Từ đoạn trích “Từ Hải từ biệt Thúy Kiều” trong Truyện Kiều của Nguyễn Du, anh/chị hãy viết một bài văn nghị luận (khoảng 600 chữ) trình bày suy nghĩ về lý tưởng sống cao đẹp của con người trong thời đại hôm nay.

Gợi ý:

- Đảm bảo yêu cầu về hình thức, dung lượng

+ Viết đúng hình thức bài văn đầy đủ ba phần Mở bài, Thân bài, Kết bài.

+ Đảm bảo dung lượng khoảng 600 chữ.

- Xác định đúng vấn đề nghị luận: Trình bày suy nghĩ về lý tưởng sống cao đẹp của con người trong thời đại hôm nay.

- Lựa chọn được các thao tác lập luận phù hợp; kết hợp nhuần nhuyễn lí lẽ và dẫn chứng; trình bày được hệ thống ý phù hợp theo bố cục ba phần của bài văn nghị luận. Có thể triển khai theo hướng:

* Mở bài:

- Giới thiệu vấn đề: Trong đoạn trích “Từ Hải từ biệt Thúy Kiều”, hình tượng Từ Hải hiện lên như một người anh hùng có chí lớn, khát vọng tung hoành giữa trời bể bao la.

- Dẫn dắt đến vấn đề nghị luận: Từ hình ảnh ấy, ta suy ngẫm về ý nghĩa của việc sống có lý tưởng – một vấn đề quan trọng đối với mỗi con người trong xã hội hiện nay.

* Thân bài:

a. Giải thích vấn đề:

- Lý tưởng sống là mục tiêu cao đẹp mà con người hướng đến, thể hiện khát vọng sống có ích, có trách nhiệm với bản thân và xã hội.

- Người có lý tưởng sống là người biết sống vì điều lớn lao hơn bản thân mình, dám mơ ước, dám hành động để hiện thực hóa khát vọng.

b. Phân tích – Bàn luận:

- Trong đoạn thơ, Từ Hải là hình tượng tiêu biểu cho con người có lý tưởng sống lớn: dám từ bỏ hạnh phúc cá nhân để theo đuổi nghiệp lớn, muốn “làm cho rõ mặt phi thường”.

→ Lý tưởng sống giúp con người vươn tới tầm cao, vượt lên những ràng buộc tầm thường.

- Trong cuộc sống hiện đại, lý tưởng sống vẫn mang ý nghĩa to lớn:

+ Giúp con người có phương hướng và động lực để nỗ lực.

+ Khi mỗi người sống vì một lý tưởng đẹp, xã hội sẽ tiến bộ, nhân văn hơn.

+ Lý tưởng còn giúp con người mạnh mẽ trước thất bại, biết hi sinh vì điều tốt đẹp.

c. Liên hệ thực tiễn:

- Nhiều người trẻ ngày nay đang sống có lý tưởng: tình nguyện vì cộng đồng, bảo vệ môi trường, cống hiến trong khoa học, nghệ thuật…

- Tuy nhiên, vẫn còn những người sống buông thả, chạy theo vật chất, thiếu ước mơ và trách nhiệm → cần phê phán, thức tỉnh.

d. Giải pháp:

- Mỗi cá nhân cần tự nhận thức về giá trị của lý tưởng sống.

- Biết đặt ra mục tiêu đúng đắn, kiên trì hành động để theo đuổi.

- Bồi dưỡng tình yêu quê hương, con người, khát vọng cống hiến – nền tảng của một lý tưởng đẹp.

* Kết bài:

- Khẳng định: Sống có lý tưởng là dấu hiệu của con người trưởng thành và có trách nhiệm.

- Liên hệ bản thân: Mỗi người, đặc biệt là người trẻ hôm nay, cần học ở Từ Hải bản lĩnh và khát vọng sống lớn, để sống một cuộc đời có ý nghĩa, đóng góp cho sự tiến bộ chung của xã hội.

