Câu hỏi:

30/10/2025 16 Lưu

Đọc ngữ liệu sau và trả lời các câu hỏi bên dưới:

(Tóm tắt phần đầu: “Tôi” biết Hiên qua những bài viết trên báo về đảo Vọng, nơi cô sống và dạy học. Bị cuốn hút bởi văn phong và câu chuyện, “tôi” quyết định tìm đến đảo, vượt qua nhiều khó khăn. Trên đường đi, họ gặp những đứa trẻ nhiệt tình và một người lái đò kể về cuộc sống khắc nghiệt trên đảo. Cuối cùng, “tôi” đến nơi, nhìn thấy lớp học đơn sơ của Hiên và cảm nhận được tâm hồn, nghị lực phi thường của cô giáo trẻ).

Tôi bước vào lớp học, thật bất ngờ khi thấy cô giáo nhỏ đang ngồi đóng đinh cho những tấm ván mới kết vào nhau. Hơi bất ngờ với khách lạ, cô ngại ngùng cúi đầu chào, chỉ nói mỗi chữ "dạ" nghe nhẹ nhàng chẳng khác nào hạt gió. Tiếp tôi ngay tại chiếc bàn học cũng được kết lại từ những xác thuyền, Hiên khá bất ngờ khi biết tôi đọc nhiều bài viết của em. Như bắt được mạch nguồn, em kể về lai lịch từng bài mà tôi nhắc đến. Ví như bài về ngọn rau muống biển bò vào tận lớp, em hình dung đến hoa muống còn muốn nghe em giảng thì em chẳng lý gì mà bỏ đảo ra đi. Hay như những con rùa biển hay bò lên bãi đẻ vào lúc nửa đêm, em chờ khi chúng xuống biển cả thì sẽ ra lượm trứng mang về để ấp đèn, nếu không thì số trứng ấy dễ bị bão cuốn đi mất. Em làm tôi nhớ lại bài tản văn em nói rằng nhìn những con rùa con bơi về biển, lòng cũng rộn vui như trăm ngàn cánh hoa nở trên mặt đại dương xanh…

Hiên dắt tôi đi quanh đảo, những ngôi nhà vắng người, đám trẻ chạy ra, chạy vào ngó khách. Hiên bảo ba mẹ bọn trẻ thường đi biển, chúng ở lại nhà, cả đảo chỉ còn mỗi Hiên là người lớn! Em vừa làm cô, vừa làm mẹ cho hơn chục đứa nhỏ rắn rỏi và mạnh mẽ như những cây dừa gầy khẳng khái trước sóng biển. Ghé lại một lớp học phía bờ tây, Hiên nói rằng phía này bão đã qua lâu, nên em sửa sang lại để chuẩn bị khi bão có đến thì kịp qua bên này để tránh. Lớp đơn sơ, tấm bảng và cả cái tủ sách trống huơ cũng làm từ xác thuyền đắm. Hiên cười tươi, giọng em ấm áp lạ thường, "ngoài này chẳng khát nước bằng khát sách". Có lẽ vậy mà khi tôi tặng em mấy quyển sách mang theo, mắt Hiên long lanh đón nhận, em cười tươi như nắng sớm. Lúc này tôi mới thật sự tin rằng, cái đẹp của văn chương và cuộc sống vẫn có thể nở hoa ở mảnh đất cằn.

Chiều hôm ấy, từ giã Hiên và đám trẻ để về lại đất liền, lòng tôi cứ dùng dằng rất lạ. Nửa muốn ở lại đảo thêm ít hôm, nữa lại muốn về vì trời đà sụp tối. Tôi hỏi Hiên rằng, "em sẽ ở lại đảo đến khi nào?". Hiên cười, "cháu cũng không biết nữa, nhưng thấy mấy đứa trẻ còn nhỏ dại, đảo còn nghèo quá, cháu không nỡ bỏ". Câu nói của Hiên làm tôi sực tỉnh, đâu phải đất giàu mới là nơi đáng đến - như tôi mong mỏi điều chi đó đẹp đẽ lấp lánh ở chốn này mà lặn lội đi tìm?

