NGƯỜI CHẠY CHỐN CUỐI CÙNG

Cuộc đua ma ra tông hàng năm ở thành phố tôi thường diễn ra vào mùa hè. Nhiệm vụ của tôi là ngồi trong xe cứu thương, theo sau các vận động viên, phòng khi có ai đó cần được chăm sóc y tế. Anh tài xế và tôi ngồi trong xe, phía sau hàng trăm con người, chờ tiếng súng lệnh vang lên.

Khi đoàn người tăng tốc, nhóm chạy đầu tiên vượt lên trước. Chính lúc đó hình ảnh một người phụ nữ đập vào mắt tôi. Tôi biết mình vừa nhận diện được “người chạy cuối cùng”. Bàn chân chị ấy cứ chụm vào mà đầu gối cứ đưa ra. Đôi chân tật nguyền của chị tưởng chừng như không thể nào bước đi được, chứ đừng nói là chạy.

Nhìn chị chật vật đặt bàn chân này lên trước bàn chân kia mà lòng tôi tự dưng thở giùm cho chị, rồi reo hò cổ động cho chị tiến lên. Tôi nửa muốn cho chị dừng lại nửa cầu mong chị tiếp tục. Người phụ nữ vẫn kiên trì tiến tới, quả quyết vượt qua những mét đường cuối cùng.

Vạch đích hiện ra, tiếng người la ó ầm ĩ hai bên đường. Chị chầm chậm tiến tới, băng qua, giật đứt hai đầu sợi dây cho nó bay phấp phới sau lưng tựa như đôi cánh.

Kể từ hôm đó, mỗi khi gặp phải tình huống quá khó khăn tưởng như không thể làm được, tôi lại nghĩ đến “người chạy cuối cùng”. Liền sau đó mọi việc trở nên nhẹ nhàng đối với tôi.

(Theo Người chạy chốn cuối cùng - Theo John Ruskin)

Xác định phương thức biểu đạt chính của văn bản.

Mùa hè.

Chăm sóc y tế cho vận động viên. Nhân vật “tôi” ngồi trong xe cứu thương theo sau đoàn vận động viên để sẵn sàng chăm sóc y tế khi cần, không tham gia chạy hay cổ vũ.

Là một người phụ nữ có đôi chân tật nguyền. “Bàn chân chị ấy cứ chụm vào mà đầu gối cứ đưa ra. Đôi chân tật nguyền của chị tưởng chừng như không thể nào bước đi được.”

Đánh dấu từ ngữ được hiểu theo nghĩa đặc biệt.

Nhẫn nại. “Kiên trì” chỉ sự bền bỉ, nhẫn nại trong hành động, phù hợp với nghĩa của từ “nhẫn nại”.

Có 1 câu ghép: Vạch đích hiện ra, tiếng người la ó ầm ĩ hai bên đường.

Ca ngợi người phụ nữ có đôi chân tật nguyền có nghị lực và ý chí đã giành chiến thắng trong cuộc thi chạy. Văn bản nhấn mạnh nghị lực phi thường, kiên trì vượt qua khó khăn của người phụ nữ, không chỉ hoàn thành cuộc đua mà còn truyền cảm hứng cho người kể và người đọc.

Tác giả nghĩ đến người phụ nữ có đôi chân tật nguyền đã chiến thắng cuộc thi.

Bài học rút ra là cần phải quyết tâm vượt qua mọi khó khăn để chiến thắng bản thân, có như vậy mọi công việc sẽ đạt kết quả tốt đẹp.

Gợi ý:

a. Đảm bảo yêu cầu về hình thức, dung lượng

- Viết đúng hình thức đoạn văn (diễn dịch, quy nạp, móc xích…).

- Đảm bảo dung lượng khoảng 200 chữ.

b. Xác định đúng yêu cầu của đoạn văn: nghị lực, ý chí kiên cường của “người chạy cuối cùng”.

c. Hệ thống ý

- Giải thích, phân tích:

+ “Người chạy cuối cùng” là người phụ nữ có đôi chân tật nguyền, phải rất chật vật mới tiến về đích.

+ Ý chí và nghị lực của chị thể hiện qua việc không bỏ cuộc, kiên trì vượt qua từng mét đường cuối cùng.

+ Hình ảnh chị băng qua vạch đích, giật đứt hai đầu dây như đôi cánh, biểu tượng cho sự tự do và chiến thắng của tinh thần.

- Bàn luận:

+ Nghị lực, kiên trì giúp con người vượt qua khó khăn tưởng chừng không thể.

+ Người đọc có thể rút ra bài học về lòng kiên cường, quyết tâm trong học tập, lao động và cuộc sống.

- Cảm nghĩ, liên hệ:

+ Hình ảnh người chạy cuối cùng truyền cảm hứng về ý chí vượt lên số phận.

+ Mỗi người nên học cách kiên trì, dám đối diện khó khăn và tin vào khả năng của bản thân.

d. Chính tả, ngữ pháp: Đảm bảo chuẩn chỉnh, ngữ pháp Tiếng Việt.

e. Sáng tạo: Bố cục rõ ràng, lời văn giàu hình ảnh, cảm xúc.

