(4,0 điểm) Hãy viết một bài văn nghị luận (khoảng 600 chữ) phân tích, đánh giá chủ đề của bài thơ “Áo cũ” của Lưu Quang Vũ.

Áo cũ rồi, mỗi ngày thêm ngắn

Chỉ đứt sờn màu bạc hai vai

Thương áo cũ như là thương kí ức

Đựng trong hồn cho mắt phải cay cay.

 

Mẹ vá áo mới biết con chóng lớn

Mẹ không còn nhìn rõ chỉ để xâu kim

Áo con có đường khâu tay mẹ vá

Thương mẹ nhiều con càng yêu áo thêm.

 

Áo đã ở với con qua mùa qua tháng

Cũ rồi con vẫn quý vẫn thương

Con chẳng nỡ mỗi lần thay áo mới

Áo dài hơn thấy mẹ cũng già hơn.

 

Hãy biết thương lấy những manh áo cũ

Để càng thương lấy mẹ của ta

Hãy biết thương những gì đã cùng ta sống

Những gì trong năm tháng trôi qua...

                          (Lưu Quang Vũ)

a. Đảm bảo cấu trúc bài văn thuyết minh

- Học sinh biết tạo lập một bài văn thuyết minh đảm bảo đủ cấu trúc 3 phần: Mở bài, Thân bài, Kết bài. 

b. Xác định đúng vấn đề cần thuyết minh

Phân tích, đánh giá chủ đề bài thơ Áo mới.

c. Triển khai vấn đề nghị luận

- Chia vấn đề nghị luận thành các luận điểm, luận cứ phù hợp, có sức thuyết phục; sử dụng tốt các thao tác lập luận; biết kết hợp giữa nêu lí lẽ và đưa dẫn chứng.

- HS có thể triển khai theo những cách khác nhau, nhưng cần đảm bảo các ý cơ bản sau:

1. Mở bài

Giới thiệu tác giả và tác phẩm: Lưu Quang Vũ là một cây bút tài năng để lại dấu ấn trong nhiều thể loại: thơ ca, văn xuôi và đặc biệt là kịch. Bài thơ là tình cảm sâu nặng của tác giả dành cho mẹ và sự trân trọng kí ức tuổi thơ của mình.

2. Thân bài

Bài thơ "Áo cũ" của Lưu Quang Vũ là một tác phẩm cảm động về tình mẹ con và sự quý trọng những ký ức tuổi thơ. Nhà thơ đã dùng chiếc áo cũ như một biểu tượng đậm nét để thể hiện tình cảm sâu nặng của mình đối với người mẹ.

Phân tích chủ đề:

+ Chiếc áo cũ gợi kí ức tuổi thơ của con bên mẹ và thể hiện tình yêu thương sâu nặng của con đối với mẹ: một số hình ảnh gợi kí ức tuổi thơ của con bên mẹ: áo cũ, chỉ đứt sờn màu bạc hai vai, đường khâu mẹ vá, thương áo cũ, thương kí ức, mắt cay cay, thương mẹ nhiều con càng yêu áo thêm... -> con xúc động trước tình yêu thương, sự quan tâm chăm sóc của mẹ.

+ Từ hình ảnh chiếc áo cũ, người con thể hiện những suy ngẫm về mẹ và cuộc đời: hình ảnh chiếc áo gắn bó với người con qua năm tháng: áo ở với con..., vẫn quý vẫn thương, chẳng nỡ thay áo mới, mẹ cũng già hơn... -> theo thời gian, con càng thấu hiểu hơn về mẹ và bày tỏ niềm xót xa khi mẹ già đi; cảm nhận những suy ngẫm về mẹ và cuộc đời: thương... manh áo cũ, thương lấy mẹ, thương những gì cùng ta sống... -> yêu thương, trân trọng, biết ơn mẹ và trân trọng quá khứ nghĩa tình...

Phân tích hình thức nghệ thuật đặc sắc:

- Thể thơ: tự do -> thể hiện linh hoạt tình cảm, cảm xúc của nhân vật trữ tình.

- Giọng điệu: khi tha thiết, khi sâu lắng...

- Từ ngữ, hình ảnh: giản dị, gợi hình gợi cảm và giàu ý nghĩa.

- Biện pháp tu từ: vận dụng tinh tế, linh hoạt các biện pháp tu từ (điệp ngữ, so sánh...)

* Đánh giá:

- Bài thơ không chỉ là sự tưởng nhớ về chiếc áo cũ mà còn là sự tri ân đối với mẹ, người đã dành cả cuộc đời để yêu thương và dạy dỗ con cái.

- Từng đoạn văn thể hiện sự biết ơn sâu sắc của nhà thơ đối với mẹ, và thông qua bài thơ, ông đã truyền tải một thông điệp rõ ràng về tình thương và hi sinh của người mẹ. Phải biết thương lấy mẹ mình, thương lấy những điều gắn bó với mình như chiếc áo cũ

3. Kết bài

Khái quát lại bài thơ “Áo cũ” của tác giả Lưu Quang Vũ.

d. Chính tả, ngữ pháp

Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp Tiếng Việt

e. Sáng tạo

- Bài viết có luận điểm rõ ràng, lập luận thuyết phục, diễn đạt trong sáng, bài viết thể hiện được sự sáng tạo, độc đáo riêng.           

- Chữ viết sạch đẹp, rõ ràng, văn phong lưu loát; không mắc lỗi chính tả, lỗi dùng từ, đặt câu.