Sau lần đó, mỗi năm tôi ra đảo một lần. Quà cho đảo chẳng có gì hơn ngoài những quyển sách và chút bánh kẹo. Nhưng lần nào ra, tôi cũng thấy đảo xanh và đẹp hơn… Đám trẻ sau một năm lại thêm lớn, chúng ríu rít bên những luống rau được trồng từ túi hạt tôi mang ra tặng từ năm trước. Những quyển sách hướng dẫn trồng rau và tình yêu của Hiên đã dạy đám trẻ lao động và tin rằng, gieo mồ hôi xuống Vọng là đảo sẽ trổ hoa. Thật lạ, bao giờ cũng vậy, nhìn đám trẻ tươi vui, tôi lại thấy đảo như một đóa hoa lớn giữa nền biển xanh.

(Trích Hoa trên đảo, Lê Quang Trạng, Báo Nhân Dân, Thứ sáu, ngày 21/04/2023)

(0,5 điểm) Xác định ngôi kể của đoạn trích.

Quảng cáo

Trả lời:

verified Giải bởi Vietjack

Người kể chuyện: ngôi thứ nhất xưng “Tôi”

Câu hỏi cùng đoạn

Câu 2:

(0,5 điểm) Theo câu chuyện, lý do nào khiến Hiên quyết định ở lại đảo?

Xem lời giải

verified Giải bởi Vietjack

- Hiên quyết định ở lại đảo vì: "cháu cũng không biết nữa, nhưng thấy mấy đứa trẻ còn nhỏ dại, đảo còn nghèo quá, cháu không nỡ bỏ".

Câu 3:

(1,0 điểm) Nêu hiệu quả của biện pháp tu từ so sánh trong đoạn văn sau: “Hiên bảo ba mẹ bọn trẻ thường đi biển, chúng ở lại nhà, cả đảo chỉ còn mỗi Hiên là người lớn! Em vừa làm cô, vừa làm mẹ cho hơn chục đứa nhỏ rắn rỏi và mạnh mẽ như những cây dừa gầy khẳng khái trước sóng biển”.

Xem lời giải

verified Giải bởi Vietjack

- Biện pháp nghệ thuật: So sánh : hơn chục đứa nhỏ rắn rỏi và mạnh mẽ như những cây dừa gầy khẳng khái trước sóng biển.

- Tác dụng:

+ Nội dung: Nhấn mạnh sự kiên cường và sức sống mãnh liệt của các em nhỏ trên đảo. Dù sống trong hoàn cảnh thiếu thốn và khắc nghiệt, các em vẫn vươn lên mạnh mẽ, bất khuất như cây dừa nơi đầu sóng.

+ Hình thức: Biện pháp tu từ so sánh giúp tạo hình ảnh gợi cảm, sinh động, đồng thời tăng giá trị biểu cảm của câu văn.

Câu 4:

(1,0 điểm) Trình bày ý nghĩa của chi tiết “gieo mồ hôi xuống Vọng là đảo sẽ trổ hoa” trong việc thể hiện chủ đề của tác phẩm.

Xem lời giải

verified Giải bởi Vietjack

- Hình ảnh "mồ hôi" gợi lên sự lao động cần cù, bền bỉ và sự hy sinh thầm lặng của con người. Còn "hoa" tượng trưng cho sự sống, vẻ đẹp và thành quả tốt lành được nảy nở từ những nỗ lực không ngừng nghỉ. Chi tiết không chỉ phản ánh niềm tin của Hiên, “tôi” và các em nhỏ trên đảo vào một tương lai tươi sáng, mà còn nhấn mạnh giá trị của sự cống hiến. Trên vùng đất khắc nghiệt như đảo Vọng, nơi tưởng chừng chỉ có sự nghèo khó và thiếu thốn, chính tình yêu thương, nghị lực và sự tận tụy đã biến "mảnh đất cằn" thành nơi đầy sức sống.

