I. Đọc hiểu (4,0 điểm)

Đọc đoạn trích sau và thực hiện các yêu cầu bên dưới:

Trong suốt cuộc hành trình dài hơn 20 tháp lớn nhỏ, xa gần suốt dọc chiều dài gần nghìn cây số, tôi đặc biệt thích nhóm tháp Khương Mỹ. Thích không phải vì nó có giá trị lịch sử đặc biệt, không phải vì nó nằm ở một vị trí đẹp mắt. Đơn giản thích chỉ bởi vì cụm tháp này vẫn còn giữ được khá nguyên vẹn “nhan sắc” thuở sơ khai của nó vào hơn một nghìn năm về trước, chưa bị bàn tay con người đụng chạm hay sửa sang như hầu hết các cụm tháp khác, một vẻ đẹp thách thức với thời gian.

Trời lất phất mưa khi chúng tôi tìm đường vào cụm tháp Khương Mỹ.

Di tích tháp Chăm Khương Mỹ thuộc thôn 4, xã Tam Xuân I, huyện Núi Thành, tỉnh Quảng Nam được xây dựng vào cuối thế kỉ IX đầu thế kỉ X, bao gồm ba tháp: tháp Bắc, tháp Giữa, tháp Nam. Cụm tháp Khương Mỹ được công nhận là di tích quốc gia năm 1989.

Mưa đã dứt. Bước qua những thân cỏ rậm rạp và ướt đẫm nước mưa, tôi ghé thăm những ngọn tháp đang lấp lánh dưới ánh mặt trời. Nếu như trong mưa, những tháp cổ toát lên một vẻ đẹp trầm mặc, suy tư, u buồn thì trong nắng, vẻ đẹp của tháp được phô diễn bởi màu gạch nung óng ả nổi bật giữa trời xanh. Hơn một ngàn năm, trải qua bao thăng trầm của lịch sử, những ngọn tháp trở nên trầm tư, lặng lẽ, uy nghiêm…

(Trích “Nghìn năm tháp Khương Mỹ” – Lam Linh)

Xác định ngôi kể của đoạn trích trên.

* Yêu cầu về hình thức, kĩ năng: Đảm bảo đoạn văn nghị luận có bố cục mạch lạc, sử dụng linh hoạt các kiểu câu và có sự liên kết chặt chẽ giữa các câu, các ý trong đoạn văn. Có cách diễn đạt trong sáng độc đáo, thể hiện những suy nghĩ, kiến giải mới mẻ về vấn đề nghị luận.

Yêu cầu về kiến thức: 

Học sinh có thể triển khai theo nhiều cách, nhưng cần giới thiệu được vấn đề cần bàn luận, nêu rõ lí do và quan điểm của bản thân, hệ thống luận điểm chặt chẽ, lập luận thuyết phục, sử dụng dẫn chứng thuyết phục.

Sau đây là một hướng gợi ý: 

* Mở đoạn: Giới thiệu khái quát về tháp Khương Mỹ và ấn tượng chung khi đọc đoạn văn.

* Thân đoạn:

- Cảm nhận về vẻ đẹp của tháp:

+ Tháp Khương Mỹ được xây dựng từ thế kỉ IX–X, là công trình tiêu biểu cho kiến trúc Chăm cổ.

+ Tác giả yêu thích nơi này không vì danh tiếng hay vị trí mà vì “nhan sắc thuở sơ khai” còn nguyên vẹn, chưa bị bàn tay con người làm biến đổi.

+ Trong mưa, tháp mang vẻ trầm mặc, suy tư, u buồn, gợi cảm giác thiêng liêng, cổ kính.

+ Trong nắng, tháp lấp lánh, óng ả, uy nghiêm, hiện lên rực rỡ giữa nền trời xanh.

+ Vẻ đẹp ấy là sự hòa quyện giữa thiên nhiên, thời gian và lịch sử, thể hiện sức sống bền bỉ, kiêu hãnh của di sản văn hóa dân tộc.

* Kết đoạn: Nêu cảm nghĩ chung:

Có sự sáng tạo trong cách viết

a. Đảm bảo cấu trúc bài văn miêu tả

- Học sinh biết tạo lập một bài văn tự sự đảm bảo đủ cấu trúc 3 phần: Mở bài, Thân bài, Kết bài. 

b. Xác định được khung cảnh sinh hoạt

Tả lại khung cảnh sinh hoạt bữa cơm tối.

c. Triển khai văn bản

- HS có thể triển khai theo những cách khác nhau, nhưng cần đảm bảo các ý cơ bản sau:

* Mở bài: Giới thiệu khái quát về bữa cơm tối của gia đình.

* Thân bài:

- Tả không gian bữa cơm:

+ Diễn ra ở đâu (phòng ăn, gian bếp, hiên nhà...).

+ Không khí ấm cúng, ánh đèn vàng nhẹ tỏa sáng.

+ Mùi thơm của thức ăn lan tỏa khắp nhà.

- Tả các thành viên trong gia đình:

+ Mọi người quây quần quanh mâm cơm, nét mặt vui vẻ, rạng rỡ.

+ Bố mẹ hỏi han con cái, ông bà kể chuyện xưa, anh chị em cười nói rộn ràng.

- Tả món ăn và hoạt động trong bữa cơm:

+ Các món ăn quen thuộc: canh rau, cá kho, thịt rim, bát cơm trắng nóng hổi.

+ Cảnh mọi người gắp thức ăn, trò chuyện, chia sẻ niềm vui, nỗi buồn trong ngày.

+ Tiếng bát đũa, tiếng cười hòa cùng mùi thơm gợi cảm giác hạnh phúc, bình yên.

* Kết bài: Nêu cảm nghĩ của em về bữa cơm tối gia đình.

d. Chính tả, ngữ pháp

Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp Tiếng Việt

e. Sáng tạo

- Bài viết có luận điểm rõ ràng, lập luận thuyết phục, diễn đạt trong sáng, bài viết thể hiện được sự sáng tạo, độc đáo riêng.           

- Chữ viết sạch đẹp, rõ ràng, văn phong lưu loát; không mắc lỗi chính tả, lỗi dùng từ, đặt câu.