Từ đoạn trích ở phần Đọc hiểu, hãy viết đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày cảm nhận của anh/ chị về sức mạnh và vẻ đẹp của nhân vật Xinh Nhã trong trích đoạn Xinh Nhã (Trường ca Tây Nguyên).

Sử thi

Gợi ý:

- Đảm bảo yêu cầu về hình thức, dung lượng

+ Viết đúng hình thức bài văn đầy đủ ba phần Mở bài, Thân bài, Kết bài.

+ Đảm bảo dung lượng khoảng 500 chữ.

- Xác định đúng vấn đề nghị luận: Phân tích giá trị nội dung và nghệ thuật của văn bản ngữ liệu “Xinh Nhã”.

- Lựa chọn được các thao tác lập luận phù hợp; kết hợp nhuần nhuyễn lí lẽ và dẫn chứng; trình bày được hệ thống ý phù hợp theo bố cục ba phần của bài văn nghị luận. Có thể triển khai theo hướng:

* Mở bài:

- Giới thiệu ngắn gọn về tác phẩm Xinh Nhã – một đoạn trích trong Trường ca Tây Nguyên.

- Nêu vấn đề: Tác phẩm mang giá trị sâu sắc về nội dung và nghệ thuật, phản ánh ước mơ, khát vọng của con người Tây Nguyên qua hình tượng anh hùng Xinh Nhã.

* Thân bài:

a) Giá trị nội dung:

- Ca ngợi hình tượng người anh hùng Xinh Nhã:

+ Xinh Nhã là người con trai mang sức mạnh phi thường, chiến đấu vì lẽ phải và công lý.

+ Mục tiêu của chàng là trả thù cho cha, giải thoát cho mẹ và dân làng khỏi ách thống trị tàn bạo của Gia-rơ Bú.

- Thể hiện khát vọng công lý, ước mơ tự do:

+ Hình tượng Xinh Nhã đại diện cho ước mơ của cộng đồng về sức mạnh chính nghĩa chiến thắng cái ác, cái xấu.

+ Kết thúc truyện là cảnh dân làng được trả tự do, cuộc sống trở về yên bình.

- Ngợi ca thiên nhiên và sức mạnh cộng đồng:

+ Thiên nhiên Tây Nguyên hùng vĩ gắn bó chặt chẽ với cuộc chiến đấu của nhân vật.

+ Các yếu tố mưa gió, bão bùng vừa tạo nên tính sử thi vừa thể hiện sức mạnh đồng hành của trời đất với con người.

b) Giá trị nghệ thuật:

- Cốt truyện đậm chất sử thi:

+ Cốt truyện đơn tuyến, tập trung vào cuộc chiến chính nghĩa giữa Xinh Nhã và Gia-rơ Bú.

+ Các sự kiện mang tính hoành tráng, giàu kịch tính, thể hiện rõ xung đột thiện – ác.

- Xây dựng nhân vật lí tưởng:

+ Xinh Nhã hội tụ vẻ đẹp lý tưởng: dũng cảm, mạnh mẽ, yêu công lý và giàu tình nghĩa.

+ Nhân vật phản diện Gia-rơ Bú đại diện cho cái ác, bạo tàn, cuối cùng bị diệt vong.

- Ngôn ngữ và hình ảnh giàu chất thơ:

+ Miêu tả hành động, cảnh thiên nhiên rộng lớn, kì vĩ.

+ Kết hợp yếu tố hoang đường, thần kì với hiện thực, làm tăng vẻ hấp dẫn của câu chuyện.

* Kết bài:

- Khẳng định lại giá trị nội dung: ca ngợi người anh hùng, khát vọng công lý, tự do.

- Khẳng định giá trị nghệ thuật: bút pháp sử thi hoành tráng, giàu kịch tính, ngôn ngữ đậm chất dân gian.

- Nêu ý nghĩa: Xinh Nhã góp phần làm giàu kho tàng văn học dân gian Tây Nguyên, thể hiện tâm hồn và ước mơ của con người nơi đây.

Bài viết tham khảo

Xinh Nhã là một trong những trích đoạn đặc sắc của Trường ca Tây Nguyên, mang đậm dấu ấn của văn học dân gian miền núi với khí phách hào hùng, kì vĩ. Tác phẩm không chỉ tái hiện hình tượng người anh hùng lý tưởng mà còn phản ánh ước mơ, khát vọng của cộng đồng người Tây Nguyên về công lý, tự do và cuộc sống yên bình.

Truyện kể về chàng Xinh Nhã, con trai của ông bà Gia-rơ-Kốt và Hơ-bia-Đá. Sau khi cha bị giết, mẹ bị bắt làm nô lệ bởi Gia-rơ Bú độc ác, chàng quyết tâm đi trả thù, giành lại tự do và công lý cho gia đình và dân làng. Với sức mạnh phi thường, Xinh Nhã đã đánh bại kẻ thù tàn bạo, đem lại cuộc sống thanh bình cho buôn làng. Câu chuyện kết thúc bằng chiến thắng vẻ vang của Xinh Nhã cùng niềm hân hoan của mọi người trước tự do và hạnh phúc mới.

Về nội dung, tác phẩm ca ngợi người anh hùng Xinh Nhã với vẻ đẹp phi thường cả về sức mạnh thể chất lẫn ý chí kiên cường. Hình tượng Xinh Nhã đại diện cho sức mạnh chính nghĩa, cho ước mơ vĩnh cửu của cộng đồng về công lý và sự chiến thắng của cái thiện trước cái ác. Đồng thời, qua mối quan hệ giữa nhân vật và thiên nhiên, tác phẩm còn thể hiện khát vọng chinh phục, làm chủ thiên nhiên của con người Tây Nguyên xưa. Thiên nhiên không chỉ là bối cảnh mà còn hòa nhịp cùng nhân vật: gió bão, mưa giông, sấm chớp như chung sức với Xinh Nhã để tiêu diệt kẻ thù. Tất cả góp phần làm nổi bật vẻ đẹp hùng tráng của sử thi.

Về nghệ thuật, Xinh Nhã mang đầy đủ đặc trưng của thể loại sử thi. Cốt truyện đơn tuyến nhưng giàu kịch tính, với những trận đánh dữ dội, hoành tráng, thể hiện xung đột thiện – ác rõ rệt. Nhân vật chính được xây dựng theo mẫu hình lí tưởng: mạnh mẽ, dũng cảm, giàu nghĩa tình, sẵn sàng hi sinh vì công lý. Ngôn ngữ trong truyện giàu chất tạo hình, kết hợp yếu tố thần kì với hiện thực, miêu tả cảnh thiên nhiên và hành động nhân vật bằng những hình ảnh phóng đại, kì vĩ, giàu nhạc điệu và chất thơ.

Xinh Nhã không chỉ phản ánh đời sống tinh thần phong phú của người Tây Nguyên mà còn thể hiện khát vọng muôn đời của con người về cái đẹp, cái thiện và tự do. Với giá trị nội dung sâu sắc cùng nghệ thuật sử thi độc đáo, tác phẩm đã góp phần làm rạng rỡ kho tàng văn học dân gian Việt Nam.