Bài văn tham khảo

Đoạn trích “Từ Hải từ biệt Thúy Kiều” trong Truyện Kiều của Nguyễn Du đã để lại ấn tượng sâu sắc về một con người có chí khí lớn. Từ Hải – người anh hùng tự do và kiêu hãnh – không cam chịu cuộc sống bình lặng mà quyết dấn thân vào con đường lập nghiệp giữa trời bể bao la. Từ hình tượng ấy, ta nhận ra một bài học có giá trị muôn đời: con người phải sống có lý tưởng, có khát vọng vươn lên để làm nên cuộc đời có ý nghĩa.

Lý tưởng sống là mục tiêu, là niềm tin và định hướng để con người phấn đấu. Đó không chỉ là mong muốn thành công cho bản thân mà còn là khát vọng đem lại điều tốt đẹp cho xã hội. Trong đoạn trích, Từ Hải thể hiện rõ lý tưởng sống phi thường: “Bao giờ mười vạn tinh binh – Tiếng chiêng dậy đất bóng tinh rợp đường”. Chàng rời bỏ tình yêu riêng tư để thực hiện chí lớn, khát vọng tung hoành giữa “trời bể mênh mang”. Chính lý tưởng ấy đã khiến Từ Hải trở thành hình tượng người anh hùng lý tưởng trong văn học trung đại Việt Nam – người dám sống cho hoài bão và hành động để biến ước mơ thành hiện thực.

Trong cuộc sống hôm nay, lý tưởng sống vẫn giữ vai trò vô cùng quan trọng. Xã hội hiện đại đem đến nhiều cơ hội nhưng cũng không ít cám dỗ, khiến con người dễ sa vào lối sống thực dụng, thiếu định hướng. Người có lý tưởng sống sẽ biết mình cần gì, phải làm gì, từ đó không ngừng nỗ lực học tập, lao động, cống hiến để đạt được mục tiêu. Lý tưởng giúp ta vượt qua khó khăn, thất bại, giữ vững niềm tin và bản lĩnh. Một người sống có lý tưởng không chỉ làm cho đời mình có giá trị mà còn góp phần lan tỏa năng lượng tích cực, làm cho xã hội trở nên tốt đẹp hơn.

Thực tế cho thấy, nhiều người trẻ Việt Nam hôm nay đang sống đẹp bằng lý tưởng của mình: những bác sĩ tuyến đầu chống dịch, những chiến sĩ gìn giữ biên cương, những bạn trẻ miệt mài sáng tạo trong khoa học, công nghệ, nghệ thuật… Họ không chỉ sống cho riêng mình mà đang tiếp nối tinh thần “gió mây bằng đã đến kì dặm khơi” – dám dấn thân vì mục tiêu lớn lao. Tuy nhiên, vẫn còn những người sống thờ ơ, chỉ biết hưởng thụ, thiếu ước mơ và trách nhiệm với cộng đồng. Đó là lối sống đáng phê phán, bởi nó làm con người trở nên nhỏ bé và vô nghĩa giữa dòng đời.

Để sống có lý tưởng, mỗi chúng ta cần xác định rõ giá trị và mục đích sống của mình. Hãy bắt đầu từ những việc nhỏ, như học tập nghiêm túc, lao động chăm chỉ, giúp đỡ người khác, và không ngừng rèn luyện bản thân. Khi lý tưởng gắn liền với hành động, con người sẽ trở nên mạnh mẽ và hạnh phúc hơn.

Từ Hải ra đi để thực hiện hoài bão lớn lao, để khẳng định “rõ mặt phi thường” – đó chính là hình ảnh của con người dám sống có lý tưởng. Trong thời đại hôm nay, lý tưởng ấy vẫn còn nguyên giá trị. Mỗi người trẻ cần nuôi dưỡng trong mình ngọn lửa của khát vọng, của niềm tin và ý chí, để có thể sống xứng đáng, cống hiến cho Tổ quốc và làm nên cuộc đời rạng rỡ của chính mình.