(4,0 điểm) Anh/ chị hãy viết một bài luận (khoảng 600 chữ) trình bày cảm nhận của bản thân về bài thơ.

a. Đảm bảo cấu trúc bài văn nghị luận

- Học sinh biết tạo lập một bài văn nghị luận đảm bảo đủ cấu trúc 3 phần: Mở bài, Thân bài, Kết bài. 

b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận

Phân tích đánh giá chủ đề và những nét đặc sắc về cấu tứ, hình ảnh trong bài thơ.

c Triển khai vấn đề nghị luận

- Chia vấn đề nghị luận thành các luận điểm, luận cứ phù hợp, có sức thuyết phục; sử dụng tốt các thao tác lập luận; biết kết hợp giữa nêu lí lẽ và đưa dẫn chứng.

- HS có thể triển khai theo những cách khác nhau, nhưng cần đảm bảo các ý cơ bản sau:

- Giới thiệu ngắn gọn về tác giả, tác phẩm, hoàn cảnh ra đời của bài thơ: Nhà thơ đồng thời là cựu chiến binh từng tham gia chiến đấu gìn giữ thành cổ Quảng Trị. Bài thơ “Tấc đất Thành cổ” ra đời trong một chuyến đi tình nghĩa. Hằng năm, vào tháng 7, những người lính sinh viên năm xưa quay lại chiến trường xưa để thăm viếng các đồng đội, các bạn học đã anh dũng hi sinh. Dưới mỗi bước chân của các anh, mỗi tấc đất nơi đây đều có xương máu và là nơi đồng đội đang yên nghỉ. Các anh thầm nhắc nhở nhau đi nhè nhẹ bước chân và nói thật khẽ để đồng đội, bạn học được yên nghỉ dưới bầu trời cao xanh và lời ru của Tổ quốc mẹ hiền.

- Giá trị về nội dung:

+ Bài thơ có điểm nhìn đặc biệt,điểm nhìn của một con người trong cuộc, trong cuộc chiến đấu ác liệt năm xưa, nhưng may mắn được bước ra khỏi khói lửa chiến tranh, nay đứng ở hòa bình nhìn lại quá khứ ,trực tiếp thể hiện những trải nghiệm sâu sắc, những xúc cảm mãnh liệt và những tư tưởng giàu giá trị nhân văn.

+ Tác giả đã tái hiện lại:

Hiện thực mùa hè đỏ lửa 1972 với 81 đại đội, 81 ngày đêm chiến đấu và hi sinh để giữ thành cổ, chiến tranh vô cùng khốc liệt, những tổn thất hi sinh, mất mát là vô kể vô biên.

Tám mươi mốt ngày đêm đất trời ken dày bom đạn.

Cát trắng rang vàng, nghiêng lệch cả dòng sông.

Hình tượng những người lính dũng mãnh của một thời trận mạc, những đồng đội mình từng chiến đấu hết mình, chiến đấu đến quên mình.

Súng trong tay và đôi mắt rực lửa

Trút hận xuống đầu thù rồi ngã xuống bình yên

Sự xúc động nghẹn ngào khi về với thành cổ, nhớ tiếc đồng đội, xót xa đau đớn vô bờ.

Thành cổ rộng sao đồng đội tôi nằm chật

Mỗi tấc đất là một cuộc đời có thật

Cho hôm nay tôi đến nghẹn ngào

Đứng từ hòa bình, tác giả khát khao những người đồng chí đồng đội hi sinh năm đó, nay nằm dưới cỏ xanh đó, mong lắm các bạn ra đi thanh thản, những người sống hãy gìn giữ bình yên cho họ, hãy xứng đáng với sự hi sinh của họ. Riêng những bạn về đây,họ nhắn nhủ, nhắc nhở nhau nhẹ bước chân và nói khẽ thôi…

- Giá trị nghệ thuật giản dị,mộc mạc,gần gũi.

+ Thể thơ tự do, tạo sự phóng khoáng rộng mở cho không gian nghệ thuật và xúc cảm của nhân vật trữ tình.

+ Ngôn từ mộc mạc giản dị nhưng giàu giá trị nghệ thuật, gợi hình gợi cảm, gợi liên tưởng và rung động sâu xa.

+ Giọng điệu nhắn nhủ tâm tình giàu chất trữ tình: nhắn nhủ tới đồng đội những người đã chiến đấu và hi sinh, nhắn nhủ tới hôm nay với những người đang sống và đang được hưởng hòa bình, nhắn nhủ với chính mình, nhịp nối giữa 2 điểm cầu đó.

+ Những biện pháp tư từ được sử dụng linh hoạt tạo giá trị biểu hiện hiệu quả: điệp cấu trúc, điệp từ, ẩn dụ, so sánh, cường điệu…

- Giá trị tư tưởng:

+ Biết ơn những thế hệ đã cống hiến hi sinh vì nền độc lập hòa bình ngày hôm nay.

+ Thế hệ mình phải sống cống hiến, sống có trách nhiệm, sống xứng đáng với máu xương của cha ông đã thấm trên từng tấc đất mình đứng lên hôm nay.

d. Chính tả, ngữ pháp

Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp Tiếng Việt

e. Sáng tạo

- Bài viết có luận điểm rõ ràng, lập luận thuyết phục, diễn đạt trong sáng, bài viết thể hiện được sự sáng tạo, độc đáo riêng.           

- Chữ viết sạch đẹp, rõ ràng, văn phong lưu loát; không mắc lỗi chính tả, lỗi dùng từ, đặt câu.