Anh/ chị hãy viết một bài văn nghị luận (khoảng 600 chữ) phân tích giá trị nội dung của văn bản trích “Đăm Di đi săn” ở phần Đọc hiểu.

Gợi ý:

- Đảm bảo yêu cầu về hình thức, dung lượng

+ Viết đúng hình thức bài văn đầy đủ ba phần Mở bài, Thân bài, Kết bài.

+ Đảm bảo dung lượng khoảng 600 chữ.

- Xác định đúng vấn đề nghị luận: Phân tích giá trị nội dung của văn bản trích “Đăm Di đi săn” ở phần Đọc hiểu.

- Lựa chọn được các thao tác lập luận phù hợp; kết hợp nhuần nhuyễn lí lẽ và dẫn chứng; trình bày được hệ thống ý phù hợp theo bố cục ba phần của bài văn nghị luận. Có thể triển khai theo hướng:

* Mở bài:

- Giới thiệu khái quát về sử thi Tây Nguyên và tác phẩm Đăm Di đi săn.

- Dẫn dắt vấn đề: đoạn trích thể hiện rõ những giá trị nội dung đặc sắc.

* Thân bài:

a. Phản ánh hiện thực đời sống cộng đồng

- Tái hiện cuộc chiến khốc liệt của buôn làng với thế lực ác độc (Ca Rơ Bú).

- Thể hiện khát vọng tự do, ý chí đấu tranh để bảo vệ buôn làng, gia đình.

b. Ngợi ca người anh hùng sử thi

- Đăm Di: người lãnh đạo có uy tín, tài năng và bản lĩnh.

- Có trách nhiệm với cộng đồng: tập hợp, bàn bạc, tổ chức lực lượng chống thù.

- Giàu tình nghĩa: thương cha mẹ, vợ con, em gái, dân làng; thao thức lo cho mọi người.

c. Khẳng định tinh thần đoàn kết của cộng đồng Ê-đê

- Dân làng đồng lòng hưởng ứng tiếng gọi của Đăm Di.

- Mỗi người góp ý kiến, cùng hiến kế, thể hiện tinh thần dân chủ, gắn bó.

d. Giá trị văn hóa – tinh thần

- Thể hiện quan niệm về công lí: cái ác phải bị trừng trị, cái thiện tất thắng.

- Lưu giữ niềm tự hào, sức mạnh cộng đồng, khát vọng hạnh phúc no ấm của người Ê-đê.

* Kết bài:

- Khẳng định giá trị nội dung: đoạn trích Đăm Di đi săn vừa ca ngợi phẩm chất anh hùng, vừa thể hiện khát vọng cộng đồng và mang đậm bản sắc văn hóa Tây Nguyên.

- Nêu ý nghĩa: góp phần bồi dưỡng lòng yêu quê hương, tự hào về truyền thống dân tộc.

Bài viết tham khảo

Sử thi là thể loại văn học dân gian ra đời từ buổi bình minh của lịch sử nhân loại, gắn liền với những cuộc đấu tranh giữ làng, giữ nước của các cộng đồng cổ xưa. Ở Việt Nam, sử thi Tây Nguyên là một trong những bộ phận tiêu biểu, phản ánh sâu sắc đời sống và khát vọng của cư dân nơi đây. Đoạn trích Đăm Di đi săn là minh chứng rõ rệt cho những giá trị nội dung đặc sắc ấy.

Trước hết, văn bản mang giá trị phản ánh hiện thực sâu sắc. Câu chuyện tái hiện cuộc xung đột quyết liệt giữa buôn làng Đăm Di và thế lực hung bạo Ca Rơ Bú. Thông qua đó, tác phẩm phản ánh chân thực cuộc sống đấu tranh không ngừng của đồng bào Tây Nguyên để bảo vệ buôn làng, bảo vệ hạnh phúc. Đồng thời, đoạn trích cũng khắc họa sinh hoạt thường ngày với những tập tục đặc trưng như việc hội họp, ăn uống, lễ bỏ mả…, làm hiện lên một bức tranh sinh động về đời sống văn hóa của cộng đồng Ê-đê.

Không chỉ dừng lại ở giá trị phản ánh, tác phẩm còn mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc. Hình tượng Đăm Di nổi bật như một anh hùng cộng đồng: có trách nhiệm, có uy tín, biết lắng nghe và biết dẫn dắt dân làng. Chàng thao thức vì cha mẹ, vì em gái, vì vợ và vì cả buôn làng, qua đó thể hiện tấm lòng vị tha, tinh thần hy sinh. Cùng với Đăm Di, trai làng hiện lên đoàn kết, kiên cường, sẵn sàng theo hiệu lệnh để chống kẻ thù. Tất cả đã làm nổi bật khát vọng chung: khát vọng công lí, cuộc sống no ấm, tự do, hạnh phúc.

Gắn liền với những giá trị ấy là giá trị nghệ thuật giàu sức gợi. Ngôn ngữ trong đoạn trích mang đậm sắc thái dân gian, nhiều hình ảnh so sánh độc đáo (“giơ giáo mác như bông lau ngọn lách”, “giận Ca Rơ Bú đầy một ngực”…), vừa mộc mạc vừa hào hùng. Giọng điệu đối đáp, lặp cấu trúc khiến lời kể như một khúc hát sử thi vang lên đầy khí thế. Hình tượng Đăm Di vì thế được khắc họa rõ nét trong bức tranh cộng đồng vừa hiện thực vừa lý tưởng.

Đoạn trích Đăm Di đi săn không chỉ ca ngợi người anh hùng Đăm Di mà còn tái hiện vẻ đẹp đời sống và khát vọng cộng đồng Ê-đê. Tác phẩm có giá trị hiện thực, giá trị nhân văn và nghệ thuật đặc sắc, góp phần làm giàu thêm kho tàng sử thi Tây Nguyên nói riêng, văn học dân gian Việt Nam nói chung.