Câu hỏi:

29/10/2025 51 Lưu

I. Đọc hiểu (4,0 điểm)

Đọc ngữ liệu sau và trả lời các câu hỏi bên dưới:

Lược dẫn: Trương Ba là một người làm vườn hiền lành, nho nhã, có tài đánh cờ, vì sự bất cẩn của Nam Tào mà phải chết. Đế Thích, một vị tiên cờ vốn thích chơi cờ với Trương Ba, đã cứu cho Trương Ba sống lại bằng cách nhập hồn Trương Ba vào xác anh hàng thịt mới qua đời. Đoạn trích dưới đây là màn đối thoại giữa Trương Ba với vợ, khi Trương Ba đã sống lại trong thân xác của anh hàng thịt.

Hồn Trương Ba: Như vậy thì suýt nữa là tôi chết hẳn bà nhỉ?

Vợ Trương Ba: May mà có ông Đế Thích…

Hồn Trương Ba: Kinh thật! Chết hẳn không được sống nữa! (Ngẫm nghĩ). Ai bảo không sợ chết là nói khoác, chứ tôi, tôi sợ lắm. Cứ nghĩ đáng nhẽ mình… là lại sợ. May quá, mình lại được sống, lại được đi lại, làm lụng, trông thấy mặt trời, được ăn những trái cây trong vườn, ngửi mùi hoa ngâu, hoa lý trước thềm, uống nước chè tươi bà nấu... Lại được bên bà, nhìn thấy bà… Sống, thật là lý thú!

Vợ Trương Ba (Rụt rè): Nhưng…nhưng… ông đã…

Hồn Trương Ba: Đã khác hẳn trước, phải không? (Rầu rĩ). Bà đã quen hình vóc này của tôi chưa?

Vợ Trương Ba: Đã gần một tháng, cũng… cũng quen dần ông ạ!

Hồn Trương Ba: Vậy là sao… Tôi vẫn chưa quen được! Cái thân xác có phải bộ quần áo đâu mà dễ quen, dễ đổi. Có khi người ngoài nhìn vào còn dễ quen chứ chính bản thân mình thì… Đã gần một tháng, tôi là tôi mà cứ như không phải là tôi… Trước kia tôi đâu có biết anh hàng thịt này là ai... (Ngắm nghía lại tay chân mình). Cái thân xác cũ của tôi, tôi mang đã năm mươi năm, chứ cái thân xác cồng kềnh này... (Lắc đầu).

Vợ Trương Ba: Quen dần… nhưng mà… Lắm lúc không hiểu sao tôi vẫn nhớ tới hình vóc ông hôm qua, lại thương cho cái người nằm dưới đất ấy…

Hồn Trương Ba: Người nào? Dưới đất chỉ là cái xác… Thế mà bà bảo: Chỉ có cái hồn mới là đáng kể! Thân xác là kẻ khác nhưng hồn vẫn là mình cơ mà!

Vợ Trương Ba: Tôi hỏi thật, từ hôm mang thân anh hàng thịt, mình thấy trong người thế nào, có như xưa không?

Hồn Trương Ba: Tôi khỏi hẳn cái chứng đau lưng với bệnh hen suyễn. Người thấy khoẻ mạnh lắm. Anh hàng thịt này là người lực lưỡng to béo nhất chợ mà.

Vợ Trương Ba: Giờ một bữa ông ăn tám, chín bát cơm. Trước ông ăn yếu lắm. Mà giờ ông lại hay đòi uống rượu.

Hồn Trương Ba (Ngại ngùng): Chẳng hiểu tại sao. Chắc vì anh hàng thịt nghiện rượu. Xưa tôi ghét nhất cái thứ đó! Bây giờ tôi vẫn ghét, nhưng cái thân xác tôi mang đã quen với thói cũ của nó…

Vợ Trương Ba (Ngậm ngùi): Bây giờ ông trẻ hơn xưa đến hơn hai mươi tuổi, anh hàng thịt mới ngoài ba mươi mà… Ông sức vóc như thế, mắt ông còn tinh, tóc ông đen nhánh còn tôi đã già rồi, tôi đã là bà lão rồi…

Hồn Trương Ba: Kìa bà nó… Thì tôi có muốn thế đâu!

