LƯU BÚT HỒNG

Tóc con gái đợi ngày hè đến

Nghiêng nửa vai để thấy môi hồng

Rủ nhau ngồi trắng hết bờ sông

Và chép tặng những lời hoa cỏ.

 

Ai cũng hái theo cành phượng đỏ

Để hoá trang nhân vật của mình

Chín mười năm ngồi ghế học sinh

Giờ lưu bút, viết sao cho hết!

 

Nước mắt ai để dành trang viết

Chờ thả dòng mực tím bâng khuâng

Nắng chiều hè rưng rức bên sông

Quên nhuộm tím áo dài bè bạn

 

Chưa bao giờ bọn mình hò hẹn

Để rồi cùng đưa mắt nhìn nhau!

Ai viết xong trước, hãy chiêm bao

Cho lưu bút lắng hồn mực tím.

 

Ai còn cầm viết và bịn rịn

Xin trao mình một nửa môi cười

Còn nửa kia... mai mốt xa xôi

Đành gói nửa vầng trăng thương nhớ...

(Nguồn: thivien.net)

Bài thơ trên được viết theo thể thơ nào?

Thể thơ: biểu cảm

Bài thơ miêu tả khoảnh khắc viết lưu bút cuối năm của học sinh, thể hiện tình bạn, tình cảm học trò trong sáng, cùng nỗi bâng khuâng, lưu luyến khi sắp chia xa bạn bè và mái trường.

 “Nước mắt ai để dành trang viết”, “Chưa bao giờ bọn mình hò hẹn / Để rồi cùng đưa mắt nhìn nhau!”, “Còn nửa kia… mai mốt xa xôi / Đành gói nửa vầng trăng thương nhớ…”.

Lưu bút: Những lời kỉ niệm, tâm sự hoặc chúc mừng được viết để lại khi chia tay.

Trong bài thơ, “cành phượng đỏ” gắn với việc học sinh hái hoa để hoá trang nhân vật của mình, thể hiện không khí sinh động, vui tươi của tuổi học trò và những kỷ niệm cuối năm đầy màu sắc, đáng nhớ.

- Thể hiện sự ngập ngừng, luyến lưu, gợi cảm giác chưa trọn vẹn, dang dở của tình cảm học trò.

- Tạo nhịp nghỉ, cho độc giả cảm nhận được nỗi bâng khuâng, tiếc nuối khi phải chia xa bạn bè và mái trường.

- Biện pháp tu từ: Nhân hóa: chiều hè rưng rức

- Tác dụng:

+ Gợi khung cảnh mùa hè cuối cấp đầy cảm xúc, vừa tươi sáng vừa bùi ngùi.

+ Làm nổi bật tâm trạng lưu luyến, bâng khuâng của các bạn học sinh khi viết lưu bút.

- Cảm xúc của nhân vật trữ tình trong bài thơ: Bâng khuâng, lưu luyến, bịn rịn, nuối tiếc.

- Những từ ngữ, hình ảnh thể hiện cảm xúc đó: Nước mắt, bâng khuâng, rưng rức, lắng hồn mực tím, bịn rịn, thương nhớ,…

Ca ngợi tình bạn, tình yêu học trò trong sáng, gợi nhớ những kỷ niệm tuổi học trò, khuyến khích trân trọng những khoảnh khắc đẹp và lưu giữ cảm xúc chân thành.

Gợi ý:

a. Đảm bảo yêu cầu về hình thức, dung lượng

- Viết đúng hình thức đoạn văn (diễn dịch, quy nạp, móc xích…).

- Đảm bảo dung lượng khoảng 200 chữ.

b. Xác định đúng yêu cầu của đoạn văn: chia sẻ về dòng lưu bút trước lúc chia tay.

c. Hệ thống ý

- Nhớ lại kỷ niệm đẹp cùng bạn: cùng học, chơi, cùng nhau vượt khó.

- Thể hiện sự biết ơn và trân trọng tình bạn: những lần bạn giúp đỡ, động viên.

- Chia sẻ cảm xúc trước lúc chia tay: tiếc nuối, nhớ nhung, hy vọng giữ liên lạc.

