Văn bản ngữ liệu

TIẾNG GỌI TỪ VÌ SAO XA

Xâm nhập vào bầu khí quyển của hành tinh này và tận mắt chứng kiến cảnh vật trên mặt đất phía dưới chân, Mikako nhẹ nhõm vô cùng.

Đôi mắt cô tràn ngập một màu xanh nhung nhớ.

Hành tinh Agartha được bao phủ bởi bạt ngàn cây cỏ. Từ lúc lên căn cứ Mặt trăng, cô phải sống cuộc sống như bị giam lỏng, khắp không gian, nơi nơi đều là sắc kim loại chán ngắt. Ngay cả khi đặt chân đến những hành tinh lớn trong hệ Mặt trời và vệ tinh của chúng, cô cũng chưa bao giờ cảm nhận được sự sống. Hơn một năm trời phải chịu đựng môi trường cằn cỗi, giờ được chìm trong không gian xanh mát của Agartha, cô thấy mình như đang hồi sinh.

Những đám mây trắng muốt như bông đang trôi lững lờ, nhìn qua chúng, cô thấp thoáng thấy đồng cỏ non và những cánh rừng bạt ngàn. Độ cao càng giảm, cảnh vật trên hành tinh này càng trở nên rõ ràng hơn. Nơi đây có núi, có đồi, có thung lũng, có các dòng sông và ánh sáng phản chiếu xuống mặt nước hồ lấp lánh.

Toàn bộ năm mươi Tracer từ từ hạ xuống, tới độ cao 1000 mét thì bắt đầu tản ra bốn phía. Cảnh tượng giống hệt một tán ô đang xòe rộng.

Nhóm năm Tracer, trong đó có Tracer của Mikako phụ trách khu vực khá gần. Cô liền điều khiển Tracer bay thẳng đến đó. Toàn đội đang bay rất thấp, có thể dễ dàng nghe thấy tiếng động cơ. Cảnh tượng vô cùng sống động. Mikako cảm tưởng mình là người đầu tiên phát hiện ra sự tồn tại của một hành tinh đầy sự sống ngoài Trái đất, được chạm vào và thưởng thức quang cảnh này.

(Shinkai Makoto- Ooba Waku, Trích “Tiếng gọi từ vì sao xa”, NXB Kim Đồng, 2015)

Tracer: một thiết bị hoặc phương pháp giúp định vị hoặc theo dõi sự chuyển động của một đối tượng nào đó.

Văn bản trên thuộc thể loại gì? Hãy nêu đặc điểm thể loại thể hiện trong đoạn trích.

Văn bản được kể theo ngôi thứ ba, tập trung khắc họa hành động, cảm xúc của nhân vật Mikako. Ngôi kể này giúp câu chuyện khách quan, tạo độ bao quát, đồng thời vẫn làm nổi bật trải nghiệm khám phá đầy xúc cảm của nhân vật chính.

Không gian là vũ trụ bao la và hành tinh Agartha – một thế giới mới lạ, tràn đầy sức sống xanh mát. Đây là không gian tưởng tượng nhưng được mô tả chi tiết (rừng, thung lũng, sông hồ…), gợi ra sự đối lập với sự khô cằn, lạnh lẽo của căn cứ Mặt trăng.

Thời gian mang tính hiện tại của hành trình khám phá: từ lúc Mikako cùng đội Tracer xâm nhập bầu khí quyển Agartha đến khi hạ dần độ cao. Thời gian gắn với nhịp bay, nhịp hạ cánh, tạo cảm giác hồi hộp, chân thực của chuyến thám hiểm.

Chi tiết Tracer – thiết bị bay định vị và quan sát là điểm đặc sắc. Nó vừa mang tính công nghệ hiện đại, vừa là sản phẩm tưởng tượng của tác giả, góp phần làm tăng tính thuyết phục cho bối cảnh viễn tưởng.

Mikako xúc động, nhẹ nhõm, như được hồi sinh. Sau thời gian dài sống trong không gian lạnh lẽo, vô hồn, cô khao khát sự sống và tràn đầy niềm vui khi tận mắt thấy màu xanh, núi đồi, sông hồ của hành tinh mới.

Mikako là người nhạy cảm, yêu thiên nhiên, khát khao sự sống và cái đẹp. Cô không chỉ là một nhà thám hiểm vũ trụ mà còn là con người giàu tình cảm, biết rung động trước vẻ đẹp kỳ vĩ của hành tinh mới.

Hình ảnh so sánh này mô tả cảnh những Tracer tản ra khi hạ thấp độ cao, vừa gợi hình cụ thể, vừa tạo vẻ đẹp mềm mại, ấn tượng cho khung cảnh kĩ thuật. Qua đó, tác giả cho thấy trí tưởng tượng phong phú kết hợp với sự quan sát khoa học.