Vợ Trương Ba: Chiều qua ông lại sang nhà hàng thịt à?

Hồn Trương Ba: Bà vợ ông ta cứ sang đây! Bà ấy đã hiểu ra rằng tôi không phải là ông hàng thịt nhưng bà ấy vẫn khóc lóc, nài nỉ kêu rằng giờ bà ấy bơ vơ không nơi nương tựa, quán hàng thịt thà chẳng ai giúp cho! Bà ấy kể lể thảm quá, nghĩ cũng tội! Thôi chẳng gì mình cũng mượn thân xác chồng người ta, cũng phải sang đỡ đần bà ấy ít việc nặng. Tôi lóng nghóng có biết mổ lợn đâu, nhưng cũng phải đỡ đần bà ấy một tay.

Vợ Trương Ba: Tính ông hay thương người, mà bà ấy cứ được đằng chân lân đằng đầu, mới đầu chỉ nói sang đây nhìn ông cho đỡ nhớ chồng, rồi lại lằng nhằng nhờ việc nọ kia! Mà nghe đâu người ta nói mụ ta cũng không phải người đứng đắn đâu!

Hồn Trương Ba: Ô kìa! Thì tôi có…

Vợ Trương Ba: Chồng mới chết, đã cứ sang rủ rê ông về nhà, chẳng phải không đứng đắn là gì? Phải mụ ta được cái có nhan sắc, người cứ phây phây ra, hai con mắt lúng la lúng liếng…

Hồn Trương Ba: Người ta thế nào liên quan gì đến tôi, bà rõ lẩn thẩn!

Vợ Trương Ba: Vâng, tôi lẩn thẩn, tôi già rồi mà…

Hồn Trương Ba: Mình thật là… (Buồn bực). Xưa nay có bao giờ mình nói năng như vậy với tôi đâu!

(Trích Hồn Trương Ba, da hàng thịt, Lưu Quang Vũ,

in trong Lưu Quang Vũ – Tuyển tập kịch, Nxb Sân khấu, Hà Nội 1994)

(0,5 điểm) Đoạn trích trên thuộc thể loại văn học nào?

Quảng cáo

Trả lời:

verified Giải bởi Vietjack

Thể loại: bi kịch.

Câu hỏi cùng đoạn

Câu 2:

(0,5 điểm) Vợ Trương Ba bộc lộ thái độ gì khi thấy chồng sống trong thân xác anh hàng thịt?

Xem lời giải

verified Giải bởi Vietjack

Thái độ: ngậm ngùi

Câu 3:

(1,0 điểm) Trương Ba đã có những thay đổi gì khi sống trong thân xác của anh hàng thịt?

Xem lời giải

verified Giải bởi Vietjack

Trương Ba khi sống trong thân xác anh hàng thịt có những thay đổi:

- Thể xác: trở nên thô kệch, phàm tục, không còn thanh cao như trước.

- Tính cách: dễ cáu giận, nói năng cộc cằn, bị ảnh hưởng bởi bản năng xác thịt.

- Quan hệ: gia đình xa cách, không còn được người thân yêu quý như xưa.

- Tâm trạng: luôn giằng xé, đau khổ vì mâu thuẫn giữa hồn và xác, khao khát được là chính mình.

Câu 4:

(1,0 điểm) Bạn hãy lí giải vì sao vợ Trương Ba không hoàn toàn vui khi Trương Ba sống lại trong thân xác anh hàng thịt?