Đoạn văn tham khảo

Cuộc sống luôn đặt con người trước những thử thách, đòi hỏi mỗi người phải có nghị lực và ý chí kiên cường để vượt qua. Trong văn bản Người chạy cuối cùng của John Ruskin, hình ảnh người phụ nữ với đôi chân tật nguyền đã khiến người đọc phải thán phục. Chị chật vật từng bước, kiên trì tiến về đích, bất chấp sự khó khăn tưởng chừng không thể vượt qua. Từng chuyển động của chị đều toát lên sức mạnh nội tâm, thể hiện ý chí quyết tâm không chịu đầu hàng số phận. Hình ảnh chị giật đứt hai đầu dây sau khi vượt vạch đích như đôi cánh tự do chính là minh chứng cho chiến thắng của tinh thần con người trước nghịch cảnh. Ý chí và nghị lực ấy không chỉ giúp chị hoàn thành cuộc đua mà còn truyền cảm hứng cho những ai chứng kiến. Qua đó, chúng ta nhận thấy rằng kiên trì và quyết tâm là những phẩm chất cần thiết để con người vượt qua thử thách trong học tập, công việc và cuộc sống. Mỗi người đều có thể rút ra bài học rằng, dù hoàn cảnh khó khăn đến đâu, chỉ cần tin vào khả năng của bản thân và không bỏ cuộc, chúng ta sẽ tìm thấy con đường để vươn tới thành công. Hình ảnh người chạy cuối cùng như một tấm gương sáng, nhắc nhở mỗi người về sức mạnh tinh thần và nghị lực vượt khó trong cuộc sống hàng ngày.

Gợi ý:

a. Đảm bảo cấu trúc bài văn nghị luận

- Học sinh biết tạo lập một bài văn nghị luận đảm bảo đủ cấu trúc 3 phần: Mở bài, Thân bài, Kết bài.

- Đảm bảo đúng dung lượng khoảng 400 chữ.

b. Xác định đúng vấn đề nghị luận: ý nghĩa của việc học lịch sử đối với học sinh.

c. Bài viết có thể triển khai theo nhiều cách khác nhau song cần đảm bảo các ý sau

* Mở bài

- Dẫn dắt: Lịch sử là kho tàng tri thức quý giá của mỗi dân tộc, ghi lại những sự kiện, con người, văn hóa và truyền thống của tổ tiên.

- Giới thiệu vấn đề: Hiểu biết về lịch sử và truyền thống dân tộc không chỉ giúp học sinh thêm yêu quê hương, đất nước mà còn định hình nhân cách và ý thức trách nhiệm của mỗi người.

* Thân bài

- Giải thích

+ Học lịch sử là tìm hiểu về những sự kiện, con người, cuộc kháng chiến, công lao và truyền thống của dân tộc.

+ Việc học giúp học sinh nhận thức được quá khứ, giá trị văn hóa và tinh thần dân tộc.

- Bàn luận

+ Về tình cảm: Hiểu lịch sử giúp học sinh yêu quê hương, tự hào về truyền thống và có trách nhiệm gìn giữ, phát triển đất nước.

+ Về giáo dục: Lịch sử cung cấp những bài học về đạo đức, tinh thần vượt khó, ý chí kiên cường, từ đó hình thành nhân cách và lối sống cho học sinh.

+ Về kỹ năng và tư duy: Học lịch sử giúp học sinh rèn luyện tư duy phân tích, tổng hợp, đánh giá sự kiện, so sánh quá khứ với hiện tại để rút ra bài học.

- Phản đề

+ Nếu học sinh không quan tâm đến lịch sử, họ sẽ thiếu kiến thức về cội nguồn, dễ bị mất định hướng và thiếu ý thức trách nhiệm với cộng đồng, xã hội.

+ Một số người có thể thành công mà không học lịch sử nhiều, nhưng sẽ khó hiểu sâu sắc về văn hóa, con người và giá trị truyền thống của dân tộc.

- Liên hệ thực tiễn

+ Việc học lịch sử giúp học sinh nhận ra những tấm gương anh hùng, những bài học đấu tranh, lao động, sáng tạo của tổ tiên.

+ Thông qua các hoạt động giáo dục lịch sử, tham quan di tích, bảo tàng, học sinh thêm gắn bó và yêu mến quê hương.

* Kết bài

- Khẳng định vai trò quan trọng của việc học lịch sử đối với việc hình thành nhân cách, tình cảm và ý thức trách nhiệm của học sinh.

- Kêu gọi học sinh tích cực học tập, tìm hiểu lịch sử để thêm yêu quê hương, đất nước và tự tin bước vào đời.

d. Chính tả, ngữ pháp: Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp Tiếng Việt.

e. Sáng tạo: Diễn đạt trong sáng, bài viết thể hiện được sự sáng tạo, độc đáo riêng. 

