CHỐN QUÊ

(Nguyễn Khuyến)

Năm nay cày cấy vẫn chân thua, Chiêm mất đằng chiêm, mùa mất mùa. Phần thuế quan Tây, phần trả nợ, Nửa công đứa ở, nửa thuê bò. Sớm trưa dưa muối cho qua bữa, Chợ búa trầu chè chẳng dám mua. Tằn tiện thế mà không khá nhỉ? Nhờ trời rồi cũng mấy gian kho.

(Nguyễn Khuyến, dẫn theo Nguyễn Khuyến thơ và đời, NXB Văn học, 2012, tr10)

Bài thơ được viết theo thể thơ nào? 

Phương pháp giải

Đọc kĩ văn bản để xác định các hình ảnh gắn liền với hình tượng người nông dân nghèo khó

Lời giải chi tiết

Làm ruộng nhưng mất mùa, thuế quan cao, nợ nần, sớm trưa dưa muối cho qua bữa, đi chợ chẳng dám mua gì.

Phương pháp giải

Vận dụng kiến thức về các biện pháp tu từ để nhận biết 

Lời giải chi tiết

Phép đối, điệp

Phương pháp giải

Căn cứ vào nội dung câu thơ 

Lời giải chi tiết

Bộc lộ tinh thần lạc quan và khát vọng về cuộc sống ấm no của người lao động.

Phương pháp giải

Căn cứ vào nội dung văn bản để nhận xét nhân vật trữ tình 

Lời giải chi tiết

- Sự đồng cảm sâu sắc trước cuộc sống khốn khó của người lao động nghèo và khát vọng về một cuộc sống ấm no, đủ đầy cho người dân quê hương.

- Thái độ trân trọng vẻ đẹp tâm hồn của người lao động nghèo.

Phương pháp giải

Căn cứ vào nội dung văn bản kết hợp liên hệ hiểu biết về tác gia 

Lời giải chi tiết

Tấm lòng nhà thơ với người nông dân:

- Đồng cảm, thấu hiểu của tác giả với những người dân trong xã hội cũ.

- Lên án xã hội phong kiến bất công, chà đạp lên quyền sống con người, gây ra cuộc sống đói nghèo, khổ cực của họ.

Phương pháp giải

Liên hệ bản thân để trình bày vai trò của quê hương với mỗi người 

Gợi ý:

- Quê hương là nơi chôn nhau cắt rốn của mỗi người.

- Quê hương là cội nguồn sinh trưởng và điểm tựa cho sự trưởng thành của mỗi người.

- Yêu mến, trân trọng, gắn bó với quê hương là một đạo lí tốt đẹp, cũng là thước đo nhân cách của mỗi người…

Lời giải chi tiết

Quê hương có vai trò vô cùng quan trọng đối với mỗi con người. Đó không chỉ là nơi chôn nhau cắt rốn, gắn liền với những kỉ niệm ấu thơ mà còn là cội nguồn nuôi dưỡng tâm hồn, nhân cách của chúng ta. Bài thơ Chốn quê của Nguyễn Khuyến đã phác họa hình ảnh quê hương với những vất vả, lam lũ nhưng vẫn đầy yêu thương và gắn bó. Dù cuộc sống còn nhiều khó khăn, thiếu thốn, quê hương vẫn là điểm tựa tinh thần, nơi ta tìm về để được sẻ chia và bình yên. Trân trọng, yêu thương quê hương chính là biểu hiện của lòng biết ơn và nhân cách cao đẹp. Dù đi đâu, mỗi người cũng luôn hướng về quê hương như một bến đỗ bình yên nhất.