Đoạn trích gợi thông điệp về khát vọng khám phá vũ trụ của con người, niềm khao khát tìm thấy sự sống mới và trân trọng vẻ đẹp thiên nhiên. Đồng thời, nó nhắc nhở con người biết nâng niu, giữ gìn sự sống vốn quý.

Con người cần có ước mơ, khát vọng vươn tới những chân trời mới, dám khám phá và trải nghiệm. Đồng thời phải biết trân trọng sự sống và thiên nhiên ngay cả khi nó hiện diện gần gũi trên Trái Đất, bởi sự sống là điều vô giá.

a. Đảm bảo yêu cầu về hình thức, dung lượng

- Viết đúng hình thức đoạn văn (diễn dịch, quy nạp, móc xích…).

- Đảm bảo dung lượng khoảng 200 chữ.

b. Xác định đúng yêu cầu của đoạn văn: cảm nhận của em về nhân vật “tôi” (người con) qua những suy nghĩ và hành động của nhân vật khi quan sát và tìm hiểu về công việc phi hành của bố.

c. Hệ thống ý

- Giải thích:

+ Thiên nhiên trong lành giúp con người thư giãn, khỏe mạnh, sống tích cực hơn.

+ Ngược lại, môi trường ô nhiễm khiến con người căng thẳng, bệnh tật.

- Biện pháp:

+ Trồng nhiều cây xanh, giữ gìn vệ sinh nơi công cộng.

+ Hạn chế rác thải nhựa, tiết kiệm điện, nước.

+ Tham gia các hoạt động bảo vệ môi trường (dọn rác, tuyên truyền…).

+ Xây dựng lối sống xanh từ những việc nhỏ hằng ngày.

- Ý nghĩa: góp phần bảo vệ trái đất, đồng thời nuôi dưỡng tâm hồn con người.

d. Chính tả, ngữ pháp: Đảm bảo chuẩn chỉnh, ngữ pháp Tiếng Việt.

e. Sáng tạo: Bố cục rõ ràng, lời văn giàu hình ảnh, cảm xúc.

Đoạn văn tham khảo

Trải nghiệm của Mikako trong văn bản cho thấy môi trường sống có ảnh hưởng trực tiếp đến tâm trạng và sức khỏe con người. Khi phải sống trong không gian chật hẹp, toàn sắc kim loại, Mikako cảm thấy mệt mỏi, tù túng; nhưng khi được đặt chân lên hành tinh Agartha xanh mát, cô như được hồi sinh. Điều đó nhắc nhở chúng ta rằng thiên nhiên trong lành không chỉ đem lại nguồn sống cho con người mà còn nuôi dưỡng tinh thần, giúp chúng ta thêm yêu đời, lạc quan. Để bảo vệ thiên nhiên và tạo ra một không gian sống lành mạnh, mỗi người cần bắt đầu từ những hành động nhỏ bé: trồng thêm cây xanh, giữ gìn vệ sinh nơi ở và nơi công cộng, hạn chế rác thải nhựa, sử dụng tiết kiệm nguồn điện, nước. Bên cạnh đó, chúng ta nên tích cực tham gia các hoạt động cộng đồng như dọn rác, tuyên truyền bảo vệ môi trường, lan tỏa lối sống xanh. Khi môi trường được gìn giữ, cuộc sống của con người sẽ trong lành và hạnh phúc hơn. Mỗi hành động bảo vệ thiên nhiên hôm nay chính là góp phần xây dựng một tương lai bền vững cho mai sau.

a. Đảm bảo cấu trúc bài văn tự sự

- Học sinh biết tạo lập một bài văn tự sự đảm bảo đủ cấu trúc 3 phần: Mở bài, Thân bài, Kết bài.

- Đảm bảo đúng dung lượng khoảng 400 chữ.

b. Xác định đúng yêu cầu của đề bài: kể lại một sự việc có thật liên quan đến nhân vật hoặc sự kiện lịch sử mà em biết.

c. Bài viết có thể triển khai theo nhiều cách khác nhau song cần đảm bảo các ý sau

* Mở bài

- Giới thiệu sơ lược về sự việc lịch sử hoặc nhân vật lịch sử sẽ kể.

- Nêu lí do em chọn kể sự việc này (ví dụ: để học hỏi tinh thần dũng cảm, lòng yêu nước, sự sáng tạo…).

* Thân bài

- Hoàn cảnh, bối cảnh của sự việc

+ Thời gian, địa điểm diễn ra sự việc.

+ Hoàn cảnh xã hội, tình hình đất nước hoặc môi trường xung quanh.

- Diễn biến sự việc

+ Nhân vật chính thực hiện hành động gì?

+ Các bước tiến hành, tình huống xảy ra, khó khăn và thử thách gặp phải.

+ Phản ứng của nhân vật hoặc người xung quanh.

+ Các chi tiết nổi bật, cảm xúc, thái độ của nhân vật trong quá trình sự việc diễn ra.