- Có thể dùng hình ảnh sinh động, gợi cảm xúc: “nụ cười bạn”, “những buổi trưa hè bên nhau”, “câu chuyện trong lớp”.

d. Chính tả, ngữ pháp: Đảm bảo chuẩn chỉnh, ngữ pháp Tiếng Việt.

e. Sáng tạo: Bố cục rõ ràng, lời văn giàu hình ảnh, cảm xúc.

Đoạn văn tham khảo

Mình không biết bắt đầu từ đâu khi ngồi viết những dòng lưu bút này, vì trong lòng đầy bâng khuâng, lưu luyến. Bao năm học cùng nhau, từ những ngày đầu bỡ ngỡ đến khi quen thuộc mọi ngóc ngách lớp học, mình luôn cảm thấy may mắn khi có cậu bên cạnh. Nhớ những buổi trưa hè nắng rực, chúng ta cùng ngồi trò chuyện, cười đùa, cùng nhau vượt qua những bài kiểm tra khó nhằn. Nhớ nụ cười tươi, những câu nói động viên, những lần cậu giúp mình vượt qua những khó khăn tưởng chừng không thể. Giờ đây, trước lúc chia tay, mình chỉ muốn nhắn gửi rằng cảm ơn cậu vì tất cả, và dù mai này mỗi đứa một nơi, mong tình bạn của chúng ta vẫn bền chặt như những ngày tháng ấy. Chúc cậu luôn mạnh khỏe, học tập tốt, và hạnh phúc trong mọi bước đường sắp tới. Mình sẽ giữ gìn từng kỷ niệm, từng tiếng cười, từng câu chuyện, như những ngôi sao sáng soi rọi cho tuổi học trò của chúng ta.

Gợi ý:

a. Đảm bảo cấu trúc bài văn nghị luận

- Học sinh biết tạo lập một bài văn nghị luận đảm bảo đủ cấu trúc 3 phần: Mở bài, Thân bài, Kết bài.

- Đảm bảo đúng dung lượng khoảng 400 chữ.

b. Xác định đúng vấn đề nghị luận: vai trò của tình bạn và cách xây dựng, duy trì tình bạn đẹp trong cuộc sống hiện nay.

c. Bài viết có thể triển khai theo nhiều cách khác nhau song cần đảm bảo các ý sau

* Mở bài

- Giới thiệu vấn đề: Tình bạn là một phần quan trọng trong đời sống mỗi con người.

- Dẫn dắt: Vì vậy, việc xây dựng và duy trì tình bạn đẹp trong cuộc sống hiện nay là cần thiết.

* Thân bài

- Giải thích về tình bạn

+ Tình bạn là mối quan hệ gắn bó, thân thiết giữa những người cùng tuổi hoặc cùng chí hướng.

+ Bạn tốt là người luôn quan tâm, chia sẻ, đồng hành và giúp ta hoàn thiện bản thân.

+ Tình bạn không chỉ là niềm vui mà còn là sự hỗ trợ tinh thần, là nơi rèn luyện đạo đức và nhân cách.

- Vai trò của tình bạn

+ Về mặt tinh thần:

•       Chia sẻ niềm vui, nỗi buồn, giảm căng thẳng, cảm giác cô đơn.

•       Hỗ trợ, khích lệ nhau trong học tập, công việc và cuộc sống.

+ Về mặt đạo đức, nhân cách:

•       Rèn luyện nhân cách: yêu thương, tôn trọng, trung thực.

•       Học cách cảm thông, tha thứ, chia sẻ trách nhiệm.

- Cách xây dựng và duy trì tình bạn đẹp

+ Chân thành, trung thực: luôn nói sự thật, tôn trọng nhau.

+ Biết chia sẻ và lắng nghe: cùng nhau chia sẻ niềm vui, khó khăn; sẵn sàng giúp đỡ khi bạn gặp khó khăn.

+ Tôn trọng sự khác biệt: chấp nhận tính cách, quan điểm riêng của bạn bè.

+ Tránh bạn xấu, ảnh hưởng tiêu cực: lựa chọn mối quan hệ tích cực, không tham gia hành vi sai trái.

- Liên hệ thực tế

+ Ví dụ về tình bạn đẹp: bạn cùng học tập, bạn giúp đỡ lúc khó khăn, đồng nghiệp hỗ trợ nhau trong công việc.

+ Tác hại của tình bạn xấu: ảnh hưởng tiêu cực đến tư duy, hành vi, thời gian và cuộc sống của bản thân.