Xem lời giải

verified Giải bởi Vietjack

Vợ Trương Ba không hoàn toàn vui khi Trương Ba sống lại trong thân xác anh hàng thịt vì:

- Trương Ba đã có những có những đổi khác so với trước kia.

- Trương Ba trong thân xác anh hàng thịt trẻ hơn, còn vợ Trương Ba thì đã già.

- Lo sợ vợ anh hàng thịt quyến rũ Trương Ba.

Câu 5:

(1,0 điểm) Theo bạn, hai hình tượng hồn Trương Ba và xác anh hàng thịt trong đoạn trích được dùng để biểu tượng cho điều gì?

Xem lời giải

verified Giải bởi Vietjack

- Hồn Trương Ba là hình ảnh biểu tượng cho những gì thuộc về đời sống tinh thần của con người.

- Xác anh hàng thịt là hình ảnh biểu tượng cho những gì thuộc về nhu cầu bản năng của con người.

CÂU HỎI HOT CÙNG CHỦ ĐỀ

Lời giải

* Yêu cầu về hình thức, kĩ năng: Đảm bảo đoạn văn nghị luận có bố cục mạch lạc, sử dụng linh hoạt các kiểu câu và có sự liên kết chặt chẽ giữa các câu, các ý trong đoạn văn. Có cách diễn đạt trong sáng độc đáo, thể hiện những suy nghĩ, kiến giải mới mẻ về vấn đề nghị luận.

Yêu cầu về kiến thức: 

Học sinh có thể triển khai theo nhiều cách, nhưng cần giới thiệu được vấn đề cần bàn luận, nêu rõ lí do và quan điểm của bản thân, hệ thống luận điểm chặt chẽ, lập luận thuyết phục, sử dụng dẫn chứng thuyết phục.

Sau đây là một hướng gợi ý: 

- Giải thích:

+ Sống là chính mình nghĩa là sống đúng với tính cách, sở thích, quan điểm, giá trị sống của bản thân; không gò ép, không chạy theo số đông một cách mù quáng.

+ Thể hiện sự tự tin, bản lĩnh và cá tính riêng biệt.

- Ý nghĩa:

+ Giúp con người sống thoải mái, hạnh phúc, phát huy tốt nhất khả năng của bản thân.

+ Góp phần tạo nên một xã hội đa dạng, phong phú về cá tính và suy nghĩ.

- Bàn luận mở rộng:

+ Tuy nhiên, sống là chính mình không đồng nghĩa với sống ích kỷ, bảo thủ, bất chấp chuẩn mực đạo đức hay làm tổn thương người khác.

+ Cần biết dung hòa giữa cá nhân và tập thể, giữ vững bản sắc nhưng cũng sẵn sàng học hỏi, tiếp thu điều tích cực.

Lời giải

a. Đảm bảo cấu trúc bài văn nghị luận

- Học sinh biết tạo lập một bài văn nghị luận đảm bảo đủ cấu trúc 3 phần: Mở bài, Thân bài, Kết bài. 

b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận

Phân tích nội tâm nhân vật Hồn Trương Ba

c Triển khai vấn đề nghị luận

- Chia vấn đề nghị luận thành các luận điểm, luận cứ phù hợp, có sức thuyết phục; sử dụng tốt các thao tác lập luận; biết kết hợp giữa nêu lí lẽ và đưa dẫn chứng.

- HS có thể triển khai theo những cách khác nhau, nhưng cần đảm bảo các ý cơ bản sau:

1. Mở bài

- Giới thiệu tác phẩm Hồn Trương Ba, da hàng thịt của Lưu Quang Vũ – một vở kịch mang giá trị nhân văn sâu sắc.

- Giới thiệu nhân vật Hồn Trương Ba – người mang tâm hồn thanh cao nhưng bị đặt vào thân xác thô tục của anh hàng thịt.

- Dẫn vào vấn đề nghị luận: nội tâm giằng xé, mâu thuẫn của Hồn Trương Ba trong đoạn đối thoại với vợ.

2. Thân bài

* Hoàn cảnh đặc biệt của Hồn Trương Ba

- Là người làm vườn hiền lành, thanh cao, có lối sống giản dị.

- Vì sai sót của Nam Tào nên bị chết oan.

- Được Đế Thích giúp sống lại trong xác của anh hàng thịt → mở đầu cho bi kịch: “hồn người này trong xác người kia”.

* Phân tích diễn biến nội tâm nhân vật Hồn Trương Ba qua đoạn trích

- Niềm vui sống ban đầu

+ Vui mừng vì được sống lại, được hưởng những niềm vui đơn giản, quen thuộc: “được đi lại, làm lụng, trông thấy mặt trời…”.

+ Thể hiện tình yêu cuộc sống mãnh liệt, khát khao được sống như một con người trọn vẹn.

- Bắt đầu nhận ra sự thay đổi và bất ổn

+ Băn khoăn, day dứt khi không thể quen với thân xác mới: “tôi là tôi mà cứ như không phải là tôi…”.

+ Cảm thấy xa lạ với chính mình, mất dần bản sắc cá nhân → tâm trạng rầu rĩ, hoang mang.

- Mâu thuẫn giữa hồn và xác

+ Lý trí thì vẫn ghét rượu, ghét thói quen thô tục, nhưng thân xác lại có phản ứng quen thuộc với những điều đó.

+ Hồn cao đẹp dần bị thân xác chi phối: biểu hiện của xung đột nội tâm sâu sắc.

- Tình cảm với vợ và sự tổn thương trong mối quan hệ

+ Hồn Trương Ba vẫn yêu thương vợ, nhưng ngoại hình và hành vi khiến khoảng cách ngày càng lớn.

+ Vợ cảm thấy đau lòng, già nua, bị bỏ rơi → Hồn Trương Ba cảm thấy bất lực, tội lỗi.

- Trắc trở trong mối quan hệ với người vợ anh hàng thịt

+ Vì “mượn thân xác” chồng người khác, Hồn Trương Ba bị cuốn vào những ràng buộc, trách nhiệm bất đắc dĩ.

+ Bị hiểu lầm, ghen tuông, mất kiểm soát trong các mối quan hệ → biểu hiện của sự lạc lõng và bế tắc.

3. Kết bài

- Tâm trạng giằng xé của Hồn Trương Ba thể hiện bi kịch sâu sắc: bi kịch bị sống trái tự nhiên, không được là chính mình.

- Lưu Quang Vũ gửi gắm thông điệp nhân sinh: con người phải sống hài hòa giữa thể xác và tâm hồn, sống đúng là mình thì mới có ý nghĩa thực sự.

d. Chính tả, ngữ pháp

Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp Tiếng Việt

e. Sáng tạo

- Bài viết có luận điểm rõ ràng, lập luận thuyết phục, diễn đạt trong sáng, bài viết thể hiện được sự sáng tạo, độc đáo riêng.           

- Chữ viết sạch đẹp, rõ ràng, văn phong lưu loát; không mắc lỗi chính tả, lỗi dùng từ, đặt câu.

Lời giải

Bạn cần đăng ký gói VIP ( giá chỉ từ 199K ) để làm bài, xem đáp án và lời giải chi tiết không giới hạn.

Nâng cấp VIP

Lời giải

Bạn cần đăng ký gói VIP ( giá chỉ từ 199K ) để làm bài, xem đáp án và lời giải chi tiết không giới hạn.

Nâng cấp VIP

Lời giải

Bạn cần đăng ký gói VIP ( giá chỉ từ 199K ) để làm bài, xem đáp án và lời giải chi tiết không giới hạn.

Nâng cấp VIP

Lời giải

Bạn cần đăng ký gói VIP ( giá chỉ từ 199K ) để làm bài, xem đáp án và lời giải chi tiết không giới hạn.

Nâng cấp VIP