Bài viết tham khảo

Trong cuộc sống, mỗi người đều có một cội nguồn, một gốc rễ để nhận biết bản thân và thế giới xung quanh. Lịch sử chính là chiếc cầu nối giữa quá khứ và hiện tại, giúp con người nhìn lại những gì đã xảy ra và rút ra bài học cho tương lai. Hiểu biết về lịch sử và truyền thống dân tộc không chỉ giúp học sinh nhận thức sâu sắc về quê hương mà còn hình thành nhân cách, nuôi dưỡng tình cảm và trách nhiệm với xã hội. Việc học lịch sử vì thế đóng vai trò thiết yếu trong giáo dục và phát triển toàn diện của mỗi học sinh.

Học lịch sử là cơ hội để học sinh biết về cội nguồn và truyền thống của dân tộc. Qua các sự kiện, câu chuyện về những con người kiên cường, sáng tạo hay những phong tục, giá trị văn hóa đặc sắc, học sinh cảm nhận được nỗ lực, hy sinh và tinh thần vượt khó của các thế hệ đi trước. Điều này giúp các em thấy mình là một phần của cộng đồng, từ đó hình thành ý thức trách nhiệm và tình cảm gắn bó với quê hương. Không chỉ là ghi nhớ các mốc thời gian hay sự kiện, việc tìm hiểu lịch sử còn giúp học sinh trân trọng giá trị lao động, tôn trọng đạo đức và nhận thức rõ hơn về vai trò của bản thân trong xã hội.

Học lịch sử còn có tác dụng rèn luyện nhân cách và lối sống. Những câu chuyện về lòng dũng cảm, tinh thần đoàn kết và ý chí kiên cường giúp học sinh học cách đối mặt với thử thách và đánh giá đúng sai trong đời sống. Các bài học từ quá khứ còn hướng dẫn các em cách ứng xử phù hợp, hình thành thói quen suy nghĩ cẩn trọng và tư duy đạo đức. Kiến thức lịch sử trở thành cơ sở để học sinh rèn luyện thái độ sống tích cực, biết yêu thương và tôn trọng mọi người xung quanh.

Việc nghiên cứu lịch sử cũng giúp học sinh phát triển kỹ năng tư duy logic và phân tích. Khi so sánh hiện tại với quá khứ, đánh giá nguyên nhân và hệ quả của các sự kiện, các em học được cách tổng hợp thông tin, đưa ra nhận định hợp lý và nhìn nhận vấn đề đa chiều. Kỹ năng này không chỉ phục vụ học tập mà còn chuẩn bị hành trang để đối mặt với những quyết định trong cuộc sống. Lịch sử trở thành phương tiện giúp các em tự tin hơn, hiểu rõ hơn về xã hội và con người xung quanh.

Nếu học sinh không quan tâm đến lịch sử, họ dễ mất kết nối với cội nguồn, thiếu định hướng và ý thức trách nhiệm. Việc coi nhẹ truyền thống và những bài học của tổ tiên có thể dẫn đến nhận thức lệch lạc, ảnh hưởng xấu đến nhân cách và hành vi. Dù một số người vẫn có thể thành công mà không quan tâm nhiều đến lịch sử, họ sẽ khó hiểu sâu sắc về xã hội và con người, dễ mắc phải những sai lầm không đáng có, và thiếu sự định hướng cho bản thân trong nhiều tình huống.

Những ví dụ trong thực tiễn cho thấy vai trò thiết yếu của lịch sử. Học sinh hiểu và trân trọng truyền thống thường có thái độ học tập nghiêm túc, tinh thần trách nhiệm với cộng đồng và ý thức giữ gìn văn hóa, môi trường sống xung quanh. Tham quan di tích, bảo tàng, tham gia các lễ kỷ niệm hay tìm hiểu câu chuyện về anh hùng, nhân vật nổi tiếng giúp các em thêm tự tin, biết phấn đấu và phát triển toàn diện. Sự gắn bó với lịch sử còn tạo nguồn cảm hứng để học sinh vượt qua khó khăn và thử thách trong cuộc sống.

Gia đình, nhà trường và xã hội đều đóng vai trò quan trọng trong việc giáo dục lịch sử. Gia đình truyền đạt câu chuyện dân gian và giá trị truyền thống; nhà trường cung cấp kiến thức hệ thống và phương pháp phân tích; xã hội tạo điều kiện qua các hoạt động văn hóa và phương tiện truyền thông. Khi các yếu tố này kết hợp, học sinh không chỉ học kiến thức một cách lý thuyết mà còn cảm nhận được tinh thần dân tộc, hình thành niềm tự hào và trách nhiệm với cộng đồng.

Việc học lịch sử mang lại nhiều lợi ích đa dạng. Học sinh biết yêu quê hương, tôn trọng truyền thống, phát triển kỹ năng sống và hình thành nhân cách. Những trải nghiệm từ quá khứ trở thành hành trang quý giá, giúp các em tự tin bước vào tương lai, biết trân trọng giá trị lao động, ý chí kiên cường và tinh thần nhân văn. Hiểu biết về lịch sử chính là ngọn đèn soi sáng lối đi, giúp mỗi học sinh trưởng thành và sống có trách nhiệm, đồng thời tạo động lực phát triển bản thân và đóng góp tích cực cho xã hội.