- Kết quả, hậu quả

+ Sự việc kết thúc ra sao?

+ Tác động của sự việc đối với cá nhân, cộng đồng hoặc lịch sử.

* Kết bài

- Nêu cảm nghĩ, bài học rút ra từ sự việc.

- Liên hệ tới ý nghĩa, tầm quan trọng của sự việc trong cuộc sống hiện nay.

d. Chính tả, ngữ pháp: Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp Tiếng Việt.

e. Sáng tạo: Diễn đạt trong sáng, bài viết thể hiện được sự sáng tạo, độc đáo riêng.

Bài viết tham khảo

Trong dòng chảy hào hùng của lịch sử dân tộc Việt Nam, có biết bao tấm gương sáng ngời về lòng yêu nước, sự dũng cảm và đức hi sinh. Một trong những người con ưu tú ấy là chị Võ Thị Sáu – nữ liệt sĩ trẻ tuổi nhất thời kháng chiến chống thực dân Pháp. Câu chuyện về chị không chỉ là trang sử bi tráng mà còn là khúc ca bất tử về tinh thần kiên trung, trở thành nguồn cảm hứng cho bao thế hệ sau này.

Chị Võ Thị Sáu sinh năm 1933 tại vùng đất Đất Đỏ, tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu. Tuổi thơ của chị gắn liền với ruộng đồng và làng quê nghèo khó nhưng chan chứa tình yêu quê hương. Từ nhỏ, Sáu đã chứng kiến cảnh giặc Pháp giày xéo quê hương, bắn giết đồng bào, bắt bớ cha anh. Nỗi đau và sự căm thù giặc đã sớm nuôi dưỡng trong chị tinh thần quật khởi. Mới 14 tuổi, chị đã tham gia vào đội thiếu niên làm liên lạc cho lực lượng cách mạng ở địa phương.

Trong một lần thực hiện nhiệm vụ, chị Võ Thị Sáu đã dũng cảm ném lựu đạn vào toán lính Pháp và tên cai, khiến nhiều kẻ thù khiếp sợ. Tuy nhiên, trong một trận chiến khác, chị không may bị giặc bắt khi tuổi đời còn rất trẻ. Chúng giam giữ và tra tấn chị vô cùng dã man, hòng moi thông tin về lực lượng kháng chiến. Nhưng trước mọi đòn roi và sự đe dọa, chị vẫn một mực giữ vững tinh thần, quyết không hé răng khai báo. Sự kiên cường ấy khiến cả kẻ thù cũng phải kính nể.

Khi biết mình sẽ bị đưa ra pháp trường xử bắn, chị Võ Thị Sáu không hề run sợ. Ngày 23 tháng 1 năm 1952, tại Côn Đảo, cô gái mười bảy tuổi hiên ngang bước đi trong bộ áo dài trắng. Người con gái ấy vẫn nở nụ cười, đôi mắt sáng quật cường, miệng hát vang bài ca cách mạng. Trước loạt đạn kẻ thù, chị vẫn hô to những lời cuối cùng: “Đả đảo thực dân Pháp! Việt Nam độc lập muôn năm!”. Hình ảnh chị Võ Thị Sáu ngã xuống giữa pháp trường đã trở thành biểu tượng bất tử, là minh chứng hùng hồn cho sức mạnh của lòng yêu nước và khát vọng tự do.

Câu chuyện về chị Võ Thị Sáu khiến em vô cùng xúc động và tự hào. Ở tuổi mười bảy – độ tuổi học sinh ngày nay vẫn đang ngồi trên ghế nhà trường, chị đã dám đứng lên đấu tranh, sẵn sàng hi sinh cả tuổi xuân và mạng sống của mình cho Tổ quốc. Chị để lại tấm gương sáng về lòng dũng cảm, tinh thần bất khuất và tình yêu quê hương tha thiết.

Ngày nay, đất nước đã hòa bình, thế hệ trẻ chúng em không phải đối diện với bom đạn, tù đày như chị Võ Thị Sáu. Nhưng câu chuyện về chị vẫn nhắc nhở mỗi người phải biết sống có lý tưởng, có trách nhiệm, trân trọng hòa bình, không ngừng học tập, rèn luyện để góp phần xây dựng đất nước giàu đẹp. Bảo vệ từng hàng cây, ngọn cỏ, giữ gìn truyền thống, nỗ lực vươn lên trong học tập và lao động – đó là cách chúng ta tiếp nối và tri ân những hi sinh anh dũng của thế hệ cha anh.

Chị Võ Thị Sáu đã đi vào lịch sử như một bản hùng ca bất diệt. Dù thời gian có trôi qua bao lâu, hình ảnh người nữ anh hùng tuổi mười bảy vẫn còn sống mãi trong lòng dân tộc, là ngọn lửa thắp sáng niềm tin, là lời nhắc nhở về trách nhiệm của thế hệ hôm nay và mai sau đối với Tổ quốc.