- Chi tiết này cũng khẳng định một thông điệp nhân văn sâu sắc: dù hoàn cảnh có khó khăn đến đâu, chỉ cần con người có niềm tin, ý chí và biết gieo trồng những điều tốt đẹp, cuộc sống sẽ trở nên tươi đẹp như những đóa hoa nở rộ giữa biển khơi.

Câu 5:

(1,0 điểm) Từ “Câu nói của Hiên làm tôi sực tỉnh, đâu phải đất giàu mới là nơi đáng đến - như tôi mong mỏi điều chi đó đẹp đẽ lấp lánh ở chốn này mà lặn lội đi tìm? Anh/chị hãy bày tỏ suy nghĩ về việc tìm kiếm hạnh phúc từ những điều giản dị.

Xem lời giải

verified Giải bởi Vietjack

- Học sinh có thể trình bày theo nhiều hướng

- Gợi ý phương án trả lời:

- Câu nói: là một sự nhận thức của nhân vật “tôi” về ý nghĩa của cuộc sống sau câu trả lời của nhân vật Hiên.

- Câu nói gợi lên một nhận thức sâu sắc rằng hạnh phúc không nhất thiết phải gắn liền với sự giàu có, vật chất hay những điều xa hoa. Giá trị thực sự của cuộc sống nằm ở những điều giản dị nhưng đầy ý nghĩa.

- Tìm kiếm hạnh phúc từ những điều giản dị giúp con người sống thanh thản, bớt áp lực trong cuộc đua vô tận vì vật chất. Sự giản dị giúp ta kết nối sâu sắc hơn với chính mình và những người xung quanh, tìm thấy niềm vui trong những giá trị bền vững như tình yêu, sự sẻ chia và sự hài hòa với cuộc sống. Qua đó, ta không chỉ làm đẹp cho cuộc đời mình mà còn lan tỏa ý nghĩa đến với mọi người.

(Giáo viên linh hoạt cho điểm)

CÂU HỎI HOT CÙNG CHỦ ĐỀ

Lời giải

* Yêu cầu về hình thức, kĩ năng: Đảm bảo đoạn văn nghị luận có bố cục mạch lạc, sử dụng linh hoạt các kiểu câu và có sự liên kết chặt chẽ giữa các câu, các ý trong đoạn văn. Có cách diễn đạt trong sáng độc đáo, thể hiện những suy nghĩ, kiến giải mới mẻ về vấn đề nghị luận.

Yêu cầu về kiến thức: 

Học sinh có thể triển khai theo nhiều cách, nhưng cần giới thiệu được vấn đề cần bàn luận, nêu rõ lí do và quan điểm của bản thân, hệ thống luận điểm chặt chẽ, lập luận thuyết phục, sử dụng dẫn chứng thuyết phục.

Sau đây là một hướng gợi ý: 

- Giải thích: chủ động là tự giác, tích cực thực hiện nhiệm vụ mà không chờ người khác nhắc nhở hay thúc ép.

- Ý nghĩa:

+ Giúp tiết kiệm thời gian, nâng cao hiệu quả công việc, học tập.

+ Tạo điều kiện để phát huy khả năng tư duy, sáng tạo.

+ Góp phần hình thành thái độ sống tích cực, tự lập và có trách nhiệm.

- Biểu hiện:

+ Tự tìm tài liệu học tập, chủ động ôn luyện trước kỳ thi.

+ Chủ động lập kế hoạch công việc, hoàn thành đúng hạn mà không ỷ lại.

- Phản đề: thiếu chủ động sẽ dễ trì trệ, lệ thuộc, kém hiệu quả.

