Từ văn bản “Giới thiệu tóm tắt chương trình Ngữ văn 2018”, anh/chị hãy viết một bài văn (khoảng 600 chữ) trình bày suy nghĩ của anh/chị về ý nghĩa của việc đổi mới chương trình môn Ngữ văn trong giáo dục hiện nay.

Gợi ý:

- Đảm bảo yêu cầu về hình thức, dung lượng

+ Viết đúng hình thức bài văn đầy đủ ba phần Mở bài, Thân bài, Kết bài.

+ Đảm bảo dung lượng khoảng 600 chữ.

- Xác định đúng vấn đề nghị luận: Trình bày suy nghĩ của anh/chị về ý nghĩa của việc đổi mới chương trình môn Ngữ văn trong giáo dục hiện nay.

- Lựa chọn được các thao tác lập luận phù hợp; kết hợp nhuần nhuyễn lí lẽ và dẫn chứng; trình bày được hệ thống ý phù hợp theo bố cục ba phần của bài văn nghị luận. Có thể triển khai theo hướng:

* Mở bài:

- Giới thiệu vấn đề nghị luận: Việc đổi mới chương trình môn Ngữ văn 2018 là một bước tiến quan trọng trong giáo dục Việt Nam, nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển năng lực người học trong thời đại mới.

* Thân bài:

1. Giải thích vấn đề:

- “Đổi mới chương trình Ngữ văn” là quá trình điều chỉnh mục tiêu, nội dung, phương pháp dạy học và đánh giá, nhằm phát triển phẩm chất, năng lực của học sinh, giúp việc học văn trở nên thiết thực, sáng tạo và nhân văn hơn.

2. Phân tích, bàn luận:

- Thứ nhất, đổi mới chương trình giúp người học phát triển năng lực ngôn ngữ toàn diện (đọc, viết, nói, nghe), không chỉ biết cảm thụ văn chương mà còn biết vận dụng tiếng Việt linh hoạt trong giao tiếp và học tập.

- Thứ hai, chương trình mới lấy người học làm trung tâm, khuyến khích khả năng tư duy độc lập, phản biện và sáng tạo. Học sinh không còn là người tiếp thu thụ động mà là người đồng sáng tạo, biết đặt câu hỏi và tìm kiếm tri thức.

- Thứ ba, việc tích hợp kiến thức văn học và tiếng Việt vào các hoạt động thực hành giúp việc học trở nên gần gũi với đời sống, gắn kết giữa tri thức ngôn ngữ và năng lực sử dụng ngôn ngữ trong thực tế.

- Thứ tư, phương pháp giảng dạy cũng được đổi mới: giáo viên trở thành người tổ chức, hướng dẫn, khơi gợi thay vì chỉ truyền đạt. Điều này giúp học sinh hình thành năng lực tự học, biết tự đọc, tự viết và tự chiêm nghiệm.

- Thứ năm, việc đưa vào sử dụng các phương tiện, tài liệu đa phương tiện (phim, clip, Internet, phần mềm học tập…) tạo nên môi trường học tập hiện đại, hấp dẫn, giúp văn chương gần gũi hơn với đời sống số của học sinh hôm nay.

3. Mở rộng vấn đề:

- Đổi mới chương trình Ngữ văn không chỉ là đổi mới môn học, mà còn là cách giáo dục con người toàn diện, hướng tới xã hội học tập, nuôi dưỡng năng lực tư duy và cảm xúc nhân văn cho thế hệ trẻ.

- Tuy nhiên, để đổi mới đạt hiệu quả, cần có sự đồng hành của giáo viên, sự chủ động của học sinh và đầu tư hợp lý về cơ sở vật chất.

* Kết bài:

- Khẳng định lại ý nghĩa của việc đổi mới chương trình Ngữ văn: đó là hành trình làm mới cách học và cách nghĩ, để mỗi tiết học văn trở thành một trải nghiệm sống, một cơ hội trưởng thành.

- Mỗi người học cần chủ động, yêu thích và tiếp nhận chương trình mới bằng tinh thần cầu tiến, sáng tạo.

Bài viết tham khảo

Trong bối cảnh đổi mới căn bản và toàn diện nền giáo dục Việt Nam, việc cải tiến chương trình môn Ngữ văn 2018 đã trở thành một dấu mốc quan trọng, thể hiện sự chuyển mình mạnh mẽ của ngành giáo dục trong việc đào tạo con người toàn diện. Ngữ văn – môn học nuôi dưỡng tâm hồn, bồi dưỡng tư duy và năng lực ngôn ngữ – giờ đây không chỉ dừng lại ở việc học chữ, học văn bản, mà hướng đến việc phát triển phẩm chất, năng lực và khả năng ứng dụng trong cuộc sống của người học. Chính vì thế, việc đổi mới chương trình Ngữ văn mang ý nghĩa sâu sắc và thiết thực.

Chương trình Ngữ văn 2018 được thiết kế dựa trên định hướng phát triển năng lực người học, lấy việc rèn luyện bốn kĩ năng đọc, viết, nói và nghe làm trục chính. Học sinh không chỉ học để hiểu nội dung văn bản, mà còn học cách đọc hiểu bản thân, học cách cảm thụ cái đẹp, biết diễn đạt suy nghĩ và trình bày quan điểm một cách logic, tự tin. Điểm mới quan trọng là chương trình không tách rời tiếng Việt và văn học, mà tích hợp chúng trong các hoạt động giao tiếp, giúp người học vừa nắm chắc kiến thức ngôn ngữ, vừa biết vận dụng sáng tạo trong đời sống. Đó chính là sự chuyển biến từ “học thuộc” sang “học hiểu” và “học để làm”.

Việc đổi mới còn thể hiện ở phương pháp dạy và học. Giáo viên không còn là người truyền đạt kiến thức một chiều, mà trở thành người tổ chức, hướng dẫn học sinh khám phá, tự tìm hiểu và sáng tạo. Học sinh được khuyến khích tranh luận, bày tỏ ý kiến cá nhân, tự rút ra bài học từ việc đọc, viết, nói và nghe. Môi trường học tập vì thế trở nên sinh động, dân chủ, cởi mở hơn. Các phương tiện hỗ trợ như phim, clip, Internet hay sách điện tử cũng góp phần đưa văn chương gần hơn với thế giới hiện đại, khiến mỗi giờ học văn không còn khô cứng mà trở thành một hành trình khám phá văn hóa, con người và chính bản thân.

Ý nghĩa lớn nhất của việc đổi mới chương trình Ngữ văn là giúp học sinh không chỉ biết “học văn” mà còn biết “sống văn”. Qua từng trang sách, các em học được cách cảm nhận cuộc đời, biết trân trọng những giá trị nhân văn, yêu cái đẹp, hướng thiện và sống có trách nhiệm. Việc học văn theo hướng năng lực còn giúp hình thành kỹ năng tự học, tư duy phản biện và khả năng giao tiếp – những yếu tố cần thiết cho công dân của thời đại mới.

Như vậy, đổi mới chương trình Ngữ văn không chỉ là sự điều chỉnh trong nội dung giảng dạy mà còn là sự đổi mới trong cách tiếp cận giáo dục, hướng tới việc xây dựng con người Việt Nam năng động, nhân ái và sáng tạo. Khi việc học văn trở thành niềm vui khám phá, mỗi học sinh sẽ tìm thấy trong môn học ấy một con đường để trưởng thành, để hiểu người, hiểu mình và yêu hơn tiếng mẹ đẻ, văn hóa dân tộc.