* Kết bài

- Khẳng định lại ý nghĩa, vai trò quan trọng của tình bạn trong đời sống.

- Kêu gọi mọi người hãy trân trọng, xây dựng và gìn giữ tình bạn đẹp, chân thành – giá trị quý báu của cuộc sống.

d. Chính tả, ngữ pháp: Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp Tiếng Việt.

e. Sáng tạo: Diễn đạt trong sáng, bài viết thể hiện được sự sáng tạo, độc đáo riêng.

Bài viết tham khảo

Có những mối quan hệ trong cuộc sống khiến con người ta cảm thấy ấm áp, an toàn và trân trọng từng khoảnh khắc bên nhau. Trong số đó, tình bạn là một phần không thể thiếu. Tình bạn không chỉ là những tiếng cười cùng nhau, những phút giây chia sẻ bí mật, mà còn là người đồng hành giúp ta vượt qua khó khăn, thử thách. Việc hiểu rõ vai trò của tình bạn và biết cách xây dựng, duy trì những mối quan hệ bạn bè đẹp là điều rất quan trọng trong cuộc sống hiện nay.

Tình bạn là mối quan hệ gắn bó giữa những người cùng tuổi, cùng chí hướng hoặc cùng sở thích. Một người bạn tốt là người luôn quan tâm, chia sẻ và đồng hành cùng ta trong mọi hoàn cảnh. Tình bạn không chỉ mang lại niềm vui tinh thần mà còn giúp con người rèn luyện phẩm chất, đạo đức và nhân cách. Khi ta gặp khó khăn, một lời động viên từ bạn bè sẽ khiến nỗi buồn vơi đi, áp lực giảm bớt, còn khi ta thành công, một người bạn chân thành sẽ chung niềm vui và khích lệ ta tiến bước.

Vai trò của tình bạn trong đời sống rất rõ rệt. Về mặt tinh thần, bạn bè giúp chúng ta chia sẻ niềm vui, nỗi buồn, giảm căng thẳng và cảm giác cô đơn. Một học sinh gặp áp lực trong học tập sẽ cảm thấy nhẹ nhõm hơn khi được bạn cùng lớp lắng nghe, chia sẻ và động viên. Trong công việc, những đồng nghiệp thân thiết có thể hỗ trợ nhau vượt qua những thử thách khó khăn. Về mặt nhân cách, tình bạn giúp con người học cách tôn trọng, trung thực, biết yêu thương và cảm thông. Giao tiếp với bạn bè cũng là cách rèn luyện khả năng lắng nghe, chia sẻ trách nhiệm và tha thứ khi cần.

Để xây dựng tình bạn đẹp, mỗi người cần sự chân thành và trung thực. Một tình bạn dựa trên sự giả dối hoặc lợi dụng sẽ khó bền vững. Biết chia sẻ và lắng nghe là yếu tố quan trọng, giúp bạn bè cảm thấy an toàn và được tôn trọng. Tôn trọng sự khác biệt cũng cần thiết, bởi mỗi người có cá tính, quan điểm riêng; chấp nhận điều này sẽ làm tình bạn sâu sắc hơn. Đồng thời, mỗi người nên tránh những mối quan hệ tiêu cực, biết lựa chọn bạn tốt để bảo vệ bản thân và giữ gìn giá trị tích cực của tình bạn.

Trong thực tế, có rất nhiều ví dụ về tình bạn đẹp. Học sinh cùng nhau vượt qua kỳ thi căng thẳng, bạn bè giúp đỡ nhau lúc ốm đau, đồng nghiệp hỗ trợ nhau hoàn thành dự án khó khăn – tất cả đều thể hiện giá trị của tình bạn chân thành. Ngược lại, nếu chọn nhầm bạn, con người có thể bị ảnh hưởng xấu về suy nghĩ, hành vi và thời gian, khiến cuộc sống trở nên áp lực và mệt mỏi.

Một tình bạn đẹp không chỉ là niềm vui mà còn là sự gắn kết tinh thần, là động lực để mỗi người hoàn thiện bản thân và sống tốt hơn. Những khoảnh khắc chia sẻ, những lời động viên hay sự hiện diện của một người bạn chân thành đôi khi còn quý giá hơn bất cứ thành công hay vật chất nào khác trong cuộc đời.