Lời giải

a. Đảm bảo cấu trúc bài văn thuyết minh

- Học sinh biết tạo lập một bài văn thuyết minh đảm bảo đủ cấu trúc 3 phần: Mở bài, Thân bài, Kết bài. 

b. Xác định đúng vấn đề cần thuyết minh

Vai trò của sách đối với tuổi trẻ.

c. Triển khai vấn đề nghị luận

- Chia vấn đề nghị luận thành các luận điểm, luận cứ phù hợp, có sức thuyết phục; sử dụng tốt các thao tác lập luận; biết kết hợp giữa nêu lí lẽ và đưa dẫn chứng.

- HS có thể triển khai theo những cách khác nhau, nhưng cần đảm bảo các ý cơ bản sau:

1. Mở bài

- Dẫn dắt: trong thời đại bùng nổ thông tin, sách vẫn giữ vai trò quan trọng trong đời sống tinh thần con người.

- Giới thiệu vấn đề: Sách có vai trò đặc biệt đối với tuổi trẻ – lứa tuổi của học tập, ước mơ và phát triển nhân cách.

2. Thân bài

* Giải thích khái niệm:

- Sách là kho tàng tri thức, là sản phẩm kết tinh trí tuệ và kinh nghiệm của nhân loại.

- Tuổi trẻ là giai đoạn quan trọng để hình thành tư duy, nhân cách và định hướng tương lai.

* Vai trò của sách đối với tuổi trẻ:

- Bổ sung tri thức:

+ Giúp mở rộng hiểu biết về khoa học, lịch sử, văn hóa, xã hội.

+ Là nền tảng cho việc học tập hiệu quả và sáng tạo.

- Bồi dưỡng tâm hồn, nhân cách:

+ Nuôi dưỡng tình cảm, lối sống nhân văn qua các tác phẩm văn học, truyện ngắn, tiểu thuyết,...

+ Hình thành suy nghĩ đúng đắn, tránh lệch lạc trong nhận thức.

- Khơi nguồn cảm hứng, nuôi dưỡng ước mơ:

+ Truyền động lực, định hướng nghề nghiệp và lí tưởng sống.

+ Gương sáng từ sách giúp người trẻ học hỏi, noi theo.

- Giải trí lành mạnh: giúp thư giãn tinh thần, cân bằng cảm xúc, thay vì lạm dụng mạng xã hội.

* Thực trạng đọc sách hiện nay:

- Nhiều bạn trẻ yêu thích và ham đọc sách.

- Tuy nhiên, một bộ phận còn lười đọc, thích “lướt” mạng, đọc nội dung ngắn, thiếu chiều sâu.

* Giải pháp khuyến khích tuổi trẻ đọc sách:

- Xây dựng thói quen đọc sách mỗi ngày.

- Nhà trường và gia đình cần tạo điều kiện tiếp cận sách chất lượng.

- Đẩy mạnh phong trào “văn hóa đọc” trong cộng đồng.

3. Kết bài

- Khẳng định: sách là người bạn đồng hành không thể thiếu của tuổi trẻ.

- Kêu gọi: mỗi người trẻ hãy trân trọng sách và biến việc đọc sách thành một phần không thể thiếu của cuộc sống.

d. Chính tả, ngữ pháp

Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp Tiếng Việt

e. Sáng tạo

- Bài viết có luận điểm rõ ràng, lập luận thuyết phục, diễn đạt trong sáng, bài viết thể hiện được sự sáng tạo, độc đáo riêng.           

- Chữ viết sạch đẹp, rõ ràng, văn phong lưu loát; không mắc lỗi chính tả, lỗi dùng từ, đặt câu.

Lời giải

Bạn cần đăng ký gói VIP ( giá chỉ từ 199K ) để làm bài, xem đáp án và lời giải chi tiết không giới hạn.

Nâng cấp VIP

Lời giải

Bạn cần đăng ký gói VIP ( giá chỉ từ 199K ) để làm bài, xem đáp án và lời giải chi tiết không giới hạn.

Nâng cấp VIP