Ở một loài cá, tiến hành một phép lai giữa cá vảy đỏ, to thuần chủng với cá vảy trắng, nhỏ được F₁ đồng loạt có kiểu hình vảy đỏ, to. Cho con cái F₁ lai phân tích thu được F_b như sau:

Ở giới đực: 121 vảy trắng, nhỏ: 118 vảy trắng, to: 42 vảy đỏ, nhỏ: 39 vảy đỏ, to;

Ở giới cái: 243 vảy trắng, nhỏ: 82 vảy đỏ, nhỏ.

Biết ở loài này con cái là thể dị giao, con đực là thể đồng giao. Nếu cho chỉ chọn những con cá vảy trắng, nhỏ ở F_b đem tạp giao thì tỉ lệ cá cái có kiểu hình vảy trắng, nhỏ không chứa các alen trội là bao nhiêu?

Đáp án A

- F₁: Vảy đỏ × phân tích → F_b: 1 vảy đỏ : 3 vảy trắng

=> Tương tác bổ sung 9:7 (A-B-: Vảy đỏ, A-bb = aaB- = aabb: Vảy trắng).

=> Tính trạng màu sắc vảy biểu hiện đều ở cả 2 giới → Gen quy định màu sắc vảy nằm trên NST thường.

- F₁ : Vảy to × phân tích → F_b : 1 vảy to : 3 vảy nhỏ

=> Tương tác bổ sung kiểu 9:7 (D-E-: Vảy to, D-ee = ddE- = ddee: Vảy nhỏ).

=> Tính trạng kích thước vảy phân bố không đều ở 2 giới => Gen Dd hoặc Ee nằm trên NST giới tính × không có alen tương ứng trên Y.

- Ở F_b, tích các tính trạng (3:1)(3:1) = 9:3:3:1 và bằng với tỉ lệ của đề → các gen phân li độc lập.

- F₁ lai phân tích: AaBbDdX^EY × aabbddX^eX^e

=> F_b : (1AaBb :1Aabb :1aaBb :1aabb)(1Dd :1dd)(XEXe :XeY)

- Cho các con vảy trắng, nhỏ ở F_b giao phối với nhau:

+ Đực vảy trắng, nhỏ ở F_b: (1/3Aabb; 1/3aaBb; 1/3aabb)(ddX^EX^e) giảm phân cho giao tử abX^e = 1/3.

+ Cái vảy trắng, nhỏ ở F_b: (1/3Aabb ; 1/3aaBb ; 1/3aabb) (1/2DdX^eY ; 1/2ddX^eY) giảm phân cho giao tử abY = 1/4.

=> Cái vảy trắng, nhỏ không mang alen trội là (aabbddX^eY) = 1/3 × 1/4 = 1/12