Anh/ chị hãy viết một bài văn nghị luận (khoảng 600 chữ) phân tích đoạn đối thoại giữa thầy Triết và ông Giuốc-đanh để làm rõ giá trị hiện thực và giá trị nhân văn của văn bản Trưởng giả học làm sang (Mô-li-e).

Gợi ý:

- Đảm bảo yêu cầu về hình thức, dung lượng

+ Viết đúng hình thức bài văn đầy đủ ba phần Mở bài, Thân bài, Kết bài.

+ Đảm bảo dung lượng khoảng 600 chữ.

- Phân tích đoạn đối thoại giữa thầy Triết và ông Giuốc-đanh để làm rõ giá trị hiện thực và giá trị nhân văn của văn bản Trưởng giả học làm sang (Mô-li-e)

- Lựa chọn được các thao tác lập luận phù hợp; kết hợp nhuần nhuyễn lí lẽ và dẫn chứng; trình bày được hệ thống ý phù hợp theo bố cục ba phần của bài văn nghị luận. Có thể triển khai theo hướng:

* Mở bài:

- Giới thiệu tác giả Mô-li-e: nhà soạn kịch lớn của Pháp thế kỉ XVII, được mệnh danh là “vua hài kịch”.

- Giới thiệu tác phẩm Trưởng giả học làm sang: một trong những vở hài kịch tiêu biểu, phê phán sâu sắc thói trưởng giả học đòi.

- Nêu vấn đề nghị luận: Đoạn đối thoại giữa thầy Triết và ông Giuốc-đanh bộc lộ tiếng cười trào phúng, qua đó thể hiện giá trị hiện thực và nhân văn.

* Thân bài:

a. Khái quát đoạn trích

- Hoàn cảnh: Ông Giuốc-đanh – một trưởng giả giàu có, ham học làm sang, thuê thầy về dạy đủ thứ môn.

- Nội dung đối thoại: Thầy Triết lần lượt giới thiệu các môn học (logic, luân lí, cách vật học), ông Giuốc-đanh đều bác bỏ, cuối cùng chỉ chọn học chính tả.

b. Phân tích đoạn đối thoại

- Ông Giuốc-đanh:

+ Ngốc nghếch: không hiểu gì về tri thức hàn lâm, chỉ tự hào biết đọc viết.

+ Hợm hĩnh, háo danh: thích khoe học thức, muốn thành “bác học” để làm sang.

+ Thực chất rỗng tuếch: chê bai logic, luân lí, cách vật học vì thấy khó, nhưng lại tán đồng học chính tả.

- Thầy Triết:

+ Tỏ ra uyên bác, dùng nhiều thuật ngữ hàn lâm.

+ Thực chất cũng chỉ biết lợi dụng trò giàu có, phô trương để lấy tiền.

- Đối thoại: tạo ra sự đối lập giữa uyên bác giả tạo – ngu dốt hợm hĩnh, tạo tiếng cười hài hước, châm biếm.

c. Giá trị hiện thực

- Phơi bày chân dung một lớp người trưởng giả giàu có nhưng dốt nát, thích chạy theo danh vọng, đua đòi quý tộc.

- Lên án căn bệnh học đòi, sính hình thức, học để khoe mẽ chứ không học thực chất.

- Vạch trần sự nửa vời, giả tạo của những “ông thầy” bất tài, lợi dụng lòng háo danh để kiếm lợi.

d. Giá trị nhân văn

- Khẳng định vai trò của tri thức chân chính: học phải gắn với thực chất, giúp con người hoàn thiện nhân cách.

- Tiếng cười giúp con người tự soi lại mình, hướng đến lối sống giản dị, chân thật.

- Tinh thần nhân văn của Mô-li-e: phê phán để cảnh tỉnh, từ đó đề cao khát vọng hướng tới tri thức đích thực và lối sống nhân bản.

* Kết bài:

- Khẳng định lại: Đoạn đối thoại giữa thầy Triết và ông Giuốc-đanh là điểm nhấn đặc sắc, thể hiện nghệ thuật trào phúng bậc thầy của Mô-li-e.

- Nhấn mạnh: Giá trị hiện thực và nhân văn của văn bản không chỉ đúng với xã hội Pháp thế kỉ XVII mà còn còn nguyên giá trị đến ngày nay.

- Liên hệ: Bài học cho con người hiện đại – cần khiêm tốn học hỏi, học để phát triển bản thân chứ không chạy theo hình thức và hão danh.

Bài viết tham khảo

Mô-li-e là nhà viết kịch vĩ đại của Pháp thế kỉ XVII, được mệnh danh là “ông vua hài kịch” bởi tài năng tạo nên tiếng cười trào phúng sâu cay mà thấm đẫm ý nghĩa xã hội. Trong số những tác phẩm nổi bật của ông, Trưởng giả học làm sang là vở kịch đặc sắc, phê phán thói trưởng giả học đòi, hợm hĩnh, đồng thời nêu cao giá trị chân thực của tri thức và nhân phẩm. Đặc biệt, đoạn đối thoại giữa thầy Triết và ông Giuốc-đanh đã khắc họa rõ nét giá trị hiện thực và nhân văn ấy.

Đoạn trích diễn ra khi ông Giuốc-đanh – một trưởng giả giàu có nhưng ngu dốt – thuê nhiều thầy về dạy mình để mong làm sang. Trong cuộc đối thoại với thầy Triết, ông lần lượt bác bỏ các môn học như logic, luân lí, cách vật học chỉ vì thấy khó hiểu, không hợp ý. Trái lại, ông chỉ hứng thú với việc học chính tả, tự hào khoe rằng mình đã biết đọc và viết. Qua đó, tiếng cười được bật ra đầy chua chát.

Ở nhân vật ông Giuốc-đanh, Mô-li-e phác họa chân dung một kẻ ngốc nghếch, hợm hĩnh và rỗng tuếch. Giàu có nhưng không có trí tuệ, ông lại nuôi ảo vọng trở thành người trí thức, quý phái. Điều đáng nói là ông không thật sự khao khát học tập để hiểu biết, mà học chỉ để làm sang, để khoe khoang. Cái hào hứng của ông trước “nghệ thuật chính tả” đối lập với sự thờ ơ, xem thường logic, luân lí hay cách vật học đã phơi bày bản chất tầm thường, nông cạn. Nhân vật thầy Triết cũng không kém phần lố bịch. Dù tỏ ra uyên bác với những khái niệm cao siêu, ông thực chất chỉ là kẻ lợi dụng trò giàu có nhưng ngu dốt để thu tiền. Sự đối lập giữa hai nhân vật tạo nên tình huống kịch trào phúng, vừa hài hước vừa sâu cay.

Từ đó, ta thấy nổi bật giá trị hiện thực của tác phẩm. Mô-li-e đã phơi bày một hiện tượng xã hội phổ biến ở châu Âu thế kỉ XVII: tầng lớp trưởng giả mới nổi, giàu tiền của nhưng dốt nát, đua đòi lối sống quý tộc. Thói học đòi, sính hình thức, học để khoe mẽ chứ không vì tri thức chân chính bị lột tả rõ ràng. Đồng thời, vở kịch cũng vạch trần sự giả dối, cơ hội của một số “thầy giáo” lợi dụng sự ngu dốt và hợm hĩnh của kẻ khác để kiếm sống.

Bên cạnh đó, tác phẩm còn chứa đựng giá trị nhân văn sâu sắc. Qua tiếng cười châm biếm, Mô-li-e gửi gắm thông điệp: tri thức chỉ có ý nghĩa khi nó thực sự gắn liền với đời sống và làm giàu cho nhân cách con người. Học không phải để làm sang mà để hoàn thiện bản thân, sống có ích và tử tế. Tiếng cười ấy, tuy chua chát, nhưng không phải để hạ nhục mà để cảnh tỉnh, giúp con người nhận ra sai lầm để sống đúng đắn hơn. Tinh thần nhân văn ấy vẫn còn nguyên giá trị đến hôm nay, khi xã hội hiện đại vẫn còn tình trạng học để lấy bằng cấp, học vì hình thức hơn là học vì tri thức thật sự.

Tóm lại, đoạn đối thoại giữa thầy Triết và ông Giuốc-đanh trong Trưởng giả học làm sang là minh chứng cho tài năng trào phúng của Mô-li-e. Với tiếng cười hóm hỉnh mà sâu cay, ông đã dựng lên bức tranh hiện thực phê phán mạnh mẽ thói trưởng giả học đòi, đồng thời khẳng định giá trị nhân văn: tri thức phải chân chính, học tập phải gắn liền với sự trưởng thành của nhân cách. Bài học ấy nhắc nhở chúng ta hôm nay cần khiêm tốn học hỏi, coi trọng tri thức thật sự, tránh xa thói hợm hĩnh và giả dối trong học tập cũng như trong đời sống.