo, độc đáo riêng.           

-Chữ viết sạch đẹp, rõ ràng, văn phong lưu loát; không mắc lỗi chính tả, lỗi dùng từ, đặt câu.