Văn bản ngữ liệu

HOA MÓNG RỒNG

Tháng tư lại về với nắng mới vàng tươi rực rỡ. Khắp phố phường, sắc xanh non mỡ màng của lá bàng, lá sấu, bằng lăng làm bừng sáng cả không gian. Chầm chậm đạp xe trên phố, chợt thoảng thơm trong gió một làn hương ngọt ngào, khiến lòng nôn nao khó tả. Ghé vào gánh hàng hoa quen thuộc của bà lão ngồi dưới tán bàng đầu con phố nhỏ, tôi nhận ra ngay những bông móng rồng đầu mùa vàng rộm nổi bật trên nền xanh mướt của lá chuối tươi. Bà lão mỉm cười hồn hậu nhìn tôi ôm cả gói hoa lên hít hà và nhẹ nhàng đặt vào giỏ xe với biết bao nâng niu, trìu mến.

Mỗi mùa hoa là một lần bà nội tôi phải ngồi phân xử đúng sai cho bọn trẻ, bởi đứa thì bảo hoa móng rồng thơm mùi chuối tiêu trứng cuốc, đứa lại bảo thơm mùi mít chín. Tôi thì đứng ngay dưới gốc cây, nhắm tịt cả hai mắt lại hít lấy hít để rồi bảo giống mùi vani của thứ bánh kẹo trên phố tôi đã từng ăn. Cuộc tranh cãi chỉ đến hồi kết thúc khi bà sai chúng tôi vin những cành cây mềm mại rủ xuống, nhẹ nhàng hái hoa cho vào rổ.Mua sản phẩm bán chạy nhất

[….] Bao năm rồi, bà tôi giờ không còn nữa. Hoa móng rồng vẫn nở thơm vườn nhà mỗi độ giao mùa. Chúng tôi ngày càng xa quê, nhưng màu hoa ấy, làn hương ấy luôn là một phần thẳm sâu trong nỗi nhớ quê hương. Để mỗi tháng tư về, tôi lại tìm đến gánh hàng của bà lão vừa từ làng hoa bên kia sông qua chuyến đò sớm sang phố, mang chút hồn quê thảo thơm đến với mọi người.

(Lam Hồng, Hoa móng rồng, Theo http://www.baonamdinh.vn/ngày 15/4/2015)

Văn bản trên thuộc thể loại gì?

Phương thức biểu đạt chính là miêu tả kết hợp biểu cảm, trong đó yếu tố miêu tả thiên nhiên và hương hoa gắn liền với cảm xúc, kỷ niệm.

Đối tượng chính là hoa móng rồng, gắn với kỷ niệm tuổi thơ, bà và quê hương của tác giả.

Đó là làn hương ngọt ngào của hoa móng rồng thoảng trong gió làm gợi dậy nhiều cảm xúc, kỷ niệm.

Hương hoa được cảm nhận rất đa dạng: có người bảo giống mùi chuối tiêu trứng cuốc, có người nói như mùi mít chín, người khác lại thấy như hương vani trong bánh kẹo.

→ Điều này cho thấy hương hoa gắn liền với trải nghiệm riêng của từng người.

Các phó từ là vẫn, mỗi.

Đoạn trích được triển khai theo trình tự từ hiện tại gợi nhớ về quá khứ rồi trở về hiện tại, thể hiện mạch cảm xúc hồi tưởng.

Nhận xét này là đúng, vì văn bản có nhiều câu văn giàu hình ảnh, ngôn ngữ gợi cảm, thể hiện tình cảm chân thành của tác giả với hoa móng rồng, bà và quê hương.

Tác giả thể hiện tình yêu quê hương tha thiết, niềm thương nhớ bà, nỗi hoài niệm tuổi thơ qua hương hoa móng rồng. Đó là tình cảm trong sáng, chân thành và sâu nặng.

Gợi ý:

a. Đảm bảo yêu cầu về hình thức, dung lượng

- Viết đúng hình thức đoạn văn (diễn dịch, quy nạp, móc xích…).

- Đảm bảo dung lượng khoảng 200 chữ.

b. Xác định đúng yêu cầu của đoạn văn: cảm nhận của tác giả về về kỷ niệm với bà và tình yêu quê hương qua những bông hoa móng rồng.

c. Hệ thống ý

- Trong đoạn văn "Hoa móng rồng", tác giả thể hiện một tình cảm sâu sắc đối với bà và quê hương qua những kỷ niệm về hoa móng rồng. Mỗi lần hoa nở, tác giả lại nhớ về bà nội, người đã dịu dàng phân xử giữa bọn trẻ về mùi hương của hoa và tận tay hái những bông hoa cho chúng. Những bông hoa móng rồng, với sắc vàng rực rỡ và hương thơm ngọt ngào, là biểu tượng của sự gắn bó, của những kỷ niệm đẹp đẽ và sự chăm sóc của bà.

- Khi bà không còn, hoa vẫn nở mỗi độ giao mùa, nhưng giờ đây, tác giả cảm nhận được rằng hoa không chỉ là hương sắc mà còn là phần ký ức không thể quên về bà và quê hương. Cảnh vật ấy luôn khắc sâu trong tâm trí, trở thành niềm nhớ nhung và tình cảm mãnh liệt mỗi khi tháng Tư về.

- Tình yêu quê hương và sự kính trọng đối với bà được thể hiện rõ qua việc tác giả quay lại mua hoa móng rồng mỗi năm, như một cách để lưu giữ ký ức và tình cảm gắn bó với quê hương.

d. Chính tả, ngữ pháp: Đảm bảo chuẩn chỉnh, ngữ pháp Tiếng Việt.

e. Sáng tạo: Bố cục rõ ràng, lời văn giàu hình ảnh, cảm xúc.

Đoạn văn tham khảo

Trong đoạn văn Hoa móng rồng, tác giả Lam Hồng đã khéo léo thể hiện tình cảm sâu sắc với bà và quê hương thông qua những kỷ niệm về hoa móng rồng. Mỗi lần hoa nở, hình ảnh bà dịu dàng phân xử những tranh cãi của bọn trẻ về hương thơm và tận tay hái hoa vẫn hiện lên rõ nét, khiến tác giả nhớ nhung và bồi hồi. Những bông hoa với sắc vàng rực rỡ cùng hương ngọt ngào không chỉ là vẻ đẹp của thiên nhiên mà còn là biểu tượng của sự gắn bó, của tình yêu thương và kỷ niệm tuổi thơ ấm áp. Khi bà không còn nữa, hoa vẫn nở mỗi độ giao mùa, nhưng giờ đây, tác giả nhận ra rằng hoa là nhịp cầu kết nối ký ức, là sự nhắc nhở về quê hương và tình cảm thiêng liêng dành cho bà. Việc tác giả hằng năm quay lại mua hoa như một cách gìn giữ kỷ niệm, đồng thời thể hiện lòng trân trọng, yêu thương quê hương sâu nặng. Qua đó, tình yêu với bà và quê hương hiện lên vừa chân thật, vừa đầy cảm xúc, làm nổi bật giá trị tinh thần mà những bông hoa nhỏ bé nhưng đầy ý nghĩa này mang lại.

Gợi ý:

a. Đảm bảo cấu trúc bài văn biểu cảm

- Học sinh biết tạo lập một bài văn biểu cảmđảm bảo đủ cấu trúc 3 phần: Mở bài, Thân bài, Kết bài.

- Đảm bảo đúng dung lượng khoảng 400 chữ.

b. Xác định đúng vấn đề biểu cảm: một tấm gương có lòng nhân hậu và em ấn tượng.

c. Bài viết có thể triển khai theo nhiều cách khác nhau song cần đảm bảo các ý sau

* Mở bài

- Dẫn dắt: Giới thiệu chung về lòng nhân hậu, một đức tính cao đẹp của con người.

- Khẳng định: Trong cuộc sống, có rất nhiều tấm gương khiến chúng ta cảm phục bởi lòng tốt và sự sẻ chia.

- Giới thiệu nhân vật em ấn tượng: Một người thân, thầy cô, bạn bè hoặc người trong cộng đồng mà em biết có tấm lòng nhân hậu.

* Thân bài

- Giải thích và nêu đặc điểm nhân hậu

+ Lòng nhân hậu là gì: sự quan tâm, giúp đỡ người khác không vì lợi ích cá nhân, biết đồng cảm, chia sẻ khó khăn với người xung quanh.

+ Biểu hiện: giúp đỡ người nghèo, người gặp khó khăn; lắng nghe, an ủi và hành động thiết thực để hỗ trợ người khác.

- Miêu tả tấm gương em ấn tượng

+ Giới thiệu nhân vật: họ là ai, mối quan hệ với em hoặc hoàn cảnh gặp gỡ.

+ Hành động cụ thể: kể một vài câu chuyện hoặc chi tiết nổi bật thể hiện lòng nhân hậu. Ví dụ: thầy cô giúp học sinh khó khăn, bạn bè chia sẻ với người bệnh, người lạ giúp đỡ trong hoạn nạn.

+ Cảm nhận của em về hành động đó: ngưỡng mộ, xúc động, khâm phục, học hỏi.

- Ý nghĩa của tấm gương nhân hậu

+ Tác động đến cộng đồng: lan tỏa yêu thương, gắn kết mọi người, tạo môi trường sống tốt đẹp.

+ Tác động với bản thân em: học được cách chia sẻ, biết trân trọng giá trị đạo đức, hướng tới trở thành người tốt.

* Kết bài

- Khẳng định lại giá trị của lòng nhân hậu và ấn tượng của em về nhân vật.

- Rút ra bài học: tấm gương nhân hậu truyền cảm hứng để em học tập, áp dụng trong cuộc sống hằng ngày.

d. Chính tả, ngữ pháp: Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp Tiếng Việt.

e. Sáng tạo: Diễn đạt trong sáng, bài viết thể hiện được sự sáng tạo, độc đáo riêng.

Bài viết tham khảo

Trong cuộc sống, lòng nhân hậu luôn là đức tính cao đẹp mà mỗi con người cần trân trọng và học hỏi. Tấm gương về sự tốt bụng, sẻ chia không chỉ làm ấm lòng người nhận mà còn truyền cảm hứng cho những người xung quanh. Em vẫn luôn ấn tượng về cô giáo Ngọc – người đã dành cả tấm lòng mình để quan tâm, giúp đỡ học sinh, đặc biệt là những em gặp khó khăn trong học tập và cuộc sống.

Cô Ngọc là giáo viên chủ nhiệm lớp em những năm trung học. Không chỉ dạy chữ mà cô còn dạy cách sống, cách yêu thương và chia sẻ. Có một lần, em thấy cô âm thầm giúp một bạn học sinh nghèo trong lớp, lén lút mua sách vở và đồ dùng học tập cho bạn ấy. Không bao giờ khoe với ai, nhưng ánh mắt cô luôn ánh lên niềm vui khi thấy học trò mình tiến bộ từng ngày. Cô thường dành thời gian trò chuyện, động viên các bạn học sinh yếu kém, kiên nhẫn hướng dẫn từng bài tập nhỏ, dù công việc của cô đã bận rộn đến mấy.

Những hành động giản dị nhưng sâu sắc ấy khiến em cảm nhận rõ ràng giá trị của lòng nhân hậu. Nó không chỉ thể hiện ở những việc lớn lao, mà còn ở sự quan tâm, sẻ chia hằng ngày. Lòng tốt của cô Ngọc đã tạo ra một không khí lớp học đầy ấm áp, nơi mỗi học sinh đều cảm thấy được yêu thương và trân trọng. Nhờ đó, chúng em học cách thấu hiểu, nhường nhịn và sẵn sàng giúp đỡ người khác.

Tấm gương nhân hậu của cô cũng nhắc nhở em rằng mỗi người đều có thể lan tỏa yêu thương theo cách riêng của mình. Có khi chỉ là một lời động viên, một cử chỉ quan tâm hay một hành động giúp đỡ thầm lặng cũng đủ làm thay đổi cuộc sống của người khác. Em học được từ cô Ngọc cách sống có trách nhiệm, biết chia sẻ và không ngại khó khăn khi giúp đỡ người khác.

Em tin rằng, trong xã hội hiện nay, những tấm gương như cô Ngọc luôn cần được trân trọng và noi theo. Nhờ có những người biết đặt lòng nhân hậu lên trên hết, cộng đồng mới trở nên gắn kết và ấm áp. Em mong rằng bản thân cũng sẽ học tập được sự tận tâm, lòng tốt và biết quan tâm đến mọi người xung quanh, để góp phần làm cho thế giới này trở nên tốt